Πνευματικά δικαιώματα δεν υπάρχουν. Οι ιδέες πρέπει να κυκλοφορούν ελεύθερα. Άρα...
... η αντιγραφή όχι απλώς επιτρέπεται αλλά είναι και επιθυμητή, ακόμη και χωρίς αναφορά της πηγής!

Η γλώσσα κόκκαλα τσακίζει

- "Ο λόγος που μ' άφησες έξω από την υπόθεση", είπε ήσυχα, "ήταν ότι νόμισες πως η αστυνομία δεν θα πίστευε ότι σκέτη περιέργεια μ' έσπρωξε να κατέβω εκεί κάτω χτες το βράδυ. Θα υποψιάζονταν ίσως ότι είχα κάποιον ύποπτο λόγο και θα με σφυροκοπούσαν μέχρι να σπάσω".
- "Πώς ξέρεις αν δεν σκέφτηκα το ίδιο πράγμα;"
- "Οι αστυνομικοί είναι κι αυτοί άνθρωποι", είπε ξεκάρφωτα.
- "Έχω ακούσει ότι σαν τέτοιοι ξεκινάνε".

[Ραίημοντ Τσάντλερ, "Αντίο, γλυκειά μου", εκδόσεις Λυχνάρι, 1990 (σελ.: 54)]

12 Δεκεμβρίου 2017

Τα παραφερνάλια της μείωσης του ΑΕΠ

Την εποχή της χρηματιστηριακής έκρηξης, κάπου εκεί στα τέλη του προηγούμενου αιώνα, οι έλληνες έμαθαν ξαφνικά οικονομικά. Θέλοντας και μη δηλαδή, αφού στην καθημερινότητά τους εισέβαλαν ένα σωρό άγνωστα ως τότε πράγματα και όροι όπως μπλου τσιπ, λίμιτ απ, Ρ/Ε, υπεραπόδοση, έκδοση υπέρ το άρτιο κλπ. Σήμερα, κάπου μια εικοσαετία αργότερα, η σοβούσα καπιταλιστική κρίση έγινε αιτία οι έλληνες να εμπλουτίσουν τις οικονομικές τους γνώσεις και να μάθουν για ΑΕΠ, για εξωτερικά ισοζύγια, για μπέιλ άουτ και μπέιλ ιν, για δημοσιονομία, για πρωτογενή αποτελέσματα και λοιπά. Βεβαίως, όπως γίνεται συνήθως, η έλλειψη υπόβαθρου δεν αφήνει αυτή την γνώση να εισχωρήσει πολύ βαθύτερα από το επίπεδο της επιδερμίδας αλλά αυτό δεν είναι κουσούρι αποκλειστικά των ελλήνων.

Εν πάση περιπτώσει, ένα από τα πράγματα που μάθαμε είναι ότι στα χρόνια της κρίσης το ΑΕΠ μας καταποντίστηκε στα 170 δισ. (πάνω-κάτω) από τα 230 δισ. (πάνω-κάτω), που είχε βρεθεί το 2008.Αν και δεν καταλαβαίνουμε απόλυτα τι επιπτώσεις έχει κάτι τέτοιο, η αίσθησή μας ότι πρόκειται για κάτι πολύ άσχημο είναι σωστή. Όμως, ποιά ακριβώς είναι τα κακά που συνεπάγεται μια μείωση του ΑΕΠ;

Κατ' αρχάς, παραμορφώνει τους οικονομικούς δείκτες. Για παράδειγμα, το 2008 το δημόσιο χρέος βρισκόταν στα 260 δισ. (πάνω-κάτω) και το ΑΕΠ στα 230 δισ. ευρώ. Σε ποσοστιαία έκφραση, το χρέος βρισκόταν στο 113% του ΑΕΠ. Ακόμη κι αν σήμερα το χρέος μας είχε παραμείνει στα 260 δισ. (που δεν έχει), ποσοστιαία θα είχε σκαρφαλώσει στο 153%. Φυσικά, αυτή η παραμόρφωση ισχύει και ανάποδα. Όταν, δηλαδή, αρχίσει να αυξάνεται το ΑΕΠ, οι δείκτες καταχρέωσης θα μειώνονται και θα δώσουν δικαίωμα σε κάποιους να ισχυριστούν ότι μείωσαν το χρέος, χωρίς στην πραγματικότητα να συμβαίνει κάτι τέτοιο.

Πάμε παρακάτω. Το ότι σήμερα έχουμε κάπου 60 δισ. μικρότερο ΑΕΠ από το 2008, σημαίνει ότι μειώθηκαν αναλογικά και τα έσοδα του δημοσίου. Με δεδομένο ότι στις καλές εποχές το 30% του ΑΕΠ καταλήγει στο δημόσιο, αντιλαμβανόμαστε ότι μείωση 60 δισ. συνεπάγεται απώλεια 18 δισ. από τα ταμεία του κράτους. Πρόκειται για ένα τεράστιο ποσό, επταπλάσιο εκείνου που εισπράττεται κάθε χρόνο από τον ΕνΦΙΑ. Για να εξισορροπήσει την απώλεια, το κράτος μειώνει τις κοινωνικές και άλλες δαπάνες και αυξάνει την φορολογία, μιας και η πράξη δεν ενδιαφέρεται για τα ποσοστά αλλά για τα ποσά.

Προχωρούμε. Στρογγυλεύοντας τα νούμερα και με απλές διαιρέσεις, προσδιορίζουμε το κατά κεφαλήν ΑΕΠ του 2008 σε 20.000 ευρώ (πάνω-κάτω). Με το στατιστικό δεδομένο ότι σε παραγωγική ηλικία βρίσκονται κάπου 4 στους 10 έλληνες, σε κάθε εργαζόμενο αναλογούν 50.000 από το ΑΕΠ. Κατά συνέπεια, απώλεια 60 δισ. σημαίνει (άλλη μια απλή διαίρεση) απώλεια κάπου 1.200.000 θέσεων εργασίας. Ως παραφερνάλια της μείωσης του ΑΕΠ, λοιπόν, πρέπει να σημειώσουμε τόσο την αύξηση της ανεργίας όσο και την εξ αυτής μείωση εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων.

Εδώ θα πει κάποιος ότι τα νούμερα είναι εξωπραγματικά, αφού κάπου 1.200.000 είναι το σύνολο των ανέργων και όχι η αύξησή τους σε σχέση με το 2008. Δυστυχώς, στο σύνολο των ανέργων δεν προσμετρώνται (α) μικρομαγαζάτορες, μικροβιοτέχνες και λοιποί έμποροι και ελεύθεροι επαγγελματίες, οι οποίοι αναγκάστηκαν να βάλουν λουκέτο, (β) όσοι δουλεύουν 1-2 μέρες την εβδομάδα ή 2-3 ώρες την ημέρα και (γ) όσοι βγαίνουν για πρώτη φορά προς αναζήτηση εργασίας. Εμείς, όταν μιλάμε για "θέσεις εργασίας", αναφερόμαστε σε μόνιμη και πλήρη εργασία, όχι σε δουλειές-τσόντες.

Και κάτι ακόμα, για να ολοκληρώσουμε την ματιά μας. Οι παραπάνω αρνητικές επιπτώσεις της μείωσης του ΑΕΠ συνέβαλαν καταλυτικά τόσο στην μείωση της αμοιβής της εργασίας όσο και στην μείωση της αξίας της ακίνητης περιουσίας των ελλήνων. Από το 2008 μέχρι σήμερα η μέση αμοιβή της εργασίας έχει υποχωρήσει κατά 30% τουλάχιστον ενώ άλλο τόσο έχει μειωθεί η αξία των ακινήτων.


Ας πάμε τώρα στο διά ταύτα. Είναι σαφές ότι για να εξουδετερωθεί το κακό πρέπει να μπούμε σε τροχιά ανάπτυξης, δηλαδή να ξαναρχίσει το ΑΕΠ να αυξάνεται. Αυτό, βέβαια, μπορεί να γίνει μόνο με επενδύσεις, το προϊόν των οποίων θα επανεπενδύεται και δεν θα διοχετεύεται σε μερικά θυλάκια. Δυστυχώς, αυτό το θεωρητικό μοντέλο είναι πρακτικά αδύνατο να λειτουργήσει σε συνθήκες μιας παγκοσμιοποιημένης οικονομίας με δεκάδες φορολογικούς παραδείσους, με τερατωδώς διογκωμένη χρημαστιστηριακή αγορά παραγώγων και με δυσθεώρητο ύψος κεφαλαιοποιημένων κερδών, τα οποία παραμένουν ακινητοποιημένα καθώς δεν υπάρχουν ελκυστικά πεδία κερδοφορίας για να τοποθετηθούν.

Μια λύση θα ήταν η πραγματοποίηση επενδύσεων εκ μέρους του κράτους, ώστε να ξαναπάρει μπρος η μηχανή, καθιστώντας το τοπίο ελκυστικό και για τα ιδιωτικά κεφάλαια. Όμως, ούτε κι αυτό μπορεί να συμβεί, εφ' όσον σε ένα καπιταλιστικό περιβάλλον, όπου επικρατούν οι νόμοι και οι κανόνες μιας φρηντμανολάγνας Ευρωπαϊκής Ένωσης, οποιαδήποτε κεντρικά σχεδιασμένη επένδυση είναι εξοβελιστέα και διά ροπάλου απαγορευμένη.

Άρα, λοιπόν, δεν υπάρχει διέξοδος; Φυσικά και υπάρχει. Είναι εκείνη που προσφέρει μια κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία, η οποία χαράσσεται με γνώμονα την ικανοποίηση των πολιτών και όχι την συσσώρευση κερδών και η οποία αδιαφορεί για τα θέσφατα τόσο του Κέυνς όσο και του Φρήντμαν, τα οποία -έτσι κι αλλιώς- έχουν πλειστάκις αποδειχτεί ατελέσφορα. Μόνο πού αυτό απαιτεί μια άλλη συζήτηση.

7 σχόλια:

Σεχταρ ο Τρομερός είπε...

Μας είχανε πεί ότι τα περιοριστικά μέτρα είναι μεν επώδυνα αλλά έχουν ευεργετική επίδραση στην οικονομία, ο αποπληθωρισμός θα εξυγειάνει την αγορά, θα φύγουν από την μέση οι μη παραγωγικές και οι καθυστερημένες επιχειρήσεις, αφήνοντας χώρο στις καινοτόμες και για την είσοδο νέων κεφαλαίων από την αλλοδαπή, για τον επαναπατρισμό επικερδών εγχωρίων κλπ. Μας το παρουσίασαν σαν μιαν παρενθετική "αποτοξίνωση" που θάφερνε στη συνέχεια (.."παίξε, ρε, θα κερδίσεις!") επιταχυνόμενη ανάκαμψη, νέες θέσεις εργασίας, τους μισθούς θα ανέβαζε η αυξημένη ζήτηση "για τους άξιους" και όχι η διεφθαρμένη ισοπέδωση των συλλογικών συμβάσεων που "επιβράβευε τους κηφήνες" μπλα-μπλα-μπλα!
Το γνωστό παραμύθι του θατσερικού νεοφιλελευθερισμού.
Μετά από σχεδόν δέκα (10) χρόνια ενός διαρκούς εφιάλτη, διαπιστώνουμε πως το μόνο, που πετύχανε οι ....μάγκες, ήταν να αυξήσουν τα κέρδη τους επωφελούμενοι αποκλειστικά από την υποτίμηση της εργασίας. Ούτε οι μίζες ελαττωθήκανε ούτε τα λαμόγια, οι τιμές συνεχίσανε την ανηφόρα, άντε μερικές να μείνανε κανά δυο χρόνια στάσιμες η και να υποχωρήσανε προσωρινά λίγο λόγω διεθνών συγκυριών (πετρέλαια), χιλιάδες επιχειρήσεις κλείσανε αλλά καινούργιες επενδύσεις και θέσεις εργασίας γιοκ, η δε παραοικονομία πάει σύννεφο. Το μόνο, που αποπληθωρίστηκε ήταν η αμοιβή της εργασίας, αλλά παρόλα αυτά οι τιμές των προϊόντων και ιδίως της "νοικοκυράς" ανεβήκανε αποδείχνοντας άλλη μια φορά, πως το εργατικό κόστος δεν είναι ο αληθινός υπαίτιος της ακρίβειας.
Με λίγα λόγια, ο Καπιταλισμός άλλη μια φορά αύξησε τα κέρδη του με όρους "πρωταρχικής συσσώρευσης" η "άγριας Δύσης" αλλά ταυτόχρονα θέριεψε και τα προβλήματά του αντί να τα λύσει, όπως υποσχόταν.
Και το Παγκόσμιο Χρέος όλο και αυξάνεται, αυξάνοντας και την αβεβαιότητα.
Τώρα, τι θα γίνει;

experience είπε...

Ο Κέυνς σήμερα θα θεωρείται φαντάζομαι κομμουνιστής. Θα με ενδιέφερε να δω ανάρτηση για τη συζήτηση που λες στην τελευταία πρόταση γιατί αυτό είναι το θέμα, όχι μόνο να καταδεικνύουμε τα ελαττώματα του σημερινού συστήματος αλλά να προτείνεται και λύση. Είναι γενική παρατήρηση αυτό δεν απευθύνεται σε σένα. Σε συζητήσεις με κόσμο γενικά επικρατεί η αντίληψη ότι ο σοσιαλισμός της ΕΣΣΔ είναι κάτι ξεπερασμένο, που δεν πέτυχε να δώσει καλή ζωή και που φάνηκε στην πράξη ότι δε δουλεύει οπότε πρέπει να προσπαθήσουμε για έναν καλύτερο καπιταλισμό ο οποίος δεν έχει προβλήματα απλώς δεν εφαρμόζεται σωστά και πάντα φταίνε κάποια λαμόγια. Εκεί είναι που θέλει δουλειά. Να εξηγηθεί τι πέτυχε και τι έγινε λάθος πρακτικά ώστε να είναι καλύτερα τα πράγματα στην επόμενη απόπειρα. Πάντως εγώ πιστεύω ότι με την πρόοδο της τεχνολογίας και την ολοένα και μεγαλύτερη κατάργηση θέσεων εργασίας τα αδιέξοδα θα γίνουν ακόμα μεγαλύτερα και τότε θα είναι πραγματικα ώριμες οι συνθήκες, θα φανεί και στην πράξη και στην καθημερινότητα δηλαδή, όσο ό άλλος έχει μια δουλειά και τα ψιλοβολεύει δεν ασχολείται παραπάνω να ταράξει τα νερά.

experience είπε...

Γιατί ό άλλος σοτ λέει καλά αυτά που λες αλλά εφόσον δεν έχουμε κάτι καλύτερο πάμε με αυτό που έχουμε

Ανώνυμος είπε...

Η Απάντηση στο τι δεν πήγε καλά στον Σοσιαλισμό στην ΕΣΣΔ και ανατράπηκε απο μέσα και απο ...πάνω.... υπάρχει στα Ντοκουμέντα του 18ου Συνεδρίου το 2009 και στην Συζήτηση το Καλοκαίρι του 1995. Το Κόμμα των Μπολσεβίκων μετά το 1945 έμεινε απο Στελέχη λόγω του Πολέμου. Μπόρεσαν και αναρριχήθηκαν στην ηγεσία Οπορτουνιστικά Στελέχη και επικράτησαν στο 20ο Συνέδριο. Εφαρμόζοντας Σταδιακά νόμους του Καπιταλισμού δηλαδή χαλάρωση του Κεντρικού Σχεδιασμού οριζόντιες σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων μεταφορά το 1957 των Μ.Τ.Σ στα Κολχόζ απο το Σοβχόζ δηλαδή μέσα παραγωγής στον Αγρότη δικαίωμα ενοικίασης γης απο το Σοβχόζ στον Αγρότη με εκμετάλευση μισθωτής εργασίας και δικαίωμα πώλησης της μισής παραγωγής σε άλλη τιμή στην αγορά απο εκείνη που έδινε στο κράτος το Κολχόζ δικαίωμα αγοράς λιπασμάτων για τον ....οικογενειακό κήπο..... πριμ σε χρήμα στα διευθυντικά στελέχη ξέκομμα απο την παραγωγή. Ολα αυτά ήταν συνειδητά βήματα απο τα υπολείματα της Αστικής Τάξης που βρήκαν χώρο λόγω του πολέμου να χωθούν στο Κ.Κ με την ....προβιά..... του Οπορτουνιστή και την σχετική σάλτσα περι δήθεν ΝΕΠ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

Ανώνυμος είπε...

Στην Αν.Ευρώπη που ξεκίνησε η οικοδόμηση του Σοσιαλισμού μετά το 1945 τα πράγματα ήταν ακόμα ποιό περίπλοκα και δύσκολα. Η Δυνατότητα δώθηκε αποκλειστικά χάρη στις νίκες του Κόκκινου Στρατού ενάντια στον Γερμανικό Ιμπεριαλισμό. Τα Κ.Κ όπως και τα υπόλοιπα στην δύση δεν είχαν Στρατηγικό στόχο τον Σοσιαλισμό. Διαλύανε Κ.Ν και τα Κ.Κ είχαν ενωθει με τα Σοσιαλδημοκρατικά και τα Οπορτουνιστικά. Ηταν το επόμενο βήμα των πολιτικών μετώπων που ξεκίνησε στην Κ.Δ το 1935 με την αλλαγή του Σοσιαλφασισμού με τα Πολιτικά Μετωπα με καταστροφικά αποτελέσματα όπου δεν πέρασε ο Κόκκινος Στρατός. Εκει που πέρασε ....λούφαξαν..... το 1945 και πρίμεναν την επικράτηση τους και στην ΕΣΣΔ στο 20ο Συνέδριο του 1956. Με αυτα τα πολύτιμα Ντοκουμέντα απο τις σύγχρονες επεξεργασίες του ΚΚΕ πιστεύω οτι μπορούμε να σταθούμε σε οποιαδήποτε συζήτηση και να υπερασπιστούμε τον Σοσιαλισμό. Και για να μη παρεξηγηθώ το ξανα λέω. Οτι έγινε έγινε ΣΤΑΔΙΑΚΑ ΣΕ ΜΙΑ ΠΟΡΕΙΑ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

Ανώνυμος είπε...

To τι πρέπει να γίνει, μπορεί να το καταλάβει και κάποιος που δεν έχει ιδέα από Μαρξ ή από κομμουνισμό.
Άμα βάλει κανείς το μυαλό να δουλέψει, και με λίγη έρευνα (όχι πάνω από μισή ώρα στο google), θα καταλάβει ότι αυτό το σύστημα που ζούμε δουλεύει με συγκεκριμένο τρόπο, ο οποίος μπορεί να περιγραφεί χοντρικά σαν αναρχία της παραγωγής και της διανομής.
Άμα καταφέρει μετά και βάλει λίγο ακόμα το μυαλό να σκεφτεί, μπορεί και να συνειδητοποιήσει ότι η λύση λογικά, θα περιλαμβάνει το να κάνουμε κάτι διαφορετικά από ότι κάνουμε σήμερα...
Τι είναι λοιπόν διαφορετικό από την αναρχία; H οργάνωση και το σχέδιο!
Και κάπως έτσι μπορεί κάποιος να γίνει και κομμουνιστής χωρίς να το καταλάβει...

Ιωσήφ ο οπορτουνοφάγος

Ανώνυμος είπε...

Δυστυχώς, στο σύνολο των ανέργων δεν προσμετρώνται (α) μικρομαγαζάτορες, μικροβιοτέχνες και λοιποί έμποροι και ελεύθεροι επαγγελματίες, οι οποίοι αναγκάστηκαν να βάλουν λουκέτο, (β) όσοι δουλεύουν 1-2 μέρες την εβδομάδα ή 2-3 ώρες την ημέρα και (γ) όσοι βγαίνουν για πρώτη φορά προς αναζήτηση εργασίας.
και συνεχίζω

δ) δεν μετράνε και οι 300.000 που έφυγαν στο εξωτερικό
ε) οι 10.000 "αυτοκτονημένοι"
στ) δικηγόροι, γιατροί, μηχανικοί που έχουν μπλοκάκι και αυτασφάλιση , όπως οι ελεύθεροι επαγγελματίες
ζ) όσοι έχουν αγροτικό εισόδημα, ας είναι 20 ρίζες ελιές