Πνευματικά δικαιώματα δεν υπάρχουν. Οι ιδέες πρέπει να κυκλοφορούν ελεύθερα. Άρα...
... η αντιγραφή όχι απλώς επιτρέπεται αλλά είναι και επιθυμητή, ακόμη και χωρίς αναφορά της πηγής!

Η γλώσσα κόκκαλα τσακίζει

- "Ο λόγος που μ' άφησες έξω από την υπόθεση", είπε ήσυχα, "ήταν ότι νόμισες πως η αστυνομία δεν θα πίστευε ότι σκέτη περιέργεια μ' έσπρωξε να κατέβω εκεί κάτω χτες το βράδυ. Θα υποψιάζονταν ίσως ότι είχα κάποιον ύποπτο λόγο και θα με σφυροκοπούσαν μέχρι να σπάσω".
- "Πώς ξέρεις αν δεν σκέφτηκα το ίδιο πράγμα;"
- "Οι αστυνομικοί είναι κι αυτοί άνθρωποι", είπε ξεκάρφωτα.
- "Έχω ακούσει ότι σαν τέτοιοι ξεκινάνε".

[Ραίημοντ Τσάντλερ, "Αντίο, γλυκειά μου", εκδόσεις Λυχνάρι, 1990 (σελ.: 54)]

9 Φεβρουαρίου 2012

Ανατομία του νεοφιλελευθερισμού - 77. Η Ισλανδία καταρρέει

Όταν το τσουνάμι που ξέσπασε με την κατάρρευση της Lehman Brothers έφτασε στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού, σώριασε σε συντρίμμια την πρώτη χώρα που βρήκε στο διάβα του. Η άτυχη ήταν η Ισλανδία, μια χώρα μόλις 320.000 κατοίκων, η οποία προβαλλόταν ως "οικονομικό θαύμα", μιας και οι τράπεζές της είχαν αναδειχθεί σε παράδεισο για όσους κυνηγούσαν το γρήγορο κέρδος.

Πράγματι, στις ισλανδικές τράπεζες είχαν βρει "τον μήνα που τρέφει τους έντεκα" λυτοί και δεμένοι. Πρώτοι και καλύτεροι οι άγγλοι κι ανάμεσά τους 110 δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια αλλά και τα ασφαλιστικά ταμεία των αστυνομικών και του πυροσβεστικού σώματος. Το συνολικό ποσό που είχαν "επενδύσει" οι άγγλοι (δημόσιοι φορείς και ιδιώτες) στις τράπεζες της Ισλανδίας υπολογίστηκε στα 8 δισεκατομμύρια λίρες. Δηλαδή, μόνο οι εγγλέζοι είχαν "ακουμπήσει" στις τράπεζες της γειτονικής τους χώρας, προς επένδυση (υποτίθεται), ποσά που αναλογούσαν σε 25.000 λίρες ανά ισλανδό. Κανένας σοβαρός αναλυτής δεν βρέθηκε να πει ότι αυτή και μόνη η αναλογία εμπεριέχει τρομακτικό κίνδυνο.

Για να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των καταθετών τους, οι ισλανδικές τράπεζες είχαν αναδειχθεί στους πλέον "ρισκαδόρους" επενδυτές κάθε λογής τοξικού σκουπιδιού που γεννιόταν στις ΗΠΑ, αγοράζοντας οποιοδήποτε σύνθετο ή παράγωγο χρηματοοικονομικό κατακάθι, αρκεί αυτό το κατακάθι να υποσχόταν γρήγορο και υψηλό κέρδος. Έτσι, σύντομα η Ισλανδία απέκτησε το παρατσούκλι "Ελβετία των παραγώγων". Λογικά, λοιπόν, λίγες μέρες μετά την "μαύρη Δευτέρα" τής Lehman Brother, οι τρεις μεγάλες ισλανδικές τράπεζες λύγισαν.

Η ισλανδική κυβέρνηση επιχείρησε να εφαρμόσει την τακτική Πώλσον και να κρατικοποιήσει τις τράπεζες που κατέρρεαν. Χρησιμοποιώντας το 10% των συναλλαγματικών αποθεμάτων της χώρας, κρατικοποίησε αμέσως την Glitnir, την τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας. Λίγες μέρες αργότερα κρατικοποίησε και την δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα, την Landsbanki. Ταυτόχρονα, στήριξε και την μεγαλύτερη απ' όλες τις τράπεζες, την Knaupthing, με μισό δισ. ευρώ ενώ, παράλληλα, εγγυήθηκε όλες τις καταθέσεις.

Σύντομα απεδείχθη ότι το παιχνίδι ήταν χαμένο. Με το ΑΕΠ τής χώρας να φτάνει τα 15 δισ. ευρώ και τις τράπεζες να εμφανίζουν ανοίγματα περίπου 150 δισ. (με το 90% να προέρχεται από τις τρεις τράπεζες που προαναφέραμε), ήταν σίγουρο ότι η εθνική οικονομία δεν μπορούσε να σηκώσει το βάρος ενώ και οι εγγυήσεις της κυβέρνησης προς τους καταθέτες ήσαν άνευ ουσίας, αφού ξεπερνούσαν το συνολικό ΑΕΠ. Στις 8 Οκτωβρίου, η κυβέρνηση έκανε μια τελευταία προσπάθεια να σώσει ό,τι μπορούσε, ρίχνοντας την ισοτιμία τής ισλανδικής κορώνας έναντι του ευρώ στο 130/1. Όμως, η κατάσταση είχε βγει τόσο πολύ εκτός ελέγχου ώστε στις 11.39' της ίδιας μέρας η κορώνα χτύπησε 200/1. Το μεσημέρι, η κυβέρνηση ζήτησε διεθνή βοήθεια.

Η πρώτη απάντηση ήρθε το επόμενο πρωί από τον Γκόρντον Μπράουν. Ο άγγλος πρωθυπουργός, προσπαθώντας να κερδίσει προεκλογικά οφέλη, εκδήλωσε άκρως αγανακτισμένος με τους ισλανδούς και χαρακτήρισε την Ισλανδία ως...χώρα-τρομοκράτη! Προσέξτε τον συλλογισμό του: εμείς καταθέσαμε τα χρήματά μας στις ισλανδικές τράπεζες - οι ισλανδικές τράπεζες ανήκουν πλέον στο ισλανδικό κράτος - οι ισλανδικές τράπεζες δεν μας δίνουν τα χρήματά μας και έτσι "απειλούν τον τρόπο ζωής μας" - το ισλανδικό κράτος ανέχεται και στηρίζει αυτή την τακτική των τραπεζών του - συμπέρασμα: το ισλανδικό κράτος απειλεί τον τρόπο ζωή των βρεττανών, άρα είναι τρομοκράτης! Με την παπαριά αυτή, ο Μπράουν ενεργοποίησε τις διατάξεις της αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας και προχώρησε σε προσωρινή κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων της Ισλανδίας επί βρεττανικού εδάφους (κυρίως της Icebank, θυγατρικής τής Landsbanki, στην οποία οι άγγλοι είχαν καταθέσει 4,6 δισ. λίρες).

Προσέξτε τώρα την συνέχεια γιατί είναι πολύ διδακτική:

Μόλις οι ισλανδοί έμαθαν ότι ανακηρύχθηκαν "τρομοκράτες", έπαθαν σοκ. Εξουθενωμένοι από την βρεττανική πίεση και μη βλέποντας την παραμικρή υποστήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση (όπου επί χρόνια προσπαθούσαν να ενταχθούν), στράφηκαν στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Όμως, οι βρεττανοί (μαζί με τους ολλανδούς, που είχαν πάθει κι αυτοί ζημιά από την κατάρρευση των ισλανδικών τραπεζών) έβαλαν κι εκεί το δαχτυλάκι τους: απαίτησαν από το Δ.Ν.Τ. -και πέτυχαν- να κατατεθεί η οικονομική βοήθεια του Ταμείου προς την Ισλανδία σε ειδικό λογαριασμό, απ' όπου πρώτα θα πληρώνονταν οι βρεττανοί και οι ολλανδοί καταθέτες και μετά, με ό,τι περίσσευε και αν περίσσευε, θα έμπαινε μπρος η διαδικασία αναθέρμανσης της ισλανδικής οικονομίας.

Ουφ! Το είπα και ξεθύμανα! Όχι τίποτε άλλο αλλά για να μη καμώνονται σήμερα ο κοντοπίθαρος ο Σαρκοζύ με την φακλάνα την Μέρκελ ότι ανακάλυψαν την χρήση ειδικού λογαριασμού για την Ελλάδα. Το κόλπο είναι παλιό, ρε σεις! Ρωτάτε και κανένα "αριστερό", σαν τον "εργατικό" τον Μπράουν...



ΥΓ: Μετά την συμφωνία με το Δ.Ν.Τ., η ισλανδική κυβέρνηση προσπάθησε να φορτώσει τα βάρη στις πλάτες των πολιτών αλλά κατέρρευσε από τον λαϊκό ξεσηκωμό. Αυτή η αντίδραση του ισλανδικού λαού έχει πολύ ενδιαφέρον αλλά ξεφεύγει από το πλαίσιο αυτών των σημειωμάτων.

Δεν υπάρχουν σχόλια: