Πνευματικά δικαιώματα δεν υπάρχουν. Οι ιδέες πρέπει να κυκλοφορούν ελεύθερα. Άρα...
... η αντιγραφή όχι απλώς επιτρέπεται αλλά είναι και επιθυμητή, ακόμη και χωρίς αναφορά της πηγής!

Η γλώσσα κόκκαλα τσακίζει

- "Ο λόγος που μ' άφησες έξω από την υπόθεση", είπε ήσυχα, "ήταν ότι νόμισες πως η αστυνομία δεν θα πίστευε ότι σκέτη περιέργεια μ' έσπρωξε να κατέβω εκεί κάτω χτες το βράδυ. Θα υποψιάζονταν ίσως ότι είχα κάποιον ύποπτο λόγο και θα με σφυροκοπούσαν μέχρι να σπάσω".
- "Πώς ξέρεις αν δεν σκέφτηκα το ίδιο πράγμα;"
- "Οι αστυνομικοί είναι κι αυτοί άνθρωποι", είπε ξεκάρφωτα.
- "Έχω ακούσει ότι σαν τέτοιοι ξεκινάνε".

[Ραίημοντ Τσάντλερ, "Αντίο, γλυκειά μου", εκδόσεις Λυχνάρι, 1990 (σελ.: 54)]

10 Φεβρουαρίου 2013

"Σιωπή"

Η ιδέα της συγγραφής ενός μυθιστορήματος από δυο ή περισσότερους συγγραφείς είναι όντως ερεθιστική. Δοκιμάστηκε και στην χώρα μας το 2006, όταν η Λένα Διβάνη, ο Αύγουστος Κορτώ, η Αμάντα Μιχαλοπούλου και ο Χρήστος Χωμενίδης έγραψαν το -αφελές, κατά την γνώμη μου- "Το ερωτικό των τεσσάρων", το οποίο κυκλοφόρησε από τον Καστανιώτη. Από τον ίδιο εκδοτικό οίκο είχε κυκλοφορήσει το 1998 το -αδύναμο και μάλλον αδιάφορο, επίσης κατά την γνώμη μου- "Το παιχνίδι των τεσσάρων", γραμμένο από τους Κώστα Μουρσελά, Γιώργο Σκούρτη, Αλέκο Σουρούνη και Πέτρο "έχω-πηδήξει-την-μισή-Αθήνα-" Τατσόπουλο.

Όμως, τα πράγματα γίνονται εξαιρετικά ενδιαφέροντα όταν στο κόλπο μπαίνουν οι δυο από τους σημαντικώτερους (αν όχι οι σημαντικώτεροι) σύγχρονοι ιταλοί μυθιστοριογράφοι αστυνομικής λογοτεχνίας, ο Αντρέα Καμιλλέρι και ο Κάρλο Λουκαρέλλι. Το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας των δυο κορυφαίων συγγραφέων, οι οποίοι ανήκουν σε δυο διαφορετικές γενιές (ο Καμιλλέρι γεννήθηκε το 1925 και ο Λουκαρέλλι το 1960), δεν μπορεί παρά να είναι συναρπαστικό.

Η ιδέα τής συνεργασίας έπεσε από τον εκδότη τους αλλά οι δυο συγγραφείς τής άλλαξαν τα φώτα. Το μόνο που έκαναν μαζί ήταν η απόφαση να δεχτούν την πρόκληση. Μετά, σε ανύποπτο χρόνο, ο Καμιλλέρι ταχυδρόμησε στον Λουκαρέλλι το πρώτο κεφάλαιο μιας ιστορίας στην οποία θα πρωταγωνιστούσε ο αγαπημένος του σικελός αστυνόμος Μονταλμπάνο. Μόνο που γι' αυτήν την ιστορία ο Λουκαρέλλι δεν είχε ιδέα. Ούτε τι είχε στο μυαλό του ο Καμιλλέρι ήξερε, ούτε πού ήθελε να το πάει. Έτσι, απάντησε ταχυδρομώντας την δική του απάντηση: ένα κεφάλαιο στο οποίο έβαζε στο παιχνίδι την δική του πρωταγωνίστρια, την επιθεωρήτρια Γκράτσια Νέγκρο. Το παιχνίδι συνεχίστηκε με τον ίδιο τρόπο: δίχως καμμιά μεταξύ τους συνεννόηση, ο καθένας έγραφε ένα κεφάλαιο και το ταχυδρομούσε στον άλλο, προκαλώντας τον να γράψει την συνέχεια. Κάπως έτσι, λοιπόν, με το "πες εσύ, να πω εγώ", προέκυψε η "Σιωπή".

Η ιστορία ξεκινάει με ένα πτώμα, το οποίο φοράει στο κεφάλι μια νάυλον σακκούλα, του λείπει ένα παπούτσι και πλάι του βρίσκονται τρία χρυσόψαρα. Άντε τώρα να πρέπει να συνεχίσεις μια ιστορία που ξεκινάει με τέτοια δεδομένα! Κι όμως, τα δυο ιερά τέρατα της ιταλικής αστυνομικής λογοτεχνίας ζωγραφίζουν. Στον αναγνώστη δημιουργείται η αίσθηση πως σε κάθε κεφάλαιο ό ένας συγγραφέας πάει να βάλει τρικλοποδιά στον άλλον είναι έντονη αλλά στο επόμενο κεφάλαιο η κατάσταση ανατρέπεται: ο "αμυνόμενος" αποφεύγει την τρικλοποδιά τού "αντιπάλου" του και βάζει την δική του.

Όλο το "πείραμα" δεν κρατάει πολύ. Η "Σιωπή" ολοκληρώνεται σε μόλις 121 σελίδες μικρού μεγέθους, χάνοντας τον χαρακτηρισμό τού μυθιστορήματος και κατατασσόμενη στις αστυνομικές νουβέλες. Όμως, μιλάμε για 121 σελίδες τις οποίες θα διαβάσετε μονορρούφι και οι οποίες θα σας αναγκάσουν να αναζητήσετε κι άλλα βιβλία των δυο συγγραφέων. Βέβαια, σε τούτο το ιστολόγιο έχουμε ήδη αναφερθεί τόσο στον Αντρέα Καμιλλέρι ("Καπνός στον ορίζοντα", "Αίτηση για τηλέφωνο") όσο και στον Κάρλο Λουκαρέλλι ("Εν λευκώ"), αλλά αν δεν έχετε κάνει ακόμη την γνωριμία σας μαζί τους, αδράξτε τώρα την ευκαιρία.

Το βιβλίο κυκλοφορεί σε μέγεθος τσέπης από τις εκδόσεις Πατάκη (όπως όλα τα βιβλία τού Καμιλλέρι, όπου πρωταγωνιστεί ο Μονταλμπάνο) και κοστίζει λιγώτερο από 10 ευρώ. Μάλιστα, στα καλά βιβλιοπωλεία θα πάρετε και ένα ευρώ ρέστα από το δεκάρικο. Δεν μπορώ να φανταστώ φτηνότερο τρόπο για να περάσετε μια πραγματικά ευχάριστη Κυριακή.

4 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Η πρώτη απόπειρα της απο κοινού συγγραφής μυθιστορήματος στην Ελλάδα ξεκίνησε την δεκαετία του '50 (1958)με το αξιόλογο, κατά την γνώμη μου,και με πολλές ανατροπές "Μυθιστόρημα των Τεσσάρων" με συντελεστές τον Αγγελο Τερζάκη, Ηλία Βενέζη, Μανόλη Καραγάτση και Στρατή Μυριβήλη. Απλά για την ιστορία.
Φιλικά nkst

teddygr είπε...

Πολύ σωστά! Αν και δεν έχω διαβάσει "Το μυθιστόρημα των τεσσάρων", είμαι αδικαιολόγητος για την παράλειψη έστω μιας απλής αναφοράς.

Με την ευκαιρία, ας κάνω μια παρατήρηση. Το όνομα "Μ. Καραγάτσης" είναι ψευδώνυμο του συγγραφέα ΔΗμήτρη Ροδόπουλου. Έτσι, το "Μ." δεν σημαίνει ούτε Μανώλης, ούτε Μιχάλης ούτε τίποτε άλλο παρά...σκέτο "Μ."! Το πιθανότερο είναι να το διάλεξε ο Ροδόπουλος από το ρωσσικό υποκοριστικό "Μίτια" (= Δημητράκης), με το οποίο τον αποκαλούσαν οι φίλοι του.

Ανώνυμος είπε...

Μ όλο το θάρρος να αναφέρω κι εγώ το βιβλίο "Ανήσυχοι νεκροί(κι ό,τι λείπει,λείπει)" γραμμένο απ τους Υποδιοικητή Μάρκος, Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ το οποίο είναι αστυνομικό μυθιστόρημα κι αυτό, μέσα απ το οποίο προσπαθούν να περιγράψουν τη ζωή στο Μεξικό (με βασική αναφορά στην πολιτική διαφθορά) και την εξεγερμένη Τσιάπας..Ήταν η πρώτη φορά που διάβασα βιβλίο από δύο συγγραφείς και το βρήκα ενδιαφέρον (ίσως αυτό να οφείλεται και στον τρόπο και το ύφος γραφής του Μάρκος..)


Anorymous

teddygr είπε...

Κατ' αρχάς, δεν χρειάζεται θάρρος για να γράψει κάποιος ένα σχόλιο σε τούτο το ιστολόγιο...

Το βιβλίο, για το οποίο μιλάς, είναι όντως εξαιρετικό, το έχω υπ' όψη μου και το έχω διαβάσει αλλά δεν το ανέφερα επειδή ο σουμπκομμαντάντε Μάρκος και ο Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ είχαν συζητήσει το περιεχόμενό του από πριν. Δεν έγραφε καθένας ό,τι του θυμιόταν, όπως έκαναν ο Καμιλλέρι με τον Λουκαρέλλι.

Πάντως, ομολογώ ότι εκπλήσσομαι ευχάριστα από το λογοτεχνικό επίπεδο των αναγνωστών αυτού του ιστολογίου. Ευχαριστώ πολύ για την συμμετοχή σας, ρε παιδιά!