Επιτρέψτε μου μια μικρή εισαγωγή. Στο 41ο κεφάλαιο της "Ανατομίας του νεοφιλελευθερισμού" ("Τα αποτελέσματα της αντεπανάστασης στην Ρωσσία") γράφαμε, μεταξύ άλλων:
Τα θύματα τής νεοφιλελεύθερης λαίλαπας δεν ήταν μόνο ο "στραγγισμένος" Γέλτσιν ή οι 100.000 νεκροί του πολέμου με την Τσετσενία. Ήσαν και το 80% των αγροτικών επιχειρήσεων που είχαν χρεωκοπήσει. Ήσαν και τα 70.000 κρατικά εργοστάσια που είχαν κλείσει. Ήσαν και 74 εκατομμύρια ρώσσοι (σχεδόν ο μισός πληθυσμός!) που ζούσαν κάτω από το όριο τής φτώχειας, με 4 δολλάρια ημερησίως (σ.σ.: στοιχεία 1995). Ήσαν και 3,5 εκατομμύρια άστεγα παιδιά (σ.σ.: σύμφωνα με στοιχεία 2006 τής Unicef, ενώ ο ρώσσος υπουργός υγείας υπολόγιζε τα άστεγα παιδιά σε 715.000). Ήσαν και οι τριπλάσιοι -απ' ό,τι επί κομμουνισμού- αλκοολικοί. Ήσαν και οι 4 εκατομμύρια ναρκομανείς αλλά και οι πάνω από 1 εκατομμύριο φορείς τού AIDS (σε μια χώρα όπου τα ναρκωτικά και το AIDS ήσαν άγνωστα με τους "κακούς" κομμουνιστές στην εξουσία). Ήταν και ο υπερδιπλασιασμός των αυτοκτονιών αλλά και ο υπερτετραπλασιασμός των βίαιων εγκλημάτων. Και όλα αυτά, σε μια χώρα της οποίας ο πληθυσμός μειώνεται ετησίως κατά 700.000 άτομα από τότε που άρχισε η νεοφιλελεύθερη θεραπεία-σοκ μέχρι σήμερα! Μια θεραπεία-σοκ, σωστή γενοκτονία...
Θυμήθηκα το παραπάνω απόσπασμα χτες, καθώς στην κουβέντα τής παρέας έγινε λόγος για τα νέα παιδιά που φεύγουν στο εξωτερικό αναζητώντας δουλειά. Έτσι, σκέφτηκα να συμπληρώσω το χτεσινό κείμενο για την Πορτογαλία με μερικά στοιχεία, τα οποία παρέλειψα.
Η "γενοκτονία" στην Ρωσσία, περί της οποίας αναφέρθηκα στην εισαγωγή, έφτασε είκοσι χρόνια μετά και στην Πορτογαλία. Οι στατιστικές μιλούν για 15% μείωση των γεννήσεων το 2012, σε σχέση με το 2008. Και σαν να μην έφτανε αυτό, οι νέοι πορτογάλοι εγκαταλείπουν κατά κύματα την χώρα τους, προκειμένου να βρουν δουλειά. Κύριοι τόποι προορισμού τους είναι η Αγκόλα (πρώην πορτογαλική αποικία) και η Βραζιλία (η μόνη πορτογαλόφωνη χώρα τής νοτίου Αμερικής). Συνέπεια των παραπάνω φαινομένων είναι η μείωση του πληθυσμού της χώρας, η οποία αναμένεται να φτάσει το 10% μέχρι το 2020. Σε μια χώρα με πληθυσμό περίπου όσο και η Ελλάδα, αυτό σημαίνει αιμορραγία ενός εκατομμυρίου κατοίκων. Και, μάλιστα, όχι απ' αυτούς της τρίτης ηλικίας.
Θα περίμενε κανείς ότι η συγκεκριμένη εξέλιξη θα θορυβούσε εκείνους που σχεδιάζουν τις "μεταρρυθμίσεις", τις "ανακάμψεις" και τις "εξόδους από την κρίση". Η απορία "γιατί δεν κάνουν κάτι;" είναι μεν λογική αλλά μόνο για τους αδαείς. Όσοι καταλαβαίνουν από οικονομία και είναι και κάπως "υποψιασμένοι", καταλαβαίνουν ότι η εν λόγω "γενοκτονία" είναι μάλλον βολική για το σύστημα. Ας δούμε το γιατί.
Ας υποθέσουμε ότι παραγωγή μιας χώρας ισούται με 100 και το απαιτούμενο κόστος εργασίας ισούται με 40. Έχουμε, δηλαδή, μοναδιαίο κόστος εργασίας ίσο με 0,4. Η κυβέρνηση, θέλοντας να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της, μειώνει τους μισθούς κατά 15%. Τώρα η παραγωγή βγαίνει με κόστος 34 ή με μοναδιαίο κόστος εργασίας 0,34. Όμως, η καπιταλιστική κρίση με όσα αυτή κουβαλάει μαζί της (π.χ. ενδοκαπιταλιστικοί ανταγωνισμοί, αναδιαρθρώσεις κεφαλαών, καταστροφή τμήματος του κεφαλαίου κλπ) βυθίζει την χώρα σε μια ύφεση, η οποία φτάνει 15% σε μια τριετία. Τώρα πλέον η παραγωγή ισούται με 85. Αν το κόστος εργασίας μείνει στο 34, το μοναδιαίο κόστος θα σκαρφαλώσει πάλι στο 0,4 οπότε....αντίο ανταγωνιστικότητα. Προφανώς, οι μισθοί πρέπει να μειωθούν εκ νέου. Για να μη μειωθούν και πάλι οι μισθοί, πρέπει να μειωθούν οι εργαζόμενοι τόσο όσο χρειάζεται για μην αυξηθεί το μοναδιαίο κόστος εργασίας.
Με τους συνεχείς κύκλους των καπιταλιστικών κρίσεων, λοιπόν, είναι αναπόφευκτα δυο πράγματα: η συνεχής μείωση της αμοιβής των εργαζομένων και η διόγκωση της ανεργίας. Προφανώς, δεν μιλάμε για κάτι καινούργιο, αφού όλα αυτά τα έχουν καταδείξει στα έργα τους οι Μαρξ και ¨Ενγκελς από τον 19ο αιώνα. Σε μια υποσημείωση του "Κεφαλαίου", ο Μαρξ γράφει:
Σήμερα προχωρήσαμε πολύ πιο πέρα, χάρη στο συναγωνισμό που γίνεται στην παγκόσμια αγορά. "Αν η Κίνα -λέει ο βουλευτής Στάμπλτον στους εκλογείς του- αν η Κίνα γίνει μεγάλη βιομηχανική χώρα, δε βλέπω πώς ο εργατικός πληθυσμός τής Ευρώπης θ' αντέξει στον αγώνα, χωρίς να κατέβει ίσαμε το επίπεδο των ανταγωνιστών του" ("Times", 3 του Σεπτέμβρη 1873). Όχι πια ηπειρωτικά αλλά κινέζικα μεροκάματα, αυτός είναι τώρα ο σκοπός που επιδιώκει το αγγλικό κεφάλαιο. [Καρλ Μαρξ, "Το Κεφάλαιο", τόμος 1, σελ. 622, σημείωση 53].
Συμπέρασμα: Στην πράξη, το εξουσιαστικό σύστημα (κεφάλαιο, κυβέρνηση, μονοπώλια κλπ) συνδυάζει τα δυο εργαλεία του, την μείωση των αμοιβών και την μείωση των εργαζομένων. Αποτέλεσμα είναι η διόγκωση του αριθμού των ανέργων. Μόνο που η αύξηση αυτού του αριθμού συνιστά και αύξηση της λαϊκής δυσαρέσκειας, η οποία μπορεί να φτάσει σε επίπεδα επικίνδυνα για την εξουσία. Συνεπώς, η οποιαδήποτε μείωση αυτού του αριθμού είναι καλοδεχούμενη, άσχετα με τον τρόπο που αυτή επιτυγχάνεται (μείωση των γεννήσεων ή μετανάστευση).
Δευτερεύον συμπέρασμα: Με δεδομένο ότι τα διάφορα ΜουΜουΕ αποτελούν όργανα της αστικής εξουσίας, τα διάφορα "ρεπορτάζ", τα οποία -υποτίθεται πως- καταγγέλλουν το φαινόμενο της μετανάστευσης των νέων, δεν έχουν σκοπό την άσκηση πίεσης στην εξουσία ώστε "να κάνει κάτι". Ο πρόστυχος απώτερος σκοπός τους είναι να "διαφημίσουν" την ιδέα τής μετανάστευσης και να "εκπαιδεύσουν" τους νέους στο να φύγουν από τον τόπο τους μια ώρα αρχύτερα.
Τα θύματα τής νεοφιλελεύθερης λαίλαπας δεν ήταν μόνο ο "στραγγισμένος" Γέλτσιν ή οι 100.000 νεκροί του πολέμου με την Τσετσενία. Ήσαν και το 80% των αγροτικών επιχειρήσεων που είχαν χρεωκοπήσει. Ήσαν και τα 70.000 κρατικά εργοστάσια που είχαν κλείσει. Ήσαν και 74 εκατομμύρια ρώσσοι (σχεδόν ο μισός πληθυσμός!) που ζούσαν κάτω από το όριο τής φτώχειας, με 4 δολλάρια ημερησίως (σ.σ.: στοιχεία 1995). Ήσαν και 3,5 εκατομμύρια άστεγα παιδιά (σ.σ.: σύμφωνα με στοιχεία 2006 τής Unicef, ενώ ο ρώσσος υπουργός υγείας υπολόγιζε τα άστεγα παιδιά σε 715.000). Ήσαν και οι τριπλάσιοι -απ' ό,τι επί κομμουνισμού- αλκοολικοί. Ήσαν και οι 4 εκατομμύρια ναρκομανείς αλλά και οι πάνω από 1 εκατομμύριο φορείς τού AIDS (σε μια χώρα όπου τα ναρκωτικά και το AIDS ήσαν άγνωστα με τους "κακούς" κομμουνιστές στην εξουσία). Ήταν και ο υπερδιπλασιασμός των αυτοκτονιών αλλά και ο υπερτετραπλασιασμός των βίαιων εγκλημάτων. Και όλα αυτά, σε μια χώρα της οποίας ο πληθυσμός μειώνεται ετησίως κατά 700.000 άτομα από τότε που άρχισε η νεοφιλελεύθερη θεραπεία-σοκ μέχρι σήμερα! Μια θεραπεία-σοκ, σωστή γενοκτονία...
Θυμήθηκα το παραπάνω απόσπασμα χτες, καθώς στην κουβέντα τής παρέας έγινε λόγος για τα νέα παιδιά που φεύγουν στο εξωτερικό αναζητώντας δουλειά. Έτσι, σκέφτηκα να συμπληρώσω το χτεσινό κείμενο για την Πορτογαλία με μερικά στοιχεία, τα οποία παρέλειψα.
Η "γενοκτονία" στην Ρωσσία, περί της οποίας αναφέρθηκα στην εισαγωγή, έφτασε είκοσι χρόνια μετά και στην Πορτογαλία. Οι στατιστικές μιλούν για 15% μείωση των γεννήσεων το 2012, σε σχέση με το 2008. Και σαν να μην έφτανε αυτό, οι νέοι πορτογάλοι εγκαταλείπουν κατά κύματα την χώρα τους, προκειμένου να βρουν δουλειά. Κύριοι τόποι προορισμού τους είναι η Αγκόλα (πρώην πορτογαλική αποικία) και η Βραζιλία (η μόνη πορτογαλόφωνη χώρα τής νοτίου Αμερικής). Συνέπεια των παραπάνω φαινομένων είναι η μείωση του πληθυσμού της χώρας, η οποία αναμένεται να φτάσει το 10% μέχρι το 2020. Σε μια χώρα με πληθυσμό περίπου όσο και η Ελλάδα, αυτό σημαίνει αιμορραγία ενός εκατομμυρίου κατοίκων. Και, μάλιστα, όχι απ' αυτούς της τρίτης ηλικίας.
Θα περίμενε κανείς ότι η συγκεκριμένη εξέλιξη θα θορυβούσε εκείνους που σχεδιάζουν τις "μεταρρυθμίσεις", τις "ανακάμψεις" και τις "εξόδους από την κρίση". Η απορία "γιατί δεν κάνουν κάτι;" είναι μεν λογική αλλά μόνο για τους αδαείς. Όσοι καταλαβαίνουν από οικονομία και είναι και κάπως "υποψιασμένοι", καταλαβαίνουν ότι η εν λόγω "γενοκτονία" είναι μάλλον βολική για το σύστημα. Ας δούμε το γιατί.
Ας υποθέσουμε ότι παραγωγή μιας χώρας ισούται με 100 και το απαιτούμενο κόστος εργασίας ισούται με 40. Έχουμε, δηλαδή, μοναδιαίο κόστος εργασίας ίσο με 0,4. Η κυβέρνηση, θέλοντας να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της, μειώνει τους μισθούς κατά 15%. Τώρα η παραγωγή βγαίνει με κόστος 34 ή με μοναδιαίο κόστος εργασίας 0,34. Όμως, η καπιταλιστική κρίση με όσα αυτή κουβαλάει μαζί της (π.χ. ενδοκαπιταλιστικοί ανταγωνισμοί, αναδιαρθρώσεις κεφαλαών, καταστροφή τμήματος του κεφαλαίου κλπ) βυθίζει την χώρα σε μια ύφεση, η οποία φτάνει 15% σε μια τριετία. Τώρα πλέον η παραγωγή ισούται με 85. Αν το κόστος εργασίας μείνει στο 34, το μοναδιαίο κόστος θα σκαρφαλώσει πάλι στο 0,4 οπότε....αντίο ανταγωνιστικότητα. Προφανώς, οι μισθοί πρέπει να μειωθούν εκ νέου. Για να μη μειωθούν και πάλι οι μισθοί, πρέπει να μειωθούν οι εργαζόμενοι τόσο όσο χρειάζεται για μην αυξηθεί το μοναδιαίο κόστος εργασίας.
Με τους συνεχείς κύκλους των καπιταλιστικών κρίσεων, λοιπόν, είναι αναπόφευκτα δυο πράγματα: η συνεχής μείωση της αμοιβής των εργαζομένων και η διόγκωση της ανεργίας. Προφανώς, δεν μιλάμε για κάτι καινούργιο, αφού όλα αυτά τα έχουν καταδείξει στα έργα τους οι Μαρξ και ¨Ενγκελς από τον 19ο αιώνα. Σε μια υποσημείωση του "Κεφαλαίου", ο Μαρξ γράφει:
Σήμερα προχωρήσαμε πολύ πιο πέρα, χάρη στο συναγωνισμό που γίνεται στην παγκόσμια αγορά. "Αν η Κίνα -λέει ο βουλευτής Στάμπλτον στους εκλογείς του- αν η Κίνα γίνει μεγάλη βιομηχανική χώρα, δε βλέπω πώς ο εργατικός πληθυσμός τής Ευρώπης θ' αντέξει στον αγώνα, χωρίς να κατέβει ίσαμε το επίπεδο των ανταγωνιστών του" ("Times", 3 του Σεπτέμβρη 1873). Όχι πια ηπειρωτικά αλλά κινέζικα μεροκάματα, αυτός είναι τώρα ο σκοπός που επιδιώκει το αγγλικό κεφάλαιο. [Καρλ Μαρξ, "Το Κεφάλαιο", τόμος 1, σελ. 622, σημείωση 53].
Συμπέρασμα: Στην πράξη, το εξουσιαστικό σύστημα (κεφάλαιο, κυβέρνηση, μονοπώλια κλπ) συνδυάζει τα δυο εργαλεία του, την μείωση των αμοιβών και την μείωση των εργαζομένων. Αποτέλεσμα είναι η διόγκωση του αριθμού των ανέργων. Μόνο που η αύξηση αυτού του αριθμού συνιστά και αύξηση της λαϊκής δυσαρέσκειας, η οποία μπορεί να φτάσει σε επίπεδα επικίνδυνα για την εξουσία. Συνεπώς, η οποιαδήποτε μείωση αυτού του αριθμού είναι καλοδεχούμενη, άσχετα με τον τρόπο που αυτή επιτυγχάνεται (μείωση των γεννήσεων ή μετανάστευση).
Δευτερεύον συμπέρασμα: Με δεδομένο ότι τα διάφορα ΜουΜουΕ αποτελούν όργανα της αστικής εξουσίας, τα διάφορα "ρεπορτάζ", τα οποία -υποτίθεται πως- καταγγέλλουν το φαινόμενο της μετανάστευσης των νέων, δεν έχουν σκοπό την άσκηση πίεσης στην εξουσία ώστε "να κάνει κάτι". Ο πρόστυχος απώτερος σκοπός τους είναι να "διαφημίσουν" την ιδέα τής μετανάστευσης και να "εκπαιδεύσουν" τους νέους στο να φύγουν από τον τόπο τους μια ώρα αρχύτερα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου