Πνευματικά δικαιώματα δεν υπάρχουν. Οι ιδέες πρέπει να κυκλοφορούν ελεύθερα. Άρα...
... η αντιγραφή όχι απλώς επιτρέπεται αλλά είναι και επιθυμητή, ακόμη και χωρίς αναφορά της πηγής!

Η γλώσσα κόκκαλα τσακίζει

- "Ο λόγος που μ' άφησες έξω από την υπόθεση", είπε ήσυχα, "ήταν ότι νόμισες πως η αστυνομία δεν θα πίστευε ότι σκέτη περιέργεια μ' έσπρωξε να κατέβω εκεί κάτω χτες το βράδυ. Θα υποψιάζονταν ίσως ότι είχα κάποιον ύποπτο λόγο και θα με σφυροκοπούσαν μέχρι να σπάσω".
- "Πώς ξέρεις αν δεν σκέφτηκα το ίδιο πράγμα;"
- "Οι αστυνομικοί είναι κι αυτοί άνθρωποι", είπε ξεκάρφωτα.
- "Έχω ακούσει ότι σαν τέτοιοι ξεκινάνε".

[Ραίημοντ Τσάντλερ, "Αντίο, γλυκειά μου", εκδόσεις Λυχνάρι, 1990 (σελ.: 54)]

31 Οκτωβρίου 2010

"Στάχτες και χώμα"

"Τα δόντια μου είναι άχρηστα πια... Όχι. Το ψωμί είναι ξερό, έχει μπαγιατέψει από μέρες. Ίσα ίσα που αν έχω ακόμα πάνω μου κάτι γερό, δεν είναι άλλο παρά τα δόντια μου. Το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει ψωμί της προκοπής! Ας είχα τουλάχιστον ένα περιθώριο επιλογής. Δόντια ή ψωμί; Αυτό να είναι άραγε η ελεύθερη βούληση του ανθρώπου;"

Ο Ατίκ Ραχιμί (Atiq Rahimi) γεννήθηκε στην Καμπούλ το 1962 και ανήκει στη δυτικότροπη αστική τάξη της πατρίδας του. Πήγε σε γαλλικό σχολείο και μετά το πραξικόπημα του 1973, όταν ο πατέρας του φυλακίστηκε, αφιερώθηκε στο γράψιμο, παρά το νεαρό της ηλικίας του, παθιασμένος με το γαλλικό σινεμά και τη γαλλική λογοτεχνία. Το 1984, όταν η κατάσταση στο Αφγανιστάν έγινε δραματική, διέφυγε στο Πακιστάν και από εκεί στη Γαλλία, όπου ζητάει πολιτικό άσυλο και σπουδάζει οπτικοακουστική επικοινωνία στην Σορβόννη. Ζει ακόμη στο Παρίσι και σκηνοθετεί ντοκυμανταίρ.

Η είδηση του θανάτου του αδελφού του στον πόλεμο του Αφγανιστάν τον ωθεί στη λογοτεχνία. Γράφει το "Στάχτες και Χώμα", το οποίο γίνεται δεκτό με θερμές κριτικές, πουλάει αμέσως σε 15 χώρες και μεταφέρεται στον κινηματογράφο ως "Ragard d' Avenir".

Το "Στάχτες και Χώμα" είναι η επιτομή του λακωνίζειν. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ολόκληρο κεφάλαιο συμπυκνώνεται σε μία μόνο αράδα. ¨Ετσι, ο λόγος μετατρέπεται υποχρεωτικά σε νυστέρι. Ο Ραχιμί χειρουργεί χωρίς αναισθητικό. Κάθε φράση και κάθε λέξη χαράσσουν το δέρμα του αναγνώστη και χώνονται βαθειά μέσα του. Γυρίζεις τις σελίδες και νοιώθεις τα κόκκαλά σου να πονούν. Και κάπου εκεί, δοξάζεις τον θεό που αυτό το βιβλιαράκι δεν ξεπερνάει τις 90 σελίδες, γιατί είσαι σίγουρος ότι δεν θα άντεχες περισσότερο πόνο.

Το σκηνικό, λιτό. Η υπόθεση, απλή. Μια γέφυρα, ένα αποξηραμένο ποτάμι σε ένα έρημο τοπίο, το φυλάκιο ενός σκοπού, ένας δρόμος που χάνεται στον ορίζοντα, ένας έμπορος που σκέφτεται τον κόσμο, ένας γέρος, ένα μικρό παιδί και η αναμονή. Τίποτε δεν κινείται. Είμαστε στο Αφγανιστάν κατά τη διάρκεια του πολέμου με τη Σοβιετική Ένωση. Ο γέρος άντρας πηγαίνει να ανακοινώσει στον γυιο του που δουλεύει στα ορυχεία, τον πατέρα του μικρού, ότι στο χωριό τους σκοτώθηκαν όλοι σε ένα βομβαρδισμό. Μιλάει, σκέφτεται...μια κόλαση από αναμνήσεις, προσδοκίες, τύψεις, εικασίες, υποψίες… Ένας γυμνός λόγος που μιλάει για τον πόνο, τη μοναξιά και το φόβο τού να μη σ' ακούει κανείς.

Ένα βιβλίο επίκαιρο αλλά και παλιό όσο ο πόλεμος, σύγχρονο αλλά και γνώριμο όσο η τύψη. Ένα θέμα παγκόσμιο όσο και η πίκρα που σου μένει μόλις γυρίσεις την τελευταία του σελίδα. Ένα μικρό διαμαντάκι που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Ψυχογιός" και θα σας κοστίσει λιγώτερο από μια κυριακάτικη εφημερίδα, αφού θα πάρετε και ρέστα από 4 ευρώ. Αγοράστε το, απολαύστε το και μη ντραπείτε αν νοιώσετε ένα δάκρυ να ξεχειλίζει...

30 Οκτωβρίου 2010

Τα κόκκαλα των παππούδων μας

Μας απειλεί, λοιπόν, ο πρωθυπουργός! Αν στις τοπικές εκλογές δεν υπερψηφιστούν -λέει- οι επίσημοι υποψήφιοι του ΠΑΣΟΚ, θα πάει σε εκλογές. Η κατάντια της δημοκρατίας, διά στόματος πρωθυπουργού: οι εκλογές κατάντησαν...απειλή. Ήμαρτον, παππού Πλάτωνα! Τι άλλο θα ακούσουμε ακόμη;

Την είπε την χοντράδα του ο πρωθυπουργός, αν και ξέρει πολύ καλά ότι οι τροϊκάτοι δεν πρόκειται να τον αφήσουν ούτε να σκεφτεί κάτι τέτοιο. Γιατί την είπε; Μα, καλά, δεν βλέπετε ειδήσεις; Ξαμολύθηκαν Πρετεντεροκαψήδες, Παυλοπουλομανδραβέληδες και λοιποί συγγενείς και άρχισαν τις οιμωγές: ώχου, κακό που μας βρήκε...θα καταστραφεί ο τόπος...θα τινάξουμε την χώρα στον αέρα...κι ένα σωρό τέτοια μελοδραματικά, να τα ακούει ο παππούς Ευριπίδης και να σκίζει "Τρωάδες" και "Ικέτιδες".

Στόχος είναι, βέβαια, να "συμμμορφωθούν" οι έλληνες, να πάνε σαν τα γαλιά στις κάλπες και να ψηφίσουν τους κυβρνητικούς υποψηφίους, ώστε να μπορεί το βράδυ να βγει ο Πεταλωτής, να δείξει έναν πράσινο εκλογικά χάρτη και να μας πει "ορίστε, οι έλληνες επικροτούν και στηρίζουν την πολιτική μας".

Συνεπίκουροι στην παγίδα, που στήνεται στον λαό με συμπαιγνία ΜΜΕ-κυβέρνησης, είναι οι περίφημοι "ανεξάρτητοι" υποψήφιοι. Γενικά για το ψέμα που υπηρετούν οι "ανεξάρτητοι" έχουμε ξαναμιλήσει ("Αυτοδιοίκηση: η απάτη των ανεξάρτητων"). Σήμερα, ας ρίξουμε μια αναλυτικότερη ματιά σε δυο "ανεξάρτητους", που έχουν το ίδιο όνομα (Γιάννης Δημαράς) και φέρονται ως "δυνατά χαρτιά", ο ένας για την Περιφέρεια Αττικής κι ο άλλος για τον Δήμο Πατρέων.

Αυτοχαρακτηρίστηκαν "αντάρτες", αν και επισήμως αποκηρύσσουν μετά βδελυγμίας αυτόν τον τίτλο. Εμφανίζονται ως υπέρμαχοι του "Καλλικράτη" αλλά δυσανασχετούν -τάχατες- για το μνημόνιο. Δεν μας λένε, όμως, πού στηρίζονται οι υποψηφιότητές τους και αναδείχτηκαν τόσο πολύ στις δημοσκοπήσεις; Για να το ρωτήσω διαφορετικά: ποια είναι η δεξαμενή από την οποία αντλούν υποστηρικτές;

Ο υποψήφιος Περιφερειάρχης Αττικής δηλώνει "αυθεντικός ανεξάρτητος" αλλά η μεγάλη εκλογική βάση του αποτελείται από ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ. Κι αφού ο επίσημος υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ δεν τραβάει, σιγά μην αφήσει η κυβέρνηση το παιχνίδι να χαθεί. Στήριγμά της, ο "ανεξάρτητος" Δημαράς ο οποίος, πρώτα-πρώτα, μπορεί να μαζέψει τις πασοκογενείς αντιμνημονιακές ψήφους. Σε δεύτερο επίπεδο, μπορεί να σταθεί ανάχωμα και σε κάθε άλλη αντιμνημονιακή ψήφο, προκειμένου να την κόψει από την αριστερά. "Θέλετε, ρε μάγκες, να μαυρίσετε την κυβέρνηση λόγω μνημονίου; Κάντε το αλλά είμαστε εμείς εδώ, δεν χρειάζεται να πάτε και πολύ αριστερά".  Φυσικά, κυβέρνηση-ΜΜΕ πάνε το θέμα πρίμο-σεγόντο και απόδειξη αποτελεί το ότι πουθενά δεν προβάλλεται ότι, στην ψηφοφορία που έγινε στην Βουλή για το μνημόνιο, ο Δημαράς δεν ψήφισε "όχι" αλλά "παρών" (δηλαδή, λευκό). Το παιχνίδι, λοιπόν, είχε στηθεί από τότε. Ο "ανεξάρτητος" θα παίξει τον ρόλο του και μετά, ήσυχα-ήσυχα, θα ξαναγυρίσει στο μαντρί. Τέτοια "κάθαρση" ούτε ο παππούς Αριστοφάνης δεν θα σκεφτόταν ποτέ.

Από την άλλη, ο υποψήφιος Δήμαρχος Πατρέων είναι πιο θολή περίπτωση. Κατ' αρχάς, δεν είναι επίσημα ανεξάρτητος, αφού υποστηρίζεται από την "Δημοκρατική Αριστερά" (του Κουβέλη) και από τον ΣΥΡΙΖΑ. Όλα τα άλλα, όμως, είναι καρμπόν του συνονόματού του στην περιφέρεια Αττικής: πάμε να μαζέψουμε τις πασοκικές ψήφους διαμαρτυρίας αλλά, ταυτόχρονα, να βάλουμε κι ένα φράγμα στις διαρροές προς την αριστερά.

Κατά την άποψή μου, λοιπόν, ο βασικός ρόλος των Δημαράδων (και κάθε λογής Δημαρά, σε όλη την χώρα) είναι να κόψουν από τις αντιμνημονιακές ψήφους την πορεία προς τα αριστερά. Βέβαια, το πόσο θα κάτσει καλά το κυβερνητικό πλάνο (οι "ανεξάρτητοι" να βγουν τρίτοι την πρώτη Κυριακή και να στηρίξουν τους κυβερνητικούς υποψήφιους την δεύτερη) απομένει να το δούμε. Κοντός ψαλμός, αλληλούια. Μόνο μην έχουμε τίποτε δράματα, που μπροστά τους θα ωχριούν οι "Πέρσες" του παππού Αισχύλου.

Τελειώνω με μια ρητορική ερώτηση: αν θέλω να στραφώ αριστερά και να ρίξω αντιμνημονιακή ψήφο, γιατί να πάω σε "γιαλαντζί" λύσεις και να μη προτιμήσω μια αυθεντικά αριστερή επιλογή; Κι όταν λέω "αυθεντικά αριστερή επιλογή", δεν εννοώ αλαβανοτσιπροκουβέληδες, έτσι; Αυτοί τον έχουν βρει τον δρόμο τους: συμμάχησαν στην Ικαρία με ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΛΑΟΣ (!!), προκειμένου να μην εκλεγεί κομμουνιστής δήμαρχος στο "κόκκινο νησί".

Υστερόγραφο:  Απαντώ στην ρητορική μου ερώτηση: θά πάω αυθεντικά αριστερά γιατί, αν τρίξουν τα κόκκαλα των παππούδων μου, δεν θέλω να είμαι κι εγώ υπαίτιος.

29 Οκτωβρίου 2010

Η ενιαία σκέψη

Στις σύγχρονες δημοκρατίες, όλο και περισσότεροι ελεύθεροι πολίτες αισθάνονται ότι αποτελούν μια μάζα, η οποία συγκολλάται από ένα γλοιώδες δόγμα. Ένα δόγμα που περιχαρακώνει, ανακόπτει, παρεμποδίζει, παραλύει και, τελικά, πνίγει κάθε επαναστατικότητα. Το δόγμα αυτό είναι η ενιαία σκέψη και για την προστασία του έχει θεσπίσει μια πανταχού παρούσα αστυνομία της ανεξάρτητης γνώμης. Μετά την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων, η έπαρση, η αλαζονεία και ο κυνισμός του ευαγγελίου της Νέας Τάξης έχουν πάρει τέτοιες διαστάσεις ώστε μπορούμε άνετα να πούμε ότι αυτή η ιδεοληψία έχει εξελιχθεί σε σύγχρονο δογματισμό.

Ενιαία σκέψη είναι η έκφραση, με ιδεολογικούς όρους παγκόσμιας εμβέλειας, των συμφερόντων του συνόλου των δυνάμεων του διεθνούς κεφαλαίου. Προσδιορίστηκε το 1944 (με τις συμφωνίες του Μπρέτον-Γουντς) και εκφράζεται από παγκόσμιους οικονομικούς οργανισμούς (Παγκόσμια Τράπεζα, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο - ΔΝΤ, Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας & Ανάπτυξης - ΟΟΣΑ, Γενική Συμφωνία Δασμών & Εμπορίου - GATT, Ευρωπαϊκή Επιτροπή κλπ) οι οποίοι χρηματοδοτούν (και, κατ' επέκταση, θέτουν στην υπηρεσία τους) διάφορα κέντρα ερευνών, πανεπιστήμια, ιδρύματα κλπ ώστε αυτά, με την σειρά τους, να εξωραΐσουν και να διαδώσουν τον "ορθό λόγο".

Αυτός ο λόγος αναπαράγεται από τα "ευαγγέλια" της Νέας Τάξης ("Wall Street Journal", "Financial Times", "The Economist", πρακτορείο "Reuters" κλπ), τα οποία ανήκουν σε μεγάλους κεφαλαιοκρατικούς ομίλους. Σχεδόν παντού, οικονομικές σχολές, δημοσιογράφοι, πολιτικοί κλπ επαναλαμβάνουν τις "εντολές των ευαγγελίων" και τα ΜΜΕ τις αναπαράγουν κατά κόρον, μιας και στην εποχή μας θεωρείται σωστό ό,τι επαναλαμβάνεται συνεχώς από πολλούς.

Η βασική αρχή της ενιαίας σκέψης είναι απλή: η οικονομία υπερισχύει της πολιτικής. Το 1994, ο Ζαν-Κλωντ Τρισσέ (τότε διοικητής της Τράπεζας της Γαλλίας και σήμερα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) δήλωνε "ζητάμε να μειωθούν τα δημόσια ελλείμματα" και "ακολουθούμε στρατηγική σταθερού νομίσματος", στόχοι καθαρά πολιτικοί. Η οικονομία έχει αναχθεί σε θεία εντολή, εν ονόματι ενός ρεαλισμού ο οποίος περιγράφεται κυνικά από τον γάλλο συγγραφέα Αλαίν Μινκ: "η δημοκρατία δεν είναι η φυσική κατάσταση της κοινωνίας, η αγορά είναι". Πρόκειται για μια οικονομία απαλλαγμένη από κοινωνικά εμπόδια, μιας και για τον νεοταξικό homo oeconomicus οι κοινωνικές παροχές γίνονται αιτία οπισθοδρόμησης και κρίσης.

Άλλες βασικές έννοιες της ενιαίας σκέψης:
- Οι αγορές, των οποίων τα αόρατα χέρια διορθώνουν κάθε ανωμαλία και δυσλειτουργία, καθορίζοντας την γενική κατεύθυνση της οικονομίας.
- Ο ανταγωνισμός, ο οποίος προσδίδει δυναμισμό στις επιχειρήσεις, κατευθύνοντάς τες σε έναν διαρκή εκσυγχρονισμό.
- Η ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, η οποία αποτελεί παράγοντα απρόσκοπτης ανάπτυξης του εμπορίου και, συνεπώς, της κοινωνίας.
- Η παγκοσμιοποίηση της παραγωγης και των χρηματοοικονομικών ροών.
- Ο διεθνής καταμερισμός της εργασίας, ο οποίες περιορίζει τις συνδικαλιστικές διεκδικήσεις και μειώνει το μισθολογικό κόστος.
- Το λιγώτερο κράτος, το οποίο, μέσα από την ελάττωσή του, διευκολύνει την κερδοφορία του κεφαλαίου εις βάρος των κοινωνιών.
- Η αδιαφορία για το οικολογικό κόστος.

Η διαρκής επανάληψη από όλους τους αστούς πολιτικούς και όλα τα ΜΜΕ, προσδίδει σ' αυτή την κατήχηση τέτοια δύναμη εκφοβισμού, ώστε να καταπνίγεται κάθε απόπειρα ελεύθερης σκέψης και αποτρέπεται κάθε αντίσταση σ' αυτόν τον σύγχρονο σκοταδισμό. Το 1993, στην ερώτηση "τι πρόκειται να αλλάξει αν κερδίσει η δεξιά;", ο Ντομινίκ Στρως-Καν (τότε υπουργός βιομηχανίας της "σοσιαλιστικής" κυβέρνησης Μιττεράν και σήμερα γενικός διευθυντής του ΔΝΤ) απάντησε: "Τίποτε. Η οικονομική πολιτική της δεν θα διαφέρει από την δική μας".

Να γίνω λίγο απαισιόδοξος; Τα 30 εκατομμύρια των ευρωπαίων ανέργων, η διαφθορά, η επιστροφή του ρατσισμού και του φασισμού, καθώς και ο διογκούμενος αριθμός των κοινωνικώς αποκλεισμένων αποτελούν δείγματα του χαξλεϋκού "θαυμαστού καινούργιου κόσμου" που απεργάζεται εις βάρος της κοινωνίας η ενιαία σκέψη.


[Αναγκαία εξήγηση: Οφείλω την έμπνευση για το παραπάνω κείμενο σε κάποιο άρθρο του Ιgnacio Ramonet στην "Le Monde Diplomatique", το οποίο παραμένει έντονα χαραγμένο στην μνήμη μου.]

28 Οκτωβρίου 2010

Το αποκορύφωμα της προστυχιάς

Ωραία τα είπε ο εθνικός μας τραπεζίτης, Γιώργος Προβόπουλος, έτσι; Να κοπούν για μια πενταετία οι δωρεάν διακοπές στα ΚΑΠΗ, να επανεξεταστούν (προφανώς, για να κοπούν) οι δαπάνες για την μεταφορά στα σχολεία των μαθητών απομακρυσμένων χωριών, να παγώσουν οι προσλήψεις στην εκπαίδευση, να μπει ψαλίδι στις λειτουργικές δαπάνες των ΤΕΙ, να αυξηθούν τα εισιτήρια στις δημόσιες συγκοινωνίες... Κι όλα αυτά τα είπε μέσω μιας έκθεσης που παρουσίασε στην Βουλή. Ο Προβόπουλος αυτή τη φορά θέλησε να ξεφύγει από τις γενικόλογες κατευθύνσεις και να περάσει σε συγκεκριμένες ιδέες, προφανώς για να γίνει περισσότερο χρήσιμος στο σύστημα.

Δεν περίμεναμε, βέβαια, να ακούσουμε κάτι διαφορετικό από έναν κεντρικό τραπεζίτη, ο οποίος την ίδια στιγμή εκφράζει την ικανοποίησή του επειδή τα χειρότερα για τις τράπεζες έχουν περάσει. Άλλωστε, τον Γκαργκάνα διαδέχτηκε και τα μυαλά εκείνου κουμαντάρει. Πρόστυχος ήταν εκείνος, πρόστυχος είναι και τούτος. Χεσμένο τον είχε τον φτωχό λαό εκείνος που αποτελούσε δεξί χέρι του Σημίτη, χεσμένο τον έχει και τούτος που αποτελεί δεξί χέρι του Παπανδρέου.

Δεν θα πω περισσότερα. Αφήνω να μιλήσει η αποκάλυψη της εφημερίδας "Veto", που έγινε στο φύλλο της 6ης Δεκεμβρίου 2009. Το είχα πολύ καιρό στην "αναμονή", μιας κι ήμουν σίγουρος ότι κάποια αφορμή θα μου έδινε ο μεγαλοτραπεζίτης μας για να το αναδημοσιεύσω. Ορίστε λοιπόν:



Το κεἰμενο της εφημερίδας:


"Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος δεν χάνει ευκαιρία να υποδεικνύει στον ελληνικό λαό και τις κυβερνήσεις του τι πρέπει να κάνουν, πόσο πρέπει να ζοριστούν, τι χρειάζεται να περικόψουν, πόσο περισσότερο πρέπει να δουλέψουν -ενδεχομένως χωρίς αμοιβή ή με σημαντικά μειωμένη αμοιβή- και άλλα τέτοια, για το καλό βεβαίως της οικονομίας και τη σταθερότητα του συστήματος. Το πρόβλημα είναι ότι ο κύριος διοικητής αποφεύγει όπως «ο διάβολος το λιβάνι» να δώσει το... καλό παράδειγμα και ας διοχέτευσε παρασκηνιακά την πληροφορία ότι προτίθεται να προχωρήσει σε μείωση των βασικών του αποδοχών κατά 20%. Δεν είναι τυχαίο μάλιστα ότι η σχετική φήμη διαρρεόταν αφότου έγινε γνωστή η πρόθεση του VEΤΟ να ασχοληθεί με το κρατικό στέλεχος που δηλώνει για το 2008 έσοδα που φτάνουν τα 4 εκατομμύρια ευρώ. Αντίθετα φροντίζει για τον προσωπικό του πλουτισμό, εκτινάσσοντας μάλιστα την οικογενειακή του ευμάρεια -και μάλιστα εν μέσω κρίσης- σε δυσθεώρητα ύψη. Οι συνολικές του αμοιβές, ως κορυφαίου στελέχους πιστωτικών ιδρυμάτων, είναι πραγματικά υπέρμετρες, ειδικά σε μια χώρα ο λαός της οποίας μαστίζεται από την οικονομική κρίση. Μόνο τα τρία τελευταία χρόνια ο κ. Προβόπουλος εισέπραξε με νόμιμο τρόπο το ποσό των 8.767.147,03 ευρώ, αλλά και πάλι μπαίνει το ερώτημα εάν το νόμιμο είναι και... ηθικό. Το ποσό των 3.993.349,11 ευρώ που έλαβε το 2008 -και μάλιστα φορολογήθηκε αυτοτελώς στην πηγή, ανεξαρτήτως του αν προέρχεται από μετοχές, από συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου ή από οιουδήποτε είδους αμοιβές και αποζημιώσεις- μόνο ως εξωφρενικό μπορεί να χαρακτηριστεί από το μέσο Ελληνα. Πολλώ δε μάλλον όταν ο ίδιος με διαφορά μόλις λίγων ημερών διατυπώνει διαφορετικές απόψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας, αναλόγως του ποιος κυβερνά. Και έρχεται εκ των υστέρων να υποστηρίξει ότι είχε ενημερώσει ιδιωτικώς τους πολιτικούς αρχηγούς."

Χωρίς περαιτέρω σχόλια. Η προστυχιά στο αποκορύφωμά της!

27 Οκτωβρίου 2010

Η φτώχεια των Η.Π.Α.

Να επανέλθουμε στην εισαγωγή του χτεσινού σημειώματος και στο ερώτημα για το τι μας περιμένει με την κρίση και το μνημόνιο. Για να μη μαντεύουμε, ας ρίξουμε μια ματιά σε ό,τι συμβαίνει στην κοιτίδα του καπιταλισμού, στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ύστερα μπορούμε να κάνουμε προεκτάσεις και προβολές στα δικά μας πράγματα. Όλα τα στοιχεία που παρατίθενται εδώ, μπορεί να τα βρει ο καθένας στους ιστοτόπους του Γραφείου Απογραφής των ΗΠΑ (Census Bureau - CB), της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (National Academy of Sciences - NAS), της Εθνικής Ένωσης για την Εκπαίδευση Άστεγων Παιδιών και Νέων των ΗΠΑ (National Association for the Education of Homeless Children and Youth - NAEHCY) και της Realty Trac, η οποία ασχολείται με την αγορά ακινήτων στις ΗΠΑ.

Σύμφωνα με το CB, κατά το 2009 (πρώτη χρονιά στην προεδρική θητεία του Μπαράκ Ομπάμα) καταγράφεται μία αύξηση του ποσοστού εκείνων που ζουν στα όρια της φτώχειας, από το 13,2% στο 14,3% (43,6 εκατομμύρια άνθρωποι ή ένας στους επτά). Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό από το 1994 και συνιστά ραγδαία αύξηση μόνο μέσα σε ένα χρόνο και για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Θεωρείται δε η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση από το 1959, οπότε κατεγράφησαν τα πρώτα στοιχεία. Οι περιοχές που πλήττονται περισσότερο είναι το Ντητρόιτ (η πάλαι ποτέ καρδιά της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας), το Λος Αντζελες και το Μοντέστο στην Καλιφόρνια, το Λας Βέγκας και το Φορτ Μέυερς στην Φλόριδα. Ας σημειωθεί δε ότι το όριο καθορίζεται σε ομοσπονδιακό επίπεδο με ετήσιο εισόδημα 22.000 δολλαρίων για μία τετραμελή οικογένεια, ποσό που δεν επαρκεί ωστόσο για μία αξιοπρεπή διαβίωση.

Για την ακρίβεια, τα 22.000 δολλάρια ως όριο της φτώχειας για μία τετραμελή οικογένεια, έχει καθοριστεί από το 1955 (δηλαδή, 55 χρόνια πριν) και δεν λαμβάνει υπόψη σημαντικά στοιχεία, όπως την αύξηση του κόστους της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, της παιδικής φροντίδας, των μεταφορών, της εκπαίδευσης, το γεωγραφικό κόστος (άλλο το κόστος ζωής στη Νέα Υόρκη, άλλο στην Γιούτα) και άλλων σημαντικών παραγόντων που καθορίζουν το κόστος ζωής. Αυτούς τους παράγοντες συμπεριέλαβε η αντίστοιχη μελέτη της NAS για το 2008, η οποία είχε καταλήξει ότι ο πραγματικός αριθμός των φτωχών στις ΗΠΑ για το 2008 ήταν 47,4 εκατομμύρια και όχι 39,8 που είχε καταγράψει το CB. Συνεπώς, ακόμη και εάν δεν έχουν υπάρξει άλλες διαφοροποιήσεις βάσει του πραγματικού κόστους ζωής, με βάση τα στοιχεία της NAS και την καταγεγραμμένη αύξηση των 7,6 εκατομμυρίων ο αριθμός των φτωχών εκτοξεύεται στα 55 εκατομμύρια. Δηλαδή πάνω από ένας στους έξι αμερικανούς είναι φτωχός! Την ίδια στιγμή, αναλυτές θεωρούν ότι ο πραγματικός αριθμός των Αμερικανών που αντιμετωπίζουν σοβαρή οικονομική δυσπραγία αγγίζει τα 100 εκατομμύρια ή το ένα τρίτο του πληθυσμού!

Η φτώχεια στις ΗΠΑ έχει και "χρώμα", μιας και πλήττει περισσότερο τους αφροαμερικανούς (25,8%) και τους ισπανόφωνους (25,3%). Ούτε όμως και οι λευκοί έμειναν στο απυρόβλητο, καθώς το ποσοστό εξ αυτών που ζουν σε συνθήκες φτώχειας αυξήθηκε από 8,6% σε 9,4%. Σύμφωνα επίσης με τα επιμέρους στοιχεία, ο αριθμός των παιδιών κάτω των 18 ετών που διαβιώνουν σε συνθήκες φτώχειας, από 14,1 εκατομμύρια το 2008 αυξήθηκε σε 15,5 εκατομμύρια για το 2009 (ποσοστό που υπερβαίνει το 20%), ενώ δραματική ήταν και η αύξηση του αριθμού των εργαζομένων φτωχών μεταξύ 18 και 64 χρόνων, καθώς από τα 22,1 εκατομμύρια έφτασαν στα 24,7 εκατομμύρια.

Η άνοδος της φτώχειας, σε συνδυασμό με την ανεργία (επίσημα γύρω στο 10%) και ο συνδυασμός του αριθμού των ανέργων με αυτό των υποαπασχολούμενων (έχει αγγίξει το 17%) καθώς και την αύξηση των αιτήσεων για στέγαση σε καταφύγια αστέγων (αυξήθηκαν 20% έως 30% τη χρονιά που πέρασε), συνθέτουν μία πολύ ζοφερή εικόνα για τους αμερικανούς εργαζόμενους. Ταυτόχρονα, η πρόσφατη έκθεση της NAEHCY αποκαλύπτει μία εκρηκτική αύξηση των άστεγων παιδιών που φοιτούν σε δημόσια σχολεία κατά τη διάρκεια της κρίσης. Η έκθεση (βασισμένη στα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας) αναφέρει ότι ο αριθμός των άστεγων παιδιών στα δημόσια σχολεία αυξήθηκε κατά 40% μεταξύ των σχολικών ετών 2006-2007 και 2008-2009, αγγίζοντας σχεδόν το εκατομμύριο (956.914), ενώ πιθανότατα ο αριθμός αυτός έχει ήδη ξεπεράσει το εκατομμύριο.

Η ζοφερή εικόνα συμπληρώνεται και από τα στοιχεία για τις κατασχέσεις για το μήνα Αύγουστο, που έσπασε ρεκόρ. Σύμφωνα με στοιχεία της εξειδικευμένης RealtyTrac, τον Αύγουστο οι τράπεζες κατάσχεσαν περισσότερα από 95.000 σπίτια, αριθμός αυξημένος κατά 3% από τον Ιούλιο και κατά 25% σε σχέση με τον Αύγουστο του 2009!

Ποια η αντίδραση της κυβέρνησης Ομπάμα σε αυτόν τον αργό θάνατο του αμερικανικού λαού; «Η πιο σημαντική προσπάθεια για την καταπολέμηση της φτώχειας είναι η ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά και η δημιουργία αρκετών θέσεων εργασίας», δήλωσε προ ημερών ο αμερικανός πρόεδρος, κατά τη διάρκεια συνέντευξης. Δήλωση που σημαίνει για τους αμερικανούς ό,τι ακριβώς σημαίνουν για τους έλληνες οι δηλώσεις της κυβέρνησής τους: συνέχιση του ξεζουμίσματος του λαού και διοχέτευση των κονδυλίων στην ανάπτυξη του κεφαλαίου.

Αν μπλέξατε με τα νούμερα κι έγινε το κεφάλι σας καζάνι, δεν πειράζει. Κρατήστε την κεντρική ιδέα: όταν στο κέντρο του καπιταλισμού επικρατεί τέτοια κατάσταση, τι καλύτερο μπορεί να προσδοκά η περιφέρεια;

26 Οκτωβρίου 2010

Τυχαίο; δεν νομίζω

Το πιο συνηθισμένο ερώτημα που μου απευθύνει κάποιος, όποτε η κουβέντα έρχεται στην κρίση και στα οικονμικά ευρυτερα, είναι το "πού θα φτάσουμε τελικά;", είτε έτσι διατυπωμένο είτε σε διάφορες παραλλαγές ("τι βλέπεις να γίνεται;", "τι μας περιμένει ακόμα;" κλπ). Νομίζω το κείμενο "Το μνημόνιο του ψεύδους και του αίσχους" δίνει πολλές απαντήσεις. Δεν έχω αντίρρηση, όμως, να επανέλθω με λεπτομέρειες. Όμως, θα πρέπει να έχουμε πάντοτε κατά νου ότι η επίθεση του κεφαλαίου κατά του κοινωνικού κράτους (όποιο κι αν είναι το κοινωνικό κράτος που έχουμε, εν πάση περιπτώσει) δεν θα σταματήσει ποτέ αυτοβούλως. Το κεφάλαιο ήταν, είναι και θα παραμείνει αδηφάγο. Μόνο μια συγκροτημένη λαϊκή αντίσταση μπορεί να το σταματήσει. Όσο αυτή η αντίσταση δεν οργανώνεται, η "σοσιαλιστική" μας κυβέρνηση θα συνεχίσει να ξηλώνει μια-μια τις κατακτήσεις του απλού λαού.

Αλήθεια, πήρατε χαμπάρι ότι την περασμένη Παρασκευή η Eurostat ανακοίνωσε το αναθεωρημένο έλλειμμα του 2009 για όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πλην της Ελλάδος; Τα δικά μας τα χαΐρια θα μας τα πουν στα μέσα Νοεμβρίου, όταν θα έχουν γίνει οι εκλογές (τυχαίο; δεν νομίζω)! Μήπως πήρατε χαμπάρι πότε θα κατατεθεί στην Βουλή ο οριστικός προϋπολογισμός με τα μέτρα του 2011; Στις 18 Νοεμβρίου, τέσσερις μέρες μετά τις εκλογές (τυχαίο; δεν νομίζω)! Και, τέλος, μήπως ακούσατε πότε έρχεται εκείνο το γαμημένο κλιμάκιο της τρόικας για διαβουλεύσεις σχετικές με την "επικαιροποίηση" (και γαμώ τις λέξεις, ε;) του μνημονίου; Σας πληροφορώ ότι, σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό. έπρεπε να έλθει στα μέσα Οκτωβρίου αλλά η επίσκεψη αυτή αναβλήθηκε για άγνωστους (;) λόγους. Πότε έρχονται, λοιπόν; Μα, στις 15 Νοεμβρίου, την επόμενη μέρα των εκλογών (τυχαίο; δεν νομίζω)!

Στο μεταξύ, πασάδες μου, φάτε στην μάπα ένα "βοήθημα" 100 ή 300 ευρώ που είχε την καώσύνη να σας δώσει λίγο πριν τις εκλογές (τυχαίο; δεν νομίζω) ο γίγαντας σοσιαλπρωθυπουργός μας. Και μη ξεψαρώνουμε ότι θα το πάρουμε όλοι αυτό το "βοήθημα", ε; Κάποιοι μισοπεθαμένοι συνταξιούχοι θα το πάρουν (αν το πάρουν κι αυτοί, τελικά). Όσοι ζουν με λιγότερα από 500 ευρώ τον μήνα. Αφού τους κόψανε δώρα εορτών κι επιδόματα αδειών, τους τάζουν τώρα ένα κατοστάρικο πουρμπουάρ (δηλαδή 100:365=27 λεπτά ημερησίως), μπας και τσιμπήσουν οι φουκαράδες το δόλωμα και ρίξουν κανένα ψηφαλάκι. Δεν φτάνει, δηλαδή, που τους ξέσκισαν οικονομικά, πάνε τώρα να τους κουρελιάσουν το μόνο που τους έχει απομείνει: την αξιοπρέπειά τους.

Όσο για τους άνεργους...ε! γι' αυτούς έδωσε ρέστα ο πρωθυπουργός! Λίγο πριν τις εκλογές (τυχαίο; δεν νομίζω) τους έταξε 670.000 θέσεις εργασίας και τους προικοδοτεί με 2,6 δισεκατομμύρια ευρώ. Τέσσερα χιλιάρικα το κεφάλι. Μόνο που αυτά τα τέσσερα χιλιάρικα δεν θα τα πάρουν οι άνεργοι. Θα τα πάρουν οι επιχειρήσεις, προκειμένου να προσλάβουν τους άνεργους με ελαστική απασχόληση κι ελεύθερη σύμβαση και να τους δώσουν ένα παπάρι αντί για μισθό.

Κάτι έλεγα πρωτύτερα για λαϊκή αντίσταση, ε; Χμμμ... Επειδή πολλά "τυχαία" γεγονότα βλέπω να διαδραματίζονται, τι λέτε; Πάμε στην κάλπη να ρίξουμε μια ψήφο που, σαν την δουν εκείνοι που μας κοροϊδεύουν τόσα χρόνια, να καταλάβουν τι παναπεί να σου δίνουν ένα παπάρι;

25 Οκτωβρίου 2010

Υποψίες...

Το 2007 υπεγράφη συμφωνία Ρωσσίας - Ιράν, για μια αγοραπωλησία αντιαρεπορικών πυραυλικών συστημάτων S-300, συνολικής αξίας 800 εκατομμυρίων δολλαρίων. Το S-300 θεωρείται ένα από τα πιο σύγχρονα αντιαεροπορικά πυραυλικά συστήματα στον κόσμο. Εννοείται ότι το Ισραήλ και οι ΗΠΑ τάχθηκαν κατά της πώλησης των S-300 στο Ιράν. Βλέπετε, ένα τέτοιο όπλο θα έδινε ουσιαστική προστασία στο Ιράν από τις απειλές που εξαπολύει το Ισραήλ, το οποίο ομολογεί πως εξετάζει αεροπορικά πλήγματα κατά του Ιράν, με πρόσχημα το πυρηνικό πρόγραμμα των ιρανών.

Κατά περίεργο τρόπο, όμως, τον περασμένο μήνα η Ρωσσία αποφάσισε να μη παραδώσει στο Ιράν όχι μόνο τους S-300 αλλά και άλλα οπλικά συστήματα, τα οποία εμπίπτουν στις κυρώσεις του ΟΗΕ εις βάρος της Τεχεράνης. Με το ίδιο διάταγμα του Μεντβέντιεφ, απαγορεύονται τόσο η πώληση στο Ιράν άλλων υπερσύγχρονων όπλων όσο και κάθε οικονομική σχέση σχετική με το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.

Τότε που διάβασα την είδηση, ξαφνιάστηκα. Δεν μπορούσα να καταλάβω γιατί οι νεόπλουτοι Ρώσσοι ακύρωσαν μια παραγγελία 800 εκατομμυρίων δολλαρίων. Φυσικά, δεν μπορούσα να καταπιώ την επίσημη δικαιολογία ότι, τάχατες, "η Ρωσσία, ως γείτονας του Ιράν, είναι κατηγορηματικά αντίθετη με το να αποκτήσουν κάποιες χώρες, μεταξύ αυτών και το Ιράν, όπλα μαζικής καταστροφής καθώς και μέσα εκτόξευσής τους, επειδή βρισκόμαστε πιο κοντά απ' όλους στο Ιράν και πρέπει να σκεφτόμαστε για τη δική μας ασφάλεια". Αντιαεροπορικά ήθελε να αγοράσει το Ιράν. Αμυντικά όπλα, δηλαδή. Από πότε τα αμυντικά όπλα αποτελούν απειλή για έναν κολοσσό, όπως η Ρωσσία;

Τελικά, υποψιάζομαι ότι η ουσία βρίσκεται αλλού κι όχι στο πρόσχημα της διατήρησης της ειρήνης. Βρίσκεται στην προσπάθεια των πυρηνικών δυνάμεων να θέσουν υπό τον έλεγχό τους το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Οι υποψίες μού δημιουργήθηκαν όταν, διάβασα για κάτι το οποίο έλαβε χώρα πέρυσι, τέτοια εποχή και τότε δεν είχα δώσει σημασία. Τον Οκτώβρη του 2009, λοιπόν, η Ρωσσία, οι ΗΠΑ και η Γαλλία πρότειναν στην Τεχεράνη ένα σχέδιο εξαγωγής των επεξεργασμένων καυσίμων για τον εμπλουτισμό τους σε τρίτη χώρα και την επιστροφή του για ειρηνικούς σκοπούς. Αυτό το σχέδιο συνοδεύτηκε από μια απόφαση των μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΗΠΑ, Γαλλία, Ρωσία, Μεγάλη Βρετανία, Κίνα) συν την Γερμανία, η οποία καλεί το Ιράν σε διάλογο για το πυρηνικό του πρόγραμμα.

Δεν έχω δίκιο, λοιπόν, να υποψιάζομαι ότι η όλη εξέλιξη έχει χεσμένη την ειρήνη και νοιάζεται μόνο για το κέρδος που μπορεί να προκύψει από τις στρατιωτικές δαπάνες του Ιράν; Γιατί κάτι μου λέει ότι, αν το Ιράν είχε συμφωνήσει με το σχέδιο των "μεγάλων", η πώληση των ρωσσικών πυραύλων δεν θα είχε κολλήσει. Ποιος νοιάζεται για 800 ψωροεκατομμύρια δολλάρια, προκειμένου να πάρει δουλειά δισεκατομμυρίων; Όλα στον βωμό της αδυσώπητης μάχης για τον έλεγχο της παγκόσμιας αγοράς πυρηνικής ενέργειας. Μια μάχη που φέρνει άλλη μια φορά στην επικαιρότητα τον θείο Κάρολο, ο οποίος είχε πει πριν ενάμιση αιώνα:

"Το κεφάλαιο το τρομάζει η έλλειψη κέρδους ή το πολύ μικρό κέρδος. Όταν το κεφάλαιο έχει το ανάλογο κέρδος, γίνεται τολμηρό. Με 10% κέρδος, αισθάνεται τον εαυτό του σίγουρο και μπορεί να το χρησιμοποιήσει κανείς παντού, με 20% γίνεται ζωηρό, με 50% γίνεται θετικά παράτολμο, με 100% τσαλαπατάει όλους τους ανθρώπινους νόμους, με 300% δεν υπάρχει έγκλημα που να μη ριψοκινδυνεύσει να το πράξει, ακόμα και με κίνδυνο να πάει στην κρεμάλα."

Κάποια αντίρρηση;

24 Οκτωβρίου 2010

"Τα χελιδόνια της Καμπούλ"

Όποιος δεν το ξέρει, σίγουρα θα αιφνιδιαστεί αν μάθει ότι πίσω από το γυναικείο όνομα Γιασμίνα Χάντρα κρύβεται ο αλγερινός συγγραφέας Μοχάμεντ Μουλεσσεχούλ. Ο εμφύλιος πόλεμος της Αλγερίας ανάγκασε τον Μουλεσσεχούλ (αξιωματικό του αλγερινού στρατού) όχι μόνο να περάσει στην παρανομία αλλά και να υιοθετήσει γυναικείο ψευδώνυμο για να γλιτώσει την ζωή του. Με αυτό το ψευδώνυμο αναδείχθηκε σε έναν μεγάλο λογοτέχνη.

Ο Χάντρα, με "Τα χελιδόνια της Καμπούλ", μας προσφέρει ένα από τα ωραιότερα και σπαρακτικότερα μυθιστορήματα. Αν και γραμμένο πριν δέκα χρόνια, παραμένει φρέσκο και διαχρονικό. Άλλωστε, ο σκοταδισμός, η οπισθοδρόμηση και η έλλειψη σεβασμού προς την γυναίκα δεν έχουν ημερομηνία λήξεως, ακόμα και όταν στη θέση των άγριων Ταλιμπάν φτάνουν οι δήθεν πολιτισμένοι της δύσης.

Γραμμή-γραμμή, ο Χάντρα μας καρφώνει στο έδαφος. Κάπου-κάπου αισθανόμαστε ότι θα λιθοβολήσει και εμάς το φανατισμένο πλήθος, το οποίο διδάσκεται να μην ανέχεται ο,τιδήποτε ξεφεύγει από τις εντολές του θεού. Τώρα, ποιος θεός δίνει εντολές να αντιμετωπίζεται η γυναίκα ως ζώο και να μην υπάρχει ίχνος συγχώρεσης ακόμα και σε απλά πταίσματα...ο θεός και η ψυχή του.

"Τα χελιδόνια της Καμπούλ" αποτελούν την λογοτεχνική ανατομία μιας κοινωνίας βυθισμένης σε πρωτόγονες προκαταλήψεις, μιας κοινωνίας δεμένης χειροπόδαρα στο άρμα μιας δράκας δικτατορίσκων, οι οποίοι πιστεύουν πως η ζωή των άλλων ανήκει στη δικαιοδοσία τους. Μέσα από τις πικρές εξομολογήσεις των χαρακτήρων του, ο συγγραφέας γρονθοκοπεί όχι μόνο την δική μας συνείδηση αλλά και τη δική του. Με σουβλερό διάλογο, με έντονη φόρτιση και χωρίς καμία προσπάθεια μεγαλοποίησης των γεγονότων, ανοίγει το απόστημα, χρησιμοποιώντας μονάχα την τρυφερότητα των σκοτεινών -κατά τα άλλα- ηρώων του, οι οποίοι τη μια στιγμή κολυμπάνε στο αίμα και την άλλη στιγμή κλαίνε κρυφά για να μη προκαλέσουν ειρωνικά σχόλια.

"Τα χελιδόνια της Καμπούλ" διηγούνται την παράλληλη ιστορία δύο ζευγαριών στην Καμπούλ του Αφγανιστάν, τότε που το καθεστώς των Ταλιμπάν και της σαρίας (του ισλαμικού ιερού νόμου) κυριαρχούσε στην κοινωνία της πολύπαθης και πάμφτωχης χώρας. Δυο άντρες και δυο γυναίκες, με διαφορετικές φαινομενικά ζωές, θα συναντηθούν στην σκιά των εκτελέσεων, της τρομοκρατίας, του μαστίγιου και του τσαντόρ που τόσο βάναυσα επιβάλλουν οι φανατικοί. Λίγο μετά το τέλος του πολέμου με τους Ρώσους, ανάμεσα στα ερείπια, κάτω από την αφόρητη ζέστη, τέσσερεις άνθρωποι ψάχνουν το νόημα της ζωής τους. Αν και διαφορετικοί από τους τυράννους, δεν μπορούν να ξεφύγουν από την "λογική" που επιβάλλεται τόσο σκληρά στην καθημερινότητά τους. Σε μια πόλη όπου βασιλεύει η απώλεια της αξιοπρέπειας (ιδίως των γυναικών), όπου το λυντσάρισμα και οι εκτελέσεις βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη και όπου όλα δείχνουν τελματωμένα, ο έρωτας και η αληθινή αγάπη, σαν τα πρώτα χελιδόνια της άνοιξης, θριαμβεύουν και αρνούνται να υποταχθούν στο καμτσίκι του τύραννου.

Γρήγορη γραφή, διαπεραστική πλοκή, εικόνες που σφυροκοπούν το μυαλό και υποταγμένοι στη μοίρα άνθρωποι οι οποίοι βασανίζονται με ένα δίλημμα: να επαναστατήσουν ή να γυρίσουν στα σπιτάκια τους, ακολουθώντας την άθλια ρουτίνα της πανάθλιας καθημερινότητάς τους; Και μέσα σε αυτά, τρομαγμένη έστω, η πληγωμένη ματιά της αγάπης, η οποία θα μπορούσε να ημερέψει τον πιο άγριο λύκο. Θα μπορούσε, όμως, σε μια χώρα όπου οι λύκοι ουρλιάζουν από το πρωί έως το βράδυ;

Μαζί με όλα αυτά, τούτο το βιβλιαράκι των 150 σελίδων αποτελεί έναν από τους ωραιότερους ύμνους που γράφτηκαν ποτέ για την γυναίκα. Ένας ύμνος από κάποιον που μεγαλούργησε με γυναικείο όνομα. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Καστανιώτη" και ίσως σας επιστρέψει και ρέστα από ένα δεκάρικο.

23 Οκτωβρίου 2010

Ανάπτυξη; Ναι, αλλά για ποιον;

Σίγουρα θυμόμαστε το -πολυδιαφημισμένο, άλλωστε- πρόσφατο ταξίδι του πρωθυπουργού στις Η.Π.Α. αλλά μάλλον δεν προσέξαμε (δηλαδή, δεν μας τα ανέλυσαν οι τηλεειδικοί αναλυτές) τα όσα είπε εκεί, μιλώντας στο Economic Club. Στον ιστοτόπο του πρωθυπουργού υπάρχει ολόκληρη η ομιλία, αλλά εδώ θα δούμε και θα σχολιάσουμε μερικά αποσπάσματα:

"Μετατρέψαμε την κρίση σε ευκαιρία, προκειμένου να προωθήσουμε τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις (...) επίκεινται και νέες μεταρρυθμίσεις, που αποσκοπούν στην αναζωογόνηση της οικονομίας μας. Οι επιχειρηματίες, που διαθέτουν μακρόπνοο όραμα, θα πρέπει να επιδιώξουν την είσοδό τους στην ελληνική αγορά (...) Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Ο.Ο.Σ.Α., οι Ελληνες είναι ο λαός που εργάζεται περισσότερο από όλους. Οι μισθοί στην Ελλάδα είναι στην πραγματικότητα 60% χαμηλότεροι σε σύγκριση με τους μισθούς σε Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Βέλγιο, Κάτω Χώρες και Ιρλανδία"

Ανατριχίλα! Μέσα σε λίγες γραμμές, ο έλληνας πρωθυπουργός είπε ότι η κορωνίδα της καπιταλιστικής ανταγωνιστικότητας και ανάπτυξης είναι η διαρκής υποτίμηση της εργασίας. Φθηνοί εργάτες = περισσότερα κέρδη, άρα επενδυτικές ευκαιρίες για να τοποθετήσουν οι λίγοι έχοντες τα συσσωρευμένα κεφάλαιά τους.

Ξετσιπωσιά! Ο έλληνας πρωθυπουργός παραδέχεται ότι χρησιμοποιεί τις ανατροπές σε εργασιακό, ασφαλιστικό, υγεία, παιδεία κλπ ως κράχτη για να προσελκύσει επενδύσεις. Παραδέχεται ότι η ανάπτυξη στον καπιταλισμό έχει ταξικό πρόσημο: οικοδομείται πάνω στη διαρκή μείωση της τιμής στην οποία το κεφάλαιο αγοράζει την εργατική δύναμη.

"Αρχής γενομένης από το έτος 2011, η φορολογία κερδών για όλες τις επιχειρήσεις θα μειωθεί από 24% σε 20% (...) Διατηρούμε σταθερό το πλαίσιο φορολόγησης των μεγάλων επενδυτικών προγραμμάτων, με ορίζοντα δεκαετίας". Δηλαδή, το κεφάλαιο θα συνεχίσει -με αυξανόμενους μάλιστα ρυθμούς- να απολαμβάνει φοροασυλία (ο συντελεστής της οποίας μπορεί να φτάσει και κάτω από το 20%, σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο), ώστε να δοθούν "κίνητρα σε επενδυτές οι οποίοι θα έρθουν να επενδύσουν στη χώρα μας".

"Το δημόσιο διαθέτει ακίνητη περιουσία, η αξία της οποίας υπερβαίνει τα 270 δισ. Ξεκινούμε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, που εφαρμόζεται σε ένα ευρύτατο φάσμα τομέων, όπως μεταφορές, ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, ακίνητα, ΔΕΚΟ και τράπεζες, μέσω απευθείας πώλησης, υπογραφής σύμβασης παραχώρησης, δημοσίου διαγωνισμού, ιδιωτικοποιήσεων, στρατηγικών συνεργασιών". Γουστάρω σύστημα! Βγάζουμε με μια μονοκοντυλιά στο σφυρί το σύνολο της δημόσιας περιουσίας. Με άλλα λόγια, συνεχίζουμε την διαχρονική μούφα να πουλάμε την κληρονομιά των γονιών μας: στρατηγικής σημασίας τομείς της παραγωγής και υποδομές που χτίστηκαν με το αίμα και τον ιδρώτα του λαού περνάνε εξ ολοκλήρου στο μεγάλο κεφάλαιο. Αν θέλετε παράδειγμα, σκεφτείτε πώς μεθοδεύτηκαν οι πωλήσεις του Ο.Τ.Ε. και της Ολυμπιακής και πώς μεθοδεύονται οι πωλήσεις του Ο.Σ.Ε. και της Δ.Ε.Η.: πρώτα τα κάνουμε μπάχαλο κι ύστερα τα χαρίζουμε και πείθουμε τον λαό να μας πει κι ευχαριστώ από πάνω.

"Μόλις ψηφίσαμε νομοσχέδιο για την ταχεία αδειοδότηση -fast track- επενδυτικών σχεδίων, προκειμένου να υπάρξουν συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) για έργα νέων υποδομών, όπως δίκτυα πράσινης ενέργειας, ευρυζωνικά δίκτυα, αστικής ανάπλασης και αγροτικής επιχειρηματικότητας (...) Απελευθερώνουμε την αγορά ενέργειας, στην οποία οι ΣΔΙΤ μπορούν να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο (...) Ψηφίσαμε νομοσχέδιο για τη διευκόλυνση των μεγάλων επενδυτικών σχεδίων, που αφορούν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας".

Ας πούμε ότι τα λέει σωστά ο πρωθυπουργός. Ας μας πει, όμως, ποιος θα ωφεληθεί από όλα τούτα! Και μην ακούσω την γνωστή παπαριά ότι -τάχαμ' δήθεν-  αυτά τα μέτρα θα φέρουν ανάπτυξη προς όφελος του λαού, γιατί ο πρωθυπουργός παραδέχτηκε, στην ίδια ομιλία: "Μέχρι το 2008, η Ελλάδα παρουσίαζε σταθερά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Ο ρυθμός ανάπτυξης της χώρας μας ήταν σημαντικά υψηλότερος, έναντι των αντίστοιχων της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, ακόμη και της Γερμανίας". Ποιος πούστης ωφελήθηκε από αυτή την ανάπτυξη; Ο λαός, όχι. Γιατί ο λαός το μόνο που πήρε ήταν κάτι παπάρια.

Άει σιχτίρ πια, γαμώ τον εκσυγχρονιστικό μου σοσιαλισμό, γαμώ...

22 Οκτωβρίου 2010

Σάκκο και Βαντσέττι

Ηνωμένες Πολιτείες, άνοιξη του 1920. Οι επαναστατικές εξελίξεις του εργατικού κινήματος έχουν πάρει ανησυχητικές διαστάσεις και το κράτος αντιμετωπίζει το ξύπνημα της εργατικής τάξης με πανικό. Έναν πανικό, ο οποίος εκδηλώνεται με ωμή βία σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων. Οι κρατούντες επιχειρούν με κάθε μέσο -θεμιτό ή αθέμιτο- να πατάξουν την ανάπτυξη του εργατικού κινήματος εν τη γενέσει του. Άλλωστε, τους γεμίζουν τρόμο όσα έχουν προηγηθεί στην Ρωσία.

Ο αναρχικός-σοσιαλιστής μετανάστης εργάτης Αντρέα Σαλσέδο συλλαμβάνεται από το FBI (μαζί με δεκάδες άλλους εργάτες), σε μια προσπάθεια του κράτους να καταπνίξει τις διαδηλώσεις των διαμαρτυρομένων εργατών. Κρατείται και ανακρίνεται επί 8 εβδομάδες, δίχως να του επιτραπεί να δει ούτε δικηγόρο ούτε οποιονδήποτε συγγενή του. Μετά από 8 εβδομάδες, το πτώμα του Σαλσέδο βρίσκεται στο πεζοδρόμιο και το FBI ανακοίνωσε ότι ο κρατούμενος αυτοκτόνησε, πέφτοντας από παράθυρο του 14ου ορόφου.

Η "αυτοκτονία" του Σαλσέδο θορυβεί τους ηγέτες του εργατικού κινήματος, οι οποίοι αποφασίζουν να αρχίσουν να οπλοφορούν (κάτι απολύτως νόμιμο στις ΗΠΑ εκείνη την εποχή). Μεταξύ αυτών, δυο φίλοι του Σαλσέδο, επίσης αναρχοσοσιαλιστές μετανάστες εργάτες: ο Νικόλα Σάκκο και ο Μπαρτολομέο Βαντσέττι. Λίγες μέρες μετά, όμως, η αστυνομία συλλαμβάνει τους δυο φίλους, όπως συνελάμβανε οποιονδήποτε πρωτοστατούσε στις εργατικές διαμαρτυρίες. Τα πιστόλια, που βρίσκονται πάνω τους, γίνονται αφορμή για να στηθεί μια πρωτοφανής αστυνομική σκευωρία. Ο Σάκκο με τον Βαντσέττι κατηγορούνται ότι, δυο βδομάδες πρωτύτερα, είχαν ληστέψει ένα υποδηματοποιείο, σκοτώνοντας τον λογιστή και τον φρουρό της χρηματαποστολής που μετέφερε χρήματα για την μισθοδοσία.

Στην στημμένη δίκη που ακολούθησε, διαδραματίστηκαν τραγελαφικά περιστατικά. Οι "αυτόπτες" μάρτυρες ήσαν όλοι κατασκευασμένοι από την αστυνομία. Ένας απ' αυτούς ήταν πρώην κατάδικος κι εμφανίστηκε στο δικαστήριο με ψεύτικο όνομα. Αργότερα ομολόγησε ότι αντάλλαξε την ψευδομαρτυρία του με την αποφυλάκισή του. Την ώρα της ληστείας, αυτός ο "αυτόπτης" μάρτυρας βρισκόταν ακόμη στην φυλακή.

Βαντσέττι (αριστερά) και Σάκκο (δεξιά) με χειροπέδες
Επειδή οι κατηγορούμενοι δεν γνώριζαν καλά αγγλικά, κατά την δίκη τους χρησιμοποιήθηκε διερμηνέας. Αυτός ο διερμηνέας παραδέχτηκε αργότερα ότι δεν μετέφραζε όσα έλεγαν οι κατηγορούμενοι αλλά μετέφερε στο δικαστήριο όσα του είχαν υποδειχθεί από την αστυνομία να μεταφέρει.

Τελικά, όλες οι κατηγορίες καταρρίφθηκαν αλλά έμενε το όπλο του Σάκκο. Η αριστοτεχνική κατάθεση του εμπειρογνώμονα άφησε την εντύπωση ότι με αυτό το όπλο δολοφονήθηκαν ο φρουρός της χρηματαποστολής και ο λογιστής της επιχείρησης. Αργότερα, ο ίδιος αποκάλυψε: "Συμφωνήσαμε με τον εισαγγελέα να πω ότι οι σφαίρες που βρέθηκαν στον τόπο της ληστείας προέρχονται κατά πάσα πιθανότητα από το όπλο του Νικόλα Σάκκο. Όμως, επειδή υπήρχε κίνδυνος να αποκαλυφθεί το ψέμα, ο εισαγγελέας μου είπε ότι, αν κάποιο μέλος του δικαστηρίου μου ζητήσει αποδείξεις, να πω ότι δεν έχω. Ευτυχώς, δεν μου ζητήθηκε καμμία απόδειξη".

Μνημειώδης έμεινε η αιτιολογία της απόφασης, την οποία ανακοίνωσε ο δικαστής Ουέμπστερ Θέυερ: "Ακόμη κι αν οι κατηγορούμενοι δεν έχουν διαπράξει τα εγκλήματα που τους καταλογίζονται, είναι οπωσδήποτε ηθικά ένοχοι γιατί είναι εχθροί των σημερινών θεσμών"(!!!) Με τέτοιο σκεπτικό, λοιπόν, έστειλε τους δυο εργάτες στην ηλεκτρική καρέκλα.

Επί 6 χρόνια δόθηκε σκληρός αγώνας από εργάτες, συνδικάτα, απλούς πολίτες αλλά και επιφανείς προσωπικότητες, σε Ευρώπη και Αμερική, να αναθεωρηθεί η δικαστική απόφαση. Όλα τα αιτήματα απορρίφθηκαν. Η "δικαιοσύνη", εκτός από τυφλή, απεδείχθη και κουφή. Ούτε καν τον Τσελεστίνο Μαντέιρας άκουσε.

Ο Μαντέιρας, τον Νοέμβριο του 1925, στέλνει από τις φυλακές, όπου κρατείται για σωρεία εγκλημάτων, ένα σημείωμα-ομολογία στην διοίκηση της αστυνομίας και στο δικαστήριο της Μασσαχουσέτης όπου παραδέχεται την συμμετοχή του στην περίφημη ληστεία, δηλώνοντας απερίφραστα ότι οι Σάκκο και Βαντσέττι δεν συμμετείχαν.

Η "δικαιοσύνη" είχε επιτελέσει το "καθήκον" της. Οι δυο μετανάστες εργάτες έπρεπε να πεθάνουν για να "παραδειγματιστούν" οι ξεσηκωμένοι εργάτες και οι απαιτητικοί μετανάστες. Στις 23 Αυγούστου 1927 ο Νικόλα Σάκκο και ο Μπαρτολομέο Βαντσέττι άφησαν την τελευταία τους πνοή στην ηλεκτρική καρέκλα.

Πενήντα χρόνια μετά, ο τότε κυβερνήτης της Μασσαχουσέτης Μάικλ Δουκάκης απεκατέστησε ηθικά τα δυο θύματα του αμερικανικού κατεστημένου. Η δικαίωση έφτασε αργά. Ο Σάκκο και ο Βαντσέττι είχαν ήδη δικαιωθεί από τον λαό και είχαν πάρει την θέση τους στην Ιστορία.


Τροφή για μελέτη και σκέψη
α) Διαβάστε περισσότερα στο κείμενο της Λαμπρινής Χ. Θωμα (από το "Skai.gr") και -κυρίως- στο θαυμάσιο αφιέρωμα του "Ριζοσπάστη", όπου υπάρχουν και θαυμάσιο φωτογραφικό υλικό. Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει και το λήμμα "Sacco and Vanzetti" της Wikipedia (στα αγγλικά).
β) Δείτε την ταινία "Sacco & Vanzetti" του Τζουλιάνο Μοντάλντο (1971).
γ) Ακούστε την Τζόαν Μπαέζ να τραγουδάει το πασίγνωστο "Sacco et Vanzetti" σε μουσική Έννιο Μορρικόνε (στα ελληνικά έγινε "Ευχές για σας", με τον Πασχάλη) και δείτε αρχειακές φωτογραφίες στο σχετικό φιλμάκι.

21 Οκτωβρίου 2010

Για ένα τσιγάρο

Τ΄ ακούσατε το μαντάτο, ε; Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατορικών & Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) κάλεσε τα μέλη της σε ανοιχτή ανταρσία κατά του αντικαπνικού νόμου, επειδή η απαγόρευση του καπνίσματος έφερε κάθετη πτώση του τζίρου τους! Συγκεκριμένα, ο εκπρόσωπος της ΠΟΕΣΕ δήλωσε: "Ας έρθει η αστυνομία να μας κλείσει. Έτσι κι αλλοιώς, εμείς θα κλείσουμε, έτσι όπως πάμε". Αμέσως, τα τασάκια ξαναβγήκαν πάνω στα τραπέζια και οι καπνιστές πήραν την γλυκιά τους εκδίκηση.

Για τον αντικαπνικό νόμο έχω πει αρκετά στο κείμενο "Καπνίζει; Σκοτώστε τον!" και δεν θα επαναλάβω τα ίδια. Κάποιος από τους αναγνώστες, σχολίασε σ' εκείνο το κείμενο ότι περισσότερο γέλασε παρά προβληματίστηκε. Αν διαβάσει και το σημερινό, υποψιάζομαι ότι δεν θα γελάσει καθόλου.

Προφανώς, δεν είναι το κάπνισμα που ενοχλεί τους -ντόπιους και ξένους- άρχοντές μας. Αυτοί γράφουν στα παπάρια τους τον λαό συλλήβδην, καπνιστές και μη καπνιστές. Αλλά, κάτι τέτοιοι,  κενοί περιεχομένου και νοήματος νόμοι, χρειάζονται για να "εκπαιδεύεται" ο λαός στην υποταγή και για να διοχετεύεται σε ανώδυνα κανάλια η λαϊκή δυσαρέσκεια.

Είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση φοβάται την λαϊκή αντίδραση. Όσο κι αν οι μάζες είναι μουδιασμένες κι όσο κι αν οι συνδικαλιστικές ηγεσίες (πλην του ΠΑΜΕ) είναι ξεπουλημένες, η λαϊκή οργή συσσωρεύεται και ελλοχεύει ο κίνδυνος της έκρηξης. Επείγει, λοιπόν, η εκπαίδευση του λαού για να μάθει να υπακούει στους νόμους. Άλλωστε, η ίδια η κυβέρνηση εκφράζει τις ανησυχίες της για την τήρηση της "νομιμότητας".

Έτσι, ο αντικαπνικός νόμος χρησιμοποιείται ως "εποπτικό μέσο" και ως άσκηση σε ένα ανώδυνο θέμα, προκειμένου να προβληθεί ως αυτονόητη η θέση ότι οι νόμοι ήρθαν για να μείνουν. Ποιοι νόμοι, όμως; Αφού όλοι οι νόμοι είναι ταξικοί και επιβάλλονται από τους από πάνω για να κρατούν σκυφτούς τους από κάτω. Χρειάζεται πολλή προσπάθεια για να πείσεις τον έλληνα να αποδεχτεί και να εφαρμόσει τέτοιους νόμους.

Δυστυχώς γι' αυτούς, όμως, ο έλληνας δεν είναι ούτε άγγλος ούτε γερμανός. Δεν εκπαιδεύεται εύκολα στην υπακοή. Γι' αυτό, άλλωστε, και σε τούτο τον τόπο άνθισε και η κλεφτουριά του '21 και η εθνική αντίσταση της κατοχής. Ο έλληνας δεν σκύβει εύκολα το κεφάλι κι αυτό το γνωρίζουν καλά οι από πάνω. Γνωρίζουν πως στη συνείδηση των από κάτω η πολιτική τους είναι καταδικασμένη, έστω κι αν αυτή η συνείδηση δεν έχει οδηγήσει ακόμη σε ανατροπές.

Αυτή η συνείδηση, όμως, αποτελεί την βάση για να πατήσει το επόμενο βήμα. Το βήμα της γυναίκας με το ανήλικο που ξάφνου της λένε πως δε θα βγει στη σύνταξη στα 50, αλλά στα 65. Το βήμα του οικοδόμου που μάτωσε να κατοχυρώσει σύνταξη στα 58 και τον στέλνουν να σκοτωθεί στην σκαλωσιά στα 65. Το βήμα του νέου που ακούει σαν παραμύθι ότι κάποτε υπήρχανε συλλογικές συμβάσεις, ενώ τώρα του ζητάνε να δουλέψει τζάμπα και να θεωρεί προνομιούχους όσους πιάνουνε δουλειά έστω και με 592 ευρώ. Το βήμα των ανθρώπων που βλαστημάνε στα νοσοκομεία, των σπουδαστών που βλέπουν τα πτυχία τους χωρίς αντίκρισμα, των αγροτών που τους αποκαλούν απατεώνες εκείνοι που τους έστελναν να θάψουν τη σοδειά, των νησιωτών που βασιλιάδες τους ανεβάζουν το καλοκαίρι και τους πετάνε στα ξερόβραχα χωρίς καμία επικοινωνία με τον έξω κόσμο τον χειμώνα.

Η ώρα γι' αυτό το βήμα πλησιάζει. Αν ο αντικαπνικός νόμος γίνει η θρυαλλίδα, δεν πειράζει. Τόσα και τόσα παράξενα έχει καταγράψει η ιστορία αυτού του τόπου. Ας γράψει κι ότι οι έλληνες ξύπνησαν κι άρχισαν το αντάρτικο για ένα τσιγάρο. Έτσι, για να σκάνε οι οχτροί μας.

20 Οκτωβρίου 2010

Ακόμη τούτο το φθινόπωρο ραγιάδες

[Δεν μπορώ να αντισταθώ στον πειρασμό της αναδημοσίευσης ενός υπέροχου κειμένου τού Γιώργου Ρούση (καθηγητού του Παντείου Πανεπιστημίου), το οποίο βρήκα στην "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία" της περασμένης Κυριακής. Όπως πάντα, τηρώ την ορθογραφία και την στίξη του πρωτοτύπου. Η μορφοποίηση και οι υπογραμμίσεις είναι δικές μου.]


Ακόμη τούτο το φθινόπωρο ραγιάδες, ραγιάδες κι αν δεν αντιδράσουμε δραστικά να γίνει το σεφέρι..., πολύ φοβάμαι ότι ακόμη κι αν το πράξουμε αργότερα θα είναι πολύ αργά.

Αυτή η εκτίμηση προκύπτει και από ένα κείμενο του 1792 με τίτλο «Η εγκαθίδρυση του δεσποτισμού», του μεγάλου γάλλου επαναστάτη Ζαν Πολ Μαρά, που αναφέρεται στην αξιοποίηση των κρίσεων από τους κυρίαρχους και στην καθυστερημένη λαϊκή αντίδραση στα καταστροφικά μέτρα που παίρνουν οι κυβερνώντες για την αντιμετώπισή τους, το οποίο ας μου επιτραπεί να παραθέσω ως έξοχο δείγμα επικαιρότητας κλασικών επαναστατικών κειμένων. Γράφει λοιπόν ο Μαρά:

«Μερικές φορές ο ηγεμόνας, για να επιβουλευτεί την ελευθερία περιμένει τη στιγμή της εκδήλωσης μιας ανησυχητικής κρίσης, που έχει προετοιμάσει ο ίδιος· τότε, με το πρόσχημα της φροντίδας για τη σωτηρία του κράτους προτείνει καταστροφικά μέτρα, που τα καλύπτει με το πέπλο της αναγκαιότητας, του κατεπείγοντος, των περιστάσεων, της κακοδαιμονίας των καιρών. Εγκωμιάζει την αγνότητα των προθέσεών του, εκφωνεί μεγάλα λόγια για την αγάπη του δημοσίου συμφέροντος, διαλαλεί τη μέριμνα της πατρικής του αγάπης. Κι αν δει ότι υπάρχει δισταγμός για να γίνουν δεκτές οι προτάσεις του, βάζει αμέσως τις φωνές: Πώς, δεν θέλετε; Ε, τότε βγείτε μόνοι σας από την άβυσσο! Κανείς δεν έχει τη δύναμη να αντισταθεί, κι ο καθένας αφήνεται στο έλεος των πραγμάτων, παρ' όλο που δεν έχει καμιά αμφιβολία γι' αυτό που κρύβουν τα μέτρα αυτά, όπου κάτω από το όμορφο περίβλημα βρίσκονται τα πιο μοχθηρά σχέδια. Η παγίδα αποκαλύπτεται όταν δεν υπάρχουν πλέον χρονικά περιθώρια για να αποφευχθεί: τότε ο λαός σαν το λιοντάρι που πέφτει μέσα στα δίχτυα κρυμμένα κάτω από τα φυλλώματα, παλεύει για να τα σπάσει και το μόνο που καταφέρνει είναι να μπλέκεται περισσότερο» (από το βιβλίο Οι αλυσίδες της σκλαβιάς, εκδ. έτος 1ο της Δημοκρατίας, στο Μαρά, Σεν-Ζιστ, Ροβεσπιέρος - Κείμενα, Επιλογή-Μετάφραση-Προλογικά: Μάριος Βερέτας, Σύγχρονη Εποχή, 1989, σελίδα 69).

Πολύ φοβάμαι ότι μια τέτοια προοπτική δεν είναι καθόλου απίθανη και σήμερα. Αν όπως υπογραμμίζει ο Ρουσό ναι μεν «η βία είναι εκείνη που δημιούργησε τους πρώτους σκλάβους, η δειλία τους όμως (είναι εκείνη) που διαιώνισε τη σκλαβιά» (Ζαν Ζακ Ρουσσώ, Το κοινωνικό συμβόλαιο, Εκδόσεις Δαρέμα 1957, σελίδα 47), αν όπως έλεγε ο Χιουμ, είμαστε σε τέτοια κατάσταση που «έχουμε εθιστεί τόσο έντονα στην υπακοή και την υποταγή που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αναζητούν να πληροφορηθούν περισσότερα για την προέλευση ή την αιτία της, παρά όσο για τις αρχές της βαρύτητας, της αδράνειας ή για τους γενικούς νόμους της φύσης» (David Hume, Essai sur le contrat primitive, traduction anonyme du XVIIIeme siecle, Amsterdam, J. Η. Schneider editeur, 1752), αν όπως έγραφε ο Λένιν, έχουμε να κάνουμε με «ευχαριστημένους σκλάβους που απαρνούνται την ιδέα της εξάλειψης της σκλαβιάς» (Λένιν, Μαρξισμός και ρεφορμισμός, Απαντα, τόμος 24, σελίδα 2), αν όπως έγραφε σε ένα άλλο κείμενό του ο Μαρά, έχουμε μετατραπεί σε ανθρώπους δειλούς και διεφθαρμένους ...πρόθυμους να ξεπουληθούν, σε ανθρώπους που μπορεί να αναγνωρίσουν τον εαυτόν τους στις σάτιρες του Ιουβενάλη (από τον Φίλο του Λαού, Νο 539, 27 Αυγούστου 1791, στο Μαρά, Σεν-Ζιστ, Ροβεσπιέρος - Κείμενα, ό.π., σελίδες 104-105), αν έχουν καταφέρει να μας μετατρέψουν σε ένα λαό «αμαθή, ελαφρύ επιπόλαιο (...) μεγαλωμένο μέσα στο φόβο την υποκρισία, τη δολιότητα, το ψέμα, αναθρεμμένους μεσ' στην ευελιξία, την ίντριγκα, την κολακεία, την τσιγκουνιά, την αισχροκέρδεια», αν όπως γράφει ο αναρχικός Ιταλός Ερίκο Μαλατέστα, δεν αποβάλουμε εκείνα τα «προβατίσια ένστικτα και συνήθειες τα οποία (μας) χάραξαν στο μυαλό ολόκληροι αιώνες σκλαβιάς»(Ερίκο Μαλατέστα, Χωρίς εξουσία, Ελεύθερος Τύπος, σελίδα 76), τότε είναι πολύ πιθανόν αντί μιας μαζικής λαϊκής αντίδρασης στα μέτρα κατά της κρίσης να βρεθούμε σε μια κατάσταση σαν κι εκείνη που περιγράφει στο πρώτο κείμενο που παραθέσαμε ο Μαρά.

Σε μας εναπόκειται να αποδείξουμε το αντίθετο. Και να μην ξεχνάμε ότι, όπως λέει και ο ποιητής, «εγώ κι εσύ και τα εκατομμύρια τιποτένιοι σαν και σένα και σαν εμένα, υποκριτές, φιλόδοξοι, μικρόψυχοι, εγωιστές, δειλοί εμείς κρατάμε μες στα ένοχα παράφορα τούτα χέρια τις τύχες του κόσμου. Να το θυμάσαι αυτό» (Τάσος Λειβαδίτης, από τη «Συμφωνία αριθ. 1» 1957).

19 Οκτωβρίου 2010

Η ροχάλα

Δεν καταλαβαίνω γιατί τόσος κόσμος εξεπλάγη από την νέα τιμολογιακή πολιτική της ΔΕΗ. Πρώτη φορά είναι που κυβέρνηση αυτού του τόπου πηδάει τον απλό πολίτη ενώ ταυτόχρονα στήνει κώλο στο κεφάλαιο; Μήπως ξεχάσαμε, για παράδειγμα, τις πενταροδεκάρες που πλήρωνε χρόνια και χρόνια η "Πεσινέ"; Προς τι, λοιπόν, η έκπληξη όταν μάθαμε πως όσο περισσότερο ρεύμα καταναλώνεις τόσο λιγώτερα θα πληρώνεις; Καθαρά πράγματα: ας είχες θερμαινόμενη πισίνα, κύριε, να σου κάνω έκπτωση να ζεστάνεις το νερό. Αν το μόνο νερό που ζεσταίνεις είναι για καφέ ή για να ξεσκατώσεις το μωρό, κάτσε να σε πηδήξω.

Το θέμα είναι ότι, εκτός από το πήδημα, έρχεται και η ροχάλα. Θα προστατέψει -λέει- η κυβέρνηση τους οικονομικά ασθενέστερους, εφαρμόζοντας το "κοινωνικό τιμολόγιο". Μιλάμε για ΤΗΝ κοροϊδία. Την ώρα που εφαρμόζονται μέτρα τα οποία εξυπηρετούν απόλυτα τα μεγάλα ενεργειακά συμφέροντα (που απαίτησαν τιμές διασφάλισης των υπερκερδών τους και ένα μηχανισμό διαμόρφωσης των τιμών που θα εγγυάται αυτόματες αναπροσαρμογές πέρα από κάθε πολιτική παρέμβαση) και την ώρα που καλείται ο πολίτης να επωμισθεί το βάρος του ξεπουλήματος του κολοσσού που λέγεται ΔΕΗ, η κοινωνία δέχεται κατάμουτρα την ροχάλα του "κοινωνικού τιμολογίου". Τι σημαίνει, όμως, στην πράξη "κοινωνικό τιμολόγιο";

Μακροχρόνια άνεργοι, τρίτεκνοι, άτομα με αναπηρία, εξαιρετικά χαμηλόμισθοι κλπ περιπαίζονται ασύστολα. Αφού φορτώθηκαν τις αυξήσεις του ΦΠΑ και των τελών των λογαριασμών (μέχρι και την ρύπανση των ηλεκτροπαραγωγικών εργοστασίων αλλά και τις σταλίες των τελωνείων πληρώνουμε πλέον!), έρχεται το "κοινωνικό τιμολόγιο" να τους εξασφαλίσει εκπτώσεις της τάξεως των 3-4 ευρώ τον μήνα! Αλλά κι αυτή η -ο θεός να την κάνει- έκπτωση θα χορηγείται σε όσους δεν ξεπερνούν τις 1000 κιλοβατώρες το τετράμηνο ενώ, ταυτόχρονα, δεν πρέπει να καταναλώνουν κάτω από 200 κιλοβατώρες τον μήνα.

Ρε, γαμώ τον ευρωσοσιαλισμό μου, τέτοια σκατά έχουν στο κεφάλι τους; Άκου πάνω από 200 τον μήνα αλλά κάτω από 1000 το τεράμηνο! Δηλαδή, πρέπει κάθε πρωί ο καταναλωτής να τσεκάρει το ρολόι της ΔΕΗ; Κι άμα δει ότι δεν φτάνει τις 200 ως το τέλος του μηνός, τι να κάνει; Να αφήνει αναμμένα θερμοσίφωνες και φούρνους όλο το 24ωρο για να πιάσει το κάτω όριο; Ή να την πέσει σε σπαρματσέτα και λάμπες πετρελαίου αν διαπιστώσει κίνδυνο υπέρβασης του πάνω ορίου μέσα στο τεράμηνο;

Και κοντά σ' αυτά, έρχεται το κόστος της αλλαγής ονόματος στους λογαριασμούς, αν ο λογαριασμός δεν εκδίδεται στο όνομα εκείνου που δικαιούται "κοινωνικό τιμολόγιο" (που είναι νοικάρης, δηλαδή). Κόστος αλλαγής; 50 ευρώ προκαταβολή που θέλει η ΔΕΗ και κανα κατοστάρικο ο ηλεκτρολόγος για το σχέδιο εγκατάστασης (αν έχουν περάσει 14 χρόνια από την προηγούμενη υποβολή τέτοιου σχεδίου στην ΔΕΗ), φτάσαμε τα 150 ευρώ. Εκατόν πενήντα ευρώ παγκουέ, για να έχεις έκπτωση 3 ευρώ τον μήνα (κι αυτά υπό προϋποθέσεις). Ευφυέστατον!

Πάντως, η κυβέρνηση έδειξε κατανόηση στο πρόβλημα και θέσπισε...διευκολύνσεις: η προκαταβολή δεν θα καταβάλλεται εφ' άπαξ αλλά σε 6 δόσεις μέσω του λογαριασμού, το δε σχέδιο μπορεί να υποβληθεί μέσα σε ένα εξάμηνο. Τέτοιες "διευκολύνσεις" λέμε! Άμα έχεις σοσιαλιστική κυβέρνηση...

Για να καταλάβουμε καλύτερα την ροχάλα, ας δούμε ποιοι έχουν δικαίωμα να ενταχθούν στο "κοινωνικό τιμολόγιο":
    * Οσοι έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα μικρότερο από 12.000 ευρώ, λαμβάνουν έκπτωση 10%.
    * Οι τρίτεκνοι με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα κάτω των 22.500 ευρώ, έκπτωση επίσης 10% (με όριο κατανάλωσης τις 1.200 κιλοβατώρες).
    * Οι μακροχρόνια άνεργοι. Αυτοί για να δικαιούνται την έκπτωση θα πρέπει στις 30 του Νοέμβρη του έτους πριν από την ένταξή τους στο νέο καθεστώς να έχουν περισσότερους από 12 μήνες ανεργίας και οικογενειακό εισόδημα έως 12.000 ευρώ. Η έκπτωση σε αυτήν την κατηγορία είναι 20% αλλά, αν μέσα στον χρόνο τολμήσεις και κάνεις έστω ένα μεροκάματο, ξέχνα την.
    * Τα άτομα με αναπηρία από 67% και άνω ή όσοι βαρύνονται με αυτά και εφόσον έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα κάτω του ατομικού αφορολόγητου ορίου, λαμβάνουν έκπτωση 20%.

Μη μπερδευτείτε. Οι εκπτώσεις έχουν να κάνουν μόνο με την αξία του ρεύματος, όχι με όλο το κατεβατό των φόρων και τελών που περιλαμβάνονται στον λογαριασμό της ΔΕΗ.

Εν τάξει; Το καταλάβαμε το κόλπο; Καταλάβαμε ότι δεν είναι βροχή αυτό που νοιώθουμε στα μούτρα αλλά ροχάλα; Μπράβο. Άντε τώρα να πάμε στις κάλπες!

18 Οκτωβρίου 2010

Συνειρμοί

Μόλις είδα την είδηση για την αστυνομία που έκοψε με ηλεκτροσιδεροπρίονο τα κάγκελα στον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης για να χτυπήσει τους αρχαιοφύλακες, δεν μπόρεσα να μη θυμηθώ συνειρμικά ότι το ίδιο κόμμα ήταν στην εξουσία όταν πάλι η αστυνομία ξεφούσκωνε τα λάστιχα στα τρακτέρ των αγροτών.

Εύλογος ο συνειρμός; Δεν ξέρω. Αλλά δεν χρειαζόταν να πάω τόσο πίσω στο χρόνο για να καταλάβω ότι η πολιτική που εφαρμόζεται δεκαετίες τώρα είναι ίδια. Δεν χρειάζεται να δω την συμπεριφορά του αστυνόμου για να καταλάβω το ποιον του προϊσταμένου του. Μπορώ να δω κατ' ευθείαν τον προϊστάμενο, ο οποίος προχτές έκαψε δυο εργάτες στη χαλυβουργία κι αντίπροχτες ψέκασε με χημικά και τους μεταλλεργάτες.

Ποιοι προϊστάμενοι; Οι ίδιοι που -δήθεν- αγανακτούν για τη διαφθορά. Αυτοί που, για να είναι σφιχτή η διαπλοκή των ΔΕΚΟ με τα μονοπώλια, ενέταξαν οργανικά στις δικές τους ρεμούλες και ένα τμήμα της "εργατικής αριστοκρατίας", το οποίο δείχνουν σήμερα για να ενοχοποιήσουν το σύνολο της εργατικής τάξης, ώστε να νοιώθει ο εργάτης ντροπή όταν ζητάει αξιοπρέπεια και μεροκάματο. Αυτοί μτε, που ανακοίνωσαν κάτι μέσους μισθούς 60-70.000 ευρώ στον ΟΣΕ για να μας κάνουν να αγανακτήσουμε με τους σιδηροδρομικούς.

Είναι οι ίδιοι, που, φροντίζοντας για την πελατεία των επιχειρηματιών της υγείας, μόλις προχτές ανακοίνωσαν ότι γινόμαστε πλέον πελάτες του συστήματος υγείας και θα έχουμε δικαίωμα να αρρωσταίνουμε με...πλαφόν. Δηλαδή, να αρρωσταίνουμε τόσο όσο θα μας επιτρέπεται να κοστίζει η γιατρειά μας, με βάση ένα προκαθορισμένο από την κυβέρνηση ποσό. Κατάλαβες. κύριε; Αν αρρωστήσεις εντός των ορίων της ασπιρίνης, σώθηκες. Πάνω από εκεί δικαίωμα θα έχουν μόνο οι κατέχοντες.

Με κάτι τέτοια παραδείγματα να είναι πλέον καθημερινότητα, η αστική τάξη έχει κάθε λόγο να ελπίζει στο θαύμα. Και να το επικαλείται, με αφορμή τώρα τους μεταλλωρύχους της Χιλής. Μόνο που η πραγματική ζωή δεν είναι σαπουνόπερα. Είναι άλλο πράγμα το μεγαλείο της εργασίας των ανθρώπων κι άλλο η υποκρισία όσων ακόμα κι απ' την τραγωδία προσπαθούν να κερδίσουν για να στεριώσουν την εξουσία τους. Το σχόλιο αφορά και κάτι δημοσιογράφους, που έσπευσαν να θαυμάσουν πρόσωπα και πράγματα, ξεχνώντας ότι η ίδια τάξη, το ίδιο σύστημα που έθαψε εκεί μεταλλωρύχους, έκαψε εδώ χαλυβουργούς.

Κοίτα τι σκέφτηκα τώρα που είπα δημοσιογράφοι! Θέλει η πουτάνα να κρυφτεί κι η χαρά δεν την αφήνει. Τι διάλεξε να προβάλει η εφημερίδα "Το Βήμα"; Την...καρτερικότητα! Να υπομένεις, δηλαδή, τα πάθη σου. Να μην εξεγείρεσαι με αυτόν που σε έστειλε στα τάρταρα. Το διανθίζει με ολίγον από αλληλεγγύη, όχι με το ταξικό περιεχόμενο της έννοιας, αλλά με όρους αστικής φιλανθρωπίας. Μόνο που για τον εργάτη τα αποτελέσματα της καπιταλιστικής κρίσης δεν είναι ένα πηγάδι από το οποίο θα βγει σαν να μη συνέβη τίποτα. Είναι η ίδια η κόλαση και για πολλούς προδιαγεγραμμένος θάνατος. Καμμιά καρτερικότητα, λοιπόν! Αντιθέτως, διεκδίκηση εδώ και τώρα όσων μας αντιστοιχούν! Κι όπως αυτός, που είναι θαμμένος στη γη, με νύχια και δόντια θα παλέψει για να βγει, έτσι και η εργατική τάξη, πρέπει να κάνει τα αδύνατα δυνατά, για να αποτινάξει από πάνω της το βουνό της εκμετάλλευσης.

Να μην αφήσω παραπονεμένη, όμως, την "Καθημερινή", η οποία βρίσκει "εξαιρετικά θετικό" το γεγονός της μέχρι τώρα συναίνεσης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ. Έτσι, λέει, μαζί να προχωρήσετε. Πράγματι μαζί πρέπει να πάνε. Τέτοια επίθεση που ετοιμάζουν χρειάζεται συγκέντρωση πυρών. Αλλά το ίδιο πρέπει να κάνουν και τα λαϊκά στρώματα. Να συγκεντρώσουν τα πυρά τους σε ΝΔ και ΠΑΣΟΚ και στους στυλοβάτες τους.

Είπα "στυλοβάτες" και το μυαλό μου πέταξε στους "αντάρτες" υποψήφιους. Μάγκες, το κόλπο είναι πια ξεφωνημένο. Η μεταγραφή Φασούλα στο ψηφοδέλτιο Δημαρά μαζί με τους ανάλογους της Μπακογιάννη δείχνει πως έχουν στήσει δίχτυ για μεγάλα ψάρια. Ας αποδείξει ο λαός πως δεν είναι ψάρι. Ψάρι είναι αυτός που δεν καταλαβαίνει τον εμπαιγμό, όταν το άρθρο, στην "Ελευθεροτυπία" λέει ότι "τα μέτρα άργησαν". Δηλαδή, είναι καλά αλλά ήρθαν καθυστερημένα. Ποια μέτρα είναι καλά; Και για ποιους είναι καλά, γαμώ το κερατό μου μέσα;

Συνειρμοί. Συνειρμοί επί συνειρμών. Κι όλοι με γεμίζουν θυμό...

17 Οκτωβρίου 2010

"Μαύρα σκυλιά"

Ο Ίαν Μακ Γιούαν (Ian McEwan, 1948-) έγινε γνωστός στην χώρα μας από τα ευπώλητα μυθιστορήματά του "Στην ακτή" (Πατάκης, 2007) και "Εξιλέωση" (Νεφέλη, 2008). Σήμερα, όμως, θα κάνουμε λόγο για ένα πιο παλιό βιβλίο του, το οποίο κυκλοφόρησε στην Αγγλία το 1992 και στην Ελλάδα δυο χρόνια αργότερα.

Πρόκειται για τα "Μαύρα σκυλιά", το πιο σύνθετο και το πιο φιλόδοξο από όλα τα μυθιστορήματα που έχει γράψει ως τώρα ο Μακ Γιούαν. Καταπιάνεται με πολλά από τα σοβαρώτερα θέματα τα οποία ταλάνισαν την Ευρώπη κατά τον 20ο αιώνα: θρησκεία εναντίον ορθολογισμού, διαίσθηση εναντίον λογικής, έρωτας εναντίον καθημερινότητας, θυσία του ενός για την σωτηρία των πολλών... Ο Μακ Γιούαν γράφει σαν να διαλογίζεται πάνω στην φύση του Καλού και του Κακού αλλά αυτός ο διαλογισμός είναι θορυβώδης. Στα αφτιά του αναγνώστη φτάνει ο απόηχος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ένας απόηχος που συνεχίζεται αμείωτος ίσαμε την πτώση του τείχους του Βερολίνου.

Η ιστορία ξεκινάει με το τέλος του πολέμου. Ένα ερωτευμένο ζευγάρι νεαρών κομμουνιστών κάνει όνειρα, τόσο για το δικό τους μέλλον όσο και για το χτίσιμο μιας νέας, πιο ανθρώπινης κοινωνίας. Ένα γεγονός, όμως, που συμβαίνει κατά τη διάρκεια του μήνα του μέλιτος στέκεται αφορμή να αλλάξει όλη η μελλοντική ζωή και σχέση των δύο νέων. Ποιο γεγονός; Η νεαρή αγγλίδα συναντά στο δάσος δυο μαύρα σκυλιά.

Δυστυχώς, για το νεαρό ζευγάρι, δεν πρόκειται για οποιαδήποτε σκυλιά. Είναι από εκείνα που εκπαίδευε η Γκεστάπο όχι μόνο να καταδιώκουν και να συλλαμβάνουν υπόπτους αλλά και να βιάζουν γυναίκες. Ο τρόμος της νέας γυναίκας από τη συνάντηση και ο τρόπος της διάσωσής της θα την οδηγήσουν σε μια αναθεώρηση της προηγούμενης ζωής της και θα την κάνουν να ακολουθήσει μεταφυσικά μονοπάτια και πνευματικές αναζητήσεις. Όμως, για τον ακραίο ορθολογιστή άνδρα της, στο γεγονός δεν υπήρχε τίποτα το μη φυσιολογικό και γι’ αυτό δεν κατανοεί την αλλαγή της γυναίκας του. Η ηρωίδα παρατάει το κόμμα και επιλέγει μια ζωή περισσότερης απομόνωσης, εσωτερικής αναζήτησης και θρησκευτικότητας. Παρ’ όλη τη μεταξύ τους αγάπη, οι δρόμοι του ζευγαριού θα είναι διαφορετικοί μέχρι το τέλος της ζωής τους.

Τα δυο σκυλιά ενσαρκώνουν το Κακό και στοιχειώνουν τους τόπους και τους χρόνους του μυθιστορήματος. Γίνονται η πανταχού παρούσα δύναμη. Κι ο Μακ Γιούαν καταφέρνει να περάσει αριστοτεχνικά το μήνυμά του στον αναγνώστη. Το απλό αλλά τρομερό μήνυμα ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να εφησυχάζει γιατί το μέλλον της εξακολουθεί να κινδυνεύει από τα μαύρα σκυλιά.

Αν φοβηθήκατε ότι τα "Μαύρα σκυλιά" θα σας κουράσουν, ηρεμήστε. Μιλάμε για ένα βιβλιαράκι 190 αραιογραμμένων σελίδων, το οποίο φτάνει-δεν φτάνει για να σας κάνει παρέα ένα κυριακάτικο πρωινό. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Σέλας" και δεν θα σας κοστίσει πάνω από 10 ευρώ (στα μεγάλα βιβλιοπωλεία).

16 Οκτωβρίου 2010

Δεκατρία χρόνια πριν...

Προχτές, λοιπόν, ξαναβγήκαμε στις αγορές με ένα "τεστ" εντόκων γραμματίων εξάμηνης διάρκειας. Το πώς παίζεται το παιχνίδι, το αναλύσαμε διεξοδικά στο πρόσφατο σημείωμά μας "Μαθήματα μνημονίου σε πέντε βήματα", στις 4 Οκτωβρίου. Ξαναδιαβάστε εκείνο το κείμενο, αντικαταστήστε το τότε επιτόκιο 4,82% με το προχτεσινό 4,54% και έχετε φρέσκια ενημέρωση!

Διαβάζοντας την σχετική είδηση στις εφημερίδες, κάτι σάλεψε στα μύχια της σκέψης μου. Ξεψάχνισα, λοιπόν, το αρχείο μου και βρήκα ένα παλιό κείμενο που είχα στείλει στην εφημερίδα "Τα Νέα" πριν 13 χρόνια. Σ' εκείνο το κείμενο (που, φυσικά, δεν δημοσιεύθηκε) βασίζεται το σημερινό μου σημείωμα.

Ας μεταφερθούμε στα τέλη του 1997. Μέχρι τότε, όταν το ελληνικό δημόσιο ήθελε να δανειστεί, κυκλοφορούσε τίτλους ορισμένης διάρκειας (έντοκα γραμμάτια και ομόλογα) με προκαθορισμένο επιτόκιο. Για παράδειγμα, όριζε 10% στα ετήσια έντοκα γραμμάτια και πούλαγε τον τίτλο των 100.000 δραχμών προς 90.909 κι όποιος ήθελε, έπαιρνε. Ή έβγαζε πενταετές ομόλογο των 200.000 με επιτόκιο 15% κι όποιος το αγόραζε, πήγαινε στην λήξη και έπαιρνε 350 χιλιάρικα. Όποιος ήθελε. Ο κάθε απλός πολίτης.

Τότε, λοιπόν, στα τέλη του 1997, η "σοσιαλιστική" κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη άλλαξε τους κανόνες του παιχνιδιού. Το νέο σύστημα διάθεσης τέτοιων τίτλων προέβλεπε ότι το δημόσιο δεν θα πούλαγε πλέον τίτλους προς το κοινό αλλά θα τους έδινε (μέσω του συστήματος των δημοπρασιών) στις τράπεζες, οι οποίες μετά ήσαν ελεύθερες να τους διαθέσουν σε κάθε ενδιαφερόμενο. Έτσι, ενώ μέχρι τότε το δημόσιο όριζε κάποιο επιτόκιο για τη διάθεση των εντόκων γραμματίων και των ομολόγων και με βάση αυτό το επιτόκιο αγόραζαν τίτλους τόσο οι τράπεζες όσο και οι ιδιώτες, από τις αρχές του 1998 οι τράπεζες (στα πλαίσια των δημοπρασιών) θα μπορούσαν να πιέζουν για να αποσπάσουν όσο γίνεται υψηλότερα επιτόκια από το δημόσιο και στη συνέχεια να διαθέτουν τους τίτλους αυτούς με χαμηλότερο επιτόκιο στο κοινό.

Βέβαια, αν εφαρμοζόταν σωστά η θεωρία της "φιλελεύθερης" οικονομίας και του "πλήρους" ανταγωνισμού, θα έπρεπε να σημειωθεί συμπίεση των επιτοκίων. Όμως, όπως έχουμε εξηγήσει κατ' επανάληψη σε τούτο το ιστολόγιο, στον καπιταλισμό δεν υπάρχει πλήρης ανταγωνισμός αλλά ολιγοπωλιακός, ο οποίος -μέσω τραστ, καρτέλ κλπ- εξελίσσεται σε μονοπωλιακό. Έτσι, η πολυαναμενόμενη κάμψη των επιτοκίων δεν εμφανίστηκε ποτέ.

Δεν τελειώσαμε ακόμη. Μόλις άλλαξε το πλαίσιο διάθεσης των τίτλων του δημοσίου, οι τραπεζίτες έκαναν πως στραβομουτσούνιασαν επειδή, τάχατες, θα υποχρεώνονταν να κάνουν τον μεταπωλητή (από το δημόσιο στο κοινό), λες και δεν θα κονόμαγαν τ' άντερά τους από την διαφορά του επιτοκίου. Έτσι, το δημόσιο δέχτηκε να πληρώνει στους τραπεζίτες...προμήθεια!! Πώς σας φαίνεται το κόλπο; Κλείστε τώρα το στόμα, μη καταπιείτε καμμιά μύγα.

Παρένθεση, για την ιστορία: Σ' εκείνη την δημοπρασία με αφορμή την οποία είχα στείλει εκείνο το κείμενο για δημοσίευση, οι τράπεζες δάνεισαν το κράτος με επιτόκιο 12,4% και προμήθεια 0,45%. Δηλαδή, πήραν συνολικά 12,85%. Αν από αυτό το ποσοστό αφαιρέσουμε τον αναλογούντα φόρο 10%, η καθαρή απόδοση των τραπεζών έφτασε το 11,565%. Αυτοί οι τίτλοι διατέθηκαν στο κοινό με επιτόκιο από 10,75% Citybank) μέχρι 11% (Εθνική και Εμπορική). Δηλαδή, οι τράπεζες έβγαλαν χέρι με χέρι από 0,565% μέχρι 0,815%. Αν τα ποσοστά κέρδους σας φαίνονται μικρά, υπολογίστε τα τεράστια ποσά που διακινούνται. Θα δείτε ότι στο ένα δισεκατομμύριο ευρώ (πενταροδεκάρες, δηλαδή) αυτό το "μικρό" ποσοστό δημιουργεί κέρδος για τις τράπεζες (και, συνεπώς, ζημιά για το δημόσιο) από 5,65 μέχρι 8,15 εκατομμύρια για μια δουλειά "χέρι με χέρι"! Κλείνει η παρένθεση.

Ποιος είπε ότι τα "μέτρα στήριξης" των τραπεζών οφείλονται στην κρίση; Φαίνεται ότι το αδηφάγο κι αχόρταγο (κατά τον θείο Κάρολο) κεφάλαιο έχει μονίμως προβλήματα και απαιτεί διαχρονική στήριξη. Άντε, να το καταλάβουμε επί τέλους, μπας και καταφέρουμε να πάμε παρακάτω.


ΥΓ: Παρεμπιπτόντως, κάτι "ειδικοί" δημοσιογράφοι που τόσες μέρες μας πιπίλιζαν το μυαλό με τα σπρεντ που πέφτουν 200 και 300 μονάδες, καλύπτονται από αυτό το 4,82% που έγινε 4,54%;

15 Οκτωβρίου 2010

Εθνικόν...το αληθές!

[Εισαγωγή: Την είπε πάλι την παπαριά του -και, μάλιστα, στην Βουλή- ο Καρατζαφέρης. Εθνικόν -λέει- είναι ό,τι είναι χρήσιμο για το έθνος, επομένως ακόμα κι ένα ψέμα, αν είναι χρήσιμο για το έθνος, είναι εθνικό (!!). Και παριστάνει τον έλληνα, ο παπάρας, που να χέσω την εθνικοφροσύνη του. Τι διάολο, στο σχολειό που πήγαινε δεν άκουσε ποτέ την ρήση του Διονυσίου Σολωμού "το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθές"; Εκτός εάν την έχει ακούσει αλλά δεν συμφωνεί με τον εθνικό μας ποιητή. Πάντως, αν μου επιτρέπει ο χοντροκέφαλος φασιστόμυαλος χορτοφάγος μποντυμπιλντεράς της πολιτικής, συμφωνώ με τον Σολωμό κι όχι με την μαλακία που ξεστόμισε. Όμως, αντί να συνεχίσω τα μπινελίκια, προτιμώ να δώσω τον λόγο στον Νίκο Δήμου. Στο ιστολόγιό του ανακάλυψα ένα κείμενο, δημοσιευμένο παραμονή 25ης Μαρτίου 2006, με τον τίτλο "Εθνικόν... το αληθές!". Το παραθέτω αυτούσιο, δίχως να σχολιάσω κάτι περισσότερο. Διαβάστε:]



Μάθαμε όλοι στο σχολείο μία φράση τόσο επαναστατική, ανατρεπτική και τολμηρή που απορώ πως μπόρεσε να διεισδύσει εκεί μέσα. Είναι η γνωστή ρήση του Σολωμού: «Το έθνος πρέπει να θεωρεί εθνικό ότι είναι αληθές».  Μάθαμε την φράση, αλλά ποτέ δεν την σκεφθήκαμε ως το τέλος. Γιατί αν το είχαμε κάνει θα είχαμε ανατρέψει τα μισά σχολικά μας βιβλία, που είναι γεμάτα μύθους και εθνικιστικές υπερβολές.

Με το ρητό του αυτό ο Διονύσιος Σολωμός, μέσα στην άνθιση του εθνικισμού, πραγματοποιεί την υπέρβασή του. Διαλύει αυτόματα τους εθνικούς μύθους επάνω στους οποίους βασίζεται κάθε υπερ-πατριωτισμός. Η ιστορία γίνεται χώρος δικαίου. Οπότε δεν είναι δυνατόν να λέμε (όπως κάποτε οι Άγγλοι) «My country right or wrong», γιατί το σωστό υπερβαίνει το εθνικό.

25η Μαρτίου: μία ημερομηνία-ψέμα. Τίποτα δεν έγινε στις 25 Μαρτίου του 1821. Η ημερομηνία διαλέχτηκε αργότερα για να συμπέσει με την γιορτή του Ευαγγελισμού και να τεκμηριώσει τον εθνικό-θρησκευτικό μύθο. Να δώσει εύσημα στην Εκκλησία, που λυσσαλέα πολέμησε την Επανάσταση. Που αφόρισε τον Ρήγα, τους Φιλικούς και τον Υψηλάντη.

Τι μάθαμε στο σχολείο; «Στις 25 Μαρτίου ο Παλαιών Πατρών Γερμανός κήρυξε την έναρξη της Επανάστασης σηκώνοντας το Λάβαρο στην Αγία Λαύρα» . Η πρόταση περιέχει 4 ψέματα. Κανείς δεν ήταν στην Αγία Λαύρα εκείνη την ημέρα. Η επανάσταση είχε ξεκινήσει τρεις μέρες πριν, στη Μάνη. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ήταν εναντίον. Και το λάβαρο κατασκευάστηκε δεκαετίες αργότερα.

Η ορθόδοξη εκκλησία έκανε ότι μπορούσε για να κρατήσει τον ελληνικό λαό υπόδουλο και υποταγμένο στον Σουλτάνο. Πολέμησε με φανατισμό όλες τις ξενόφερτες ιδέες περί ελευθερίας και δημοκρατίας. Οι αφορισμοί του Ρήγα και της Επανάστασης δεν ήταν τυχαία ή μεμονωμένα γεγονότα – ούτε έγιναν (όπως ισχυρίζονται σήμερα οι ταγοί της) κάτω από την πίεση των κατακτητών. Ήδη σε ανύποπτο χρόνο, πριν από την ίδρυση της Φιλικής Εταιρίας, η εκκλησία προπαγάνδιζε ανοιχτά την υποταγή στην οθωμανική εξουσία. Κατά την εκκλησιαστική άποψη, ή τελευταία αποτελούσε δύναμη ταγμένη από τον Θεό να προστατεύει τους Χριστιανούς από τις παγίδες της αίρεσης και της αθεΐας.

Ο εγκυρότερος μελετητής της περιόδου, καθηγητής Πασχάλης Κιτρομηλίδης στο βιβλίο του «Νεοελληνικός Διαφωτισμός» (Μ.Ι.Ε.Τ. 1996) γράφει τα εξής για την στάση και τις θέσεις της εκκλησίας:

Οι απόψεις αυτές διατυπώνονται στο περιφημότερο από τα άντεπαναστατικά κείμενα πού εκδόθηκαν κατά τη δεκαετία του 1790, το φυλλάδιο «Διδασκαλία Πατρική», πού αποδίδεται στον Πατριάρχη των Ιεροσολύμων Άνθιμο Στ' και τυπώθηκε το 1798 στο ανασυγκροτημένο πατριαρχικό τυπογραφείο στην Κωνσταντινούπολη. Το Πατριαρχείο δεν είχε τυπογραφικό πιεστήριο από την εποχή της πατριαρχίας του Κύριλλου Λούκαρη, στις αρχές του δέκατου εβδόμου αιώνα. Το γεγονός ότι μπόρεσε να επανασυγκροτηθεί, εκείνη ακριβώς την εποχή και με την έγκριση των οθωμανικών αρχών, τυπογραφείο υπό τον άμεσο έλεγχο του Πατριαρχείου ήταν ενδεικτικό της πιεστικής ανάγκης πού ένιωθαν τόσο ή Εκκλησία όσο και ή Πύλη να καταπολεμήσουν τα ρεύματα των νέων Ιδεών, πού διαδίδονταν μέσω των εκδόσεων των τυπογραφείων της διασποράς και ιδιαίτερα εκείνων της Βενετίας και της Βιέννης. Ή «Διδασκαλία Πατρική» προειδοποιούσε αυστηρά για «τας νεοφανείς ελπίδας της Ελευθερίας», τις οποίες ο συγγραφέας θεωρούσε ως «νεοφανή και έντεχνον παγίδα», το τελευταίο τέχνασμα το όποιο «έμεθοδεύθη» «ο πρώτος αποστάτης διάβολος» για να παραπλανήσει τους ευσεβείς. Ως αντίδοτο στην επώδυνη φωνή της ελευθερίας, ο συγγραφέας συμβούλευε υποταγή στην «ισχυράν βασιλείαν των Οθωμανών», ή οποία ήταν το δώρο του θεού προς τους ορθόδοξους χριστιανούς, σταλμένο για να τους προστατεύει από τις αιρέσεις. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, ή Οθωμανική αυτοκρατορία είχε δημιουργηθεί από τον θεό εκ του μηδενός, σε μια εποχή πού ή χριστιανική ρωμαϊκή αυτοκρατορία άρχισε να «χωλαίνει εις τα της ορθοδόξου πίστεως φρονήματα», με σκοπό να «είναι εις μεν τους Δυτικούς ωσάν ένας χαλινός, εις δε τους Ανατολικούς ημάς πρόξενος σωτηρίας».

Οι πραγματικοί ορθόδοξοι χριστιανοί, κατά συνέπεια, όφειλαν να υποταχθούν με ευγνωμοσύνη στους θεόσταλτους αφέντες τους και να ξεχάσουν κάθε μάταιη συζήτηση για απατηλές ελευθερίες πάνω σ' αυτή τη γη. Το «νυν θρυλλούμενον σύστημα της ελευθερίας», πού είχε εμφανισθεί στις χώρες της Δύσης εκείνη την εποχή, αντέβαινε προς «τα ρητά της θείας Γραφής και των Αγίων Αποστόλων, οπού μας προστάζουν να υποτασσόμεθα εις τας υπερέχουσας αρχάς». Δεν αντιπροσώπευε παρά αναρχία και «ακαταστασία», οπού «το καθ' αυτό σκοπούμενον ταύτης της ελευθερίας μία μισητή ολιγαρχία και τυραννία, ως εκ της πείρας φαίνεται». Ο υπαινιγμός σε σχέση με τις πολιτικές περιπέτειες της Γαλλικής Επανάστασης ήταν σαφής σ’ αυτές τις τελευταίες προειδοποιήσεις. (σελ. 276-277).


Όταν ο Κοραής (που απάντησε στην «Διδασκαλία Πατρική» με το φυλλάδιό του «Αδελφική Διδασκαλία») έμαθε αργότερα τον θάνατο του πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄, αναφώνησε: «Τώρα ο Σουλτάνος σκοτώνει και τους φίλους του;».

Αργότερα η εκκλησία επινόησε τον μύθο του Κρυφού Σχολειού για να αποδείξει ότι εκείνη κράτησε το φως της μόρφωσης αναμμένο στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Στην πραγματικότητα το κρυφό σχολειό δεν υπήρξε. (Βλ. και Α. Αγγέλου: Το Κρυφό Σχολειό, χρονικό ενός μύθου, Εστία 1997). Δεν χρειάστηκε να υπάρξει, διότι οι Τούρκοι δεν ασχολήθηκαν ποτέ με τα θέματα εκπαίδευσης – σε αυτά τα θέματα η εκκλησία κυβερνούσε αυτόνομη το μιλλιέτ των Χριστιανών. Πολέμησε μάλιστα κάθε προσπάθεια διδασκαλίας εξω-θρησκευτικών μαθημάτων, π. χ. επιστημών. Έριχνε στο μπουντρούμι όποιους δίδασκαν Γαλιλαίο και Νεύτωνα.

Το σλόγκαν «Ελλάς η χώρα των μύθων» είναι απόλυτα ακριβές.

Αν μπορέσουμε – κάποτε – να ακολουθήσουμε την φράση του Σολωμού, ο πατριωτισμός γίνεται ένας νέος ανθρωπισμός. Αν κάνουμε σημαία μας την αλήθεια, τότε δεν χρειαζόμαστε πια πολλές σημαίες. Η αλήθεια του Τούρκου και του Έλληνα θα μπορούσε να είναι μία.

Η αλήθεια από τα ιστορικά συγγράμματα πρέπει να περάσει στην εκπαίδευση, από τα πανεπιστημιακά σπουδαστήρια να διαχυθεί στα μέσα ενημέρωσης, έτσι που όλο και περισσότερος κόσμος να συμμετέχει στο «αληθές εθνικόν» του Σολωμού.

Τότε η ώρα μιας νέας πατρίδας θα έχει σημάνει. Διότι, αν φτάσουμε να θεωρούμε εθνικό μόνον ότι είναι αληθές, τότε πατρίδα όλων μας γίνεται μία: η αλήθεια.


[ΥΓ: Για την ιστορία, ο Σολωμός απάντησε με την γνωστή φράση όταν κατηγορήθηκε ότι στο έργο του "Πόρφυρας" έβαλε άγγλο πρωταγωνιστή κι όχι έλληνα, παρ' ότι ο "Πόρφυρας" αναφέρεται στο πραγματικό περιστατικό ενός άγγλου στρατιώτη, ο οποίος, ενώ κολυμπούσε στο λιμάνι της Κέρκυρας, κατασπαράχτηκε από έναν καρχαρία.]

14 Οκτωβρίου 2010

Ένας σύγχρονος Δαυίδ

Σήμερα που όλοι οι Έλληνες πληρώνουμε ακριβά τον λογαριασμό ενός άσωτου ιδιωτικού και δημόσιου βίου, αλλά και την αυθαιρεσία ενός κράτους που ... δεν επανιδρύθηκε ποτέ, περιπτώσεις θεσμών οι οποίοι επιμελώς αρνήθηκαν να υπηρετήσουν το ρόλο τους, είναι περισσότερο από ποτέ, επίκαιρες.  Πρόσφατα, ο τέως Πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού καταδικάστηκε για παράβαση καθήκοντος.Προ λίγων ημερών, επιβλήθηκε στον Σπ. Ζησιμόπουλο, ποινή φυλάκισης 10 μηνών με τριετή αναστολή, για παράβαση καθήκοντος. Δεν ξέρω αν είναι περίεργο ή "φυσιολογικό", αλλά τα ΜΜΕ λίγο έως καθόλου ανέδειξαν το γεγονός και τις παραμέτρους του.

Πρόκειται για μια υπόθεση όπου κατά το αρχέγονο εθνικό έθιμο, "το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό". Εν προκειμένω, το μεγάλο ψάρι δεν τα κατάφερε και τόσο καλά, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες της Επιτροπής Ανταγωνισμού, όπως αποδείχθηκε!

Η κόντρα αυτή ξεκινάει από πολύ παλιά. Όταν κάποιος άσημος αλλά δραστήριος επαρχιώτης, τόλμησε να βάλει σκοπό της ζωής του να προοδεύσει και να γίνει επιτυχημένος επιχειρηματίας. Το μοιραίο του, όμως, λάθος ήταν ότι τα κατάφερε!

Ο Γιώργος Δρίτσας, δραστηριοποιήθηκε στον τομέα του καφέ. Μια αγορά "πιασμένη" από παγκόσμιο κολοσσό, με μπάτζετ από τα δύο - τρία υψηλότερα, διεθνώς. Ο στιγμιαίος golden καφές του Δρίτσα, άρχισε να "τσιμπάει" από την πίτα του ''κολοσσού'' η οποία αντιστοιχoύσε (και αντιστοιχεί) στο 100%, της αγοράς. Όπως ήταν φυσικό, του προτάθηκε να εξαγοραστεί η εταιρία του αντί υψηλού τιμήματος! Στον ίδιο, προσφέρθηκε διευθυντική θέση. Ο ίδιος αρνήθηκε, καθώς η διαστάσεις του πια, είχαν πάρει και εξαγωγικό χαρακτήρα, όπως άλλωστε και η τεχνογνωσία του. Επρόκειτο για μια ελληνικότατη και αυτοδημιούργητη εταιρία με τις καλύτερες των προοπτικών. Κάτι, για το οποίο πολλές φορές στη συγκυρία που διανύουμε, έχουμε μνημονεύσει. Την έλλειψη δηλαδή παραγωγικής και εξαγωγικής δύναμης της χώρας μας, που μόνο με την ενθάρρυνση τέτοιων προσπαθειών θα μπορούσαμε να είχαμε αποφύγει.

Με ένα μπαράζ αγωγών, η εταιρία μαμούθ, ισοπεδώνει την ελληνική εταιρία, καταπνίγοντας συγχρόνως, κάθε ίχνος προοπτικής, για άνοδο της ντόπιας επιχειρηματικότητας. Τα μέσα που διαθέτει η πολυεθνική κατατροπώνουν τον Δρίτσα, του οποίου οι υπάλληλοι αποδεκατίζονται και από τα 38 αυτοκίνητά του, χάνει τα 36. Το πρόστιμο που του επιβάλλεται πρωτοδίκως, είναι εξοντωτικό!
Ισχυρό ατού της ενάγουσας, ένα έγγραφο από την έδρα της στο εξωτερικό, όπου αναγράφονται δυσφημιστικές παρατηρήσεις για το προϊόν του Δρίτσα. Αυτό υπογράφεται από στέλεχος της μεγάλης εταιρίας. Είναι ο διευθυντής διασφάλισης τροφίμων της. Και το χειρότερο;;; Την ίδια περίοδο (καθόλου μικρή), κατέχει την κρίσιμη και ασυμβίβαστη θέση ως μέλος του Ανώτατου Συμβουλίου του Γενικού Χημείου του Κράτους. Ελέγχων και ελεγχόμενος, δηλαδή. Όταν, δε αργότερα και κατόπιν καταγγελιών του Έλληνα επιχειρηματία, απομακρύνθηκε απ' αυτή τη θέση, δεν άργησε να "ξαναβρεί τη απολεσθείσα του θαλπωρή" στο Επιστημονικό Συμβούλιο του ΕΦΕΤ!!

Ο Δρίτσας, απέναντι σε τεράστια ονόματα του νομικού κόσμου που εκπροσώπησαν την αντίδικό του και ...συνέβαινε να είναι και βαρύγδουπα ονόματα της Αριστεράς, χάνει. Εκτός από το πρόστιμο του 1.300.000.000 δραχμών, του επιβάλλεται και 5ετής φυλάκιση. Η εταιρία του μαραζώνει. Οι υπάλληλοί του, μένουν στο δρόμο. Εκείνος βυθίζεται σε μελαγχολία. Μοναδική πηγή δύναμης, γι' αυτόν, ο Θεός, όπως λέει ο ίδιος. Η προσμονή του ορισμού του Εφετείου, βασανιστική. Τελικά, φτάνει. Τον εκπροσωπεί νομικά ο Γιάννης Σταμούλης, ο συγχωρεμένος. Ο ίδιος απολογείται επί 7 ώρες. Μετά από μια πολυήμερη δίκη - θρίλερ απαλλάσσεται από όλες τις κατηγορίες. Οι ενάγοντες, προσφεύγουν στον Άρειο Πάγο. Οι απαλλαγές του εναγομένου γίνονται αμετάκλητες.

Η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει. Με μια προσωρινή ενεργοποίηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, επί προεδρίας Παναγιώτη Αδαμόπουλου αποκαλύπτονται συμβόλαια της εταιρίας-θύτη, τα οποία έχουν συναφθεί με χονδρεμπόρους και στα οποία οι τελευταίοι δεσμεύονται να προμηθεύονται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, μόνο από την εν λόγω εταιρία. Οι παρατυπίες που συνιστούν τον ορισμό του αθέμιτου ανταγωνισμού, αποκαλύπτονται η μία μετά την άλλη. Παρ' όλα αυτά, μένουν στο βαθύ συρτάρι της Επιτροπής Ανταγωνισμού, για δύο χρόνια.

Μετά από συγκροτημένες και επίμονες οχλήσεις και εμπεριστατωμένες καταγγελίες στις οποίες προέβη ο ίδιος ο πληττόμενος και αφού έχει μπει "με τρόπο" στο κτίριο του Κοινοβουλίου και έχει μπουκάρει στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας για να εκθέσει το παράπονό του (δεν πετάχτηκε έξω όπως ήθελε ο τότε πρόεδρός της Απόστολος Σταύρου χάρη στην παρέμβαση Απ. Κακλαμάνη και Μπενάκη), επιτυγχάνει να περάσει η περίπτωση της πολυεθνικής εταιρίας από το μικροσκόπιο του αρμόδιου οργάνου της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Αποτέλεσμα; Η επιβολή 30 εκατομμυρίων ευρώ για τον μονοπωλιακό γίγαντα.

Το κυνηγητό και η άνιση μάχη που δίνει περί τα 15 χρόνια ο Γιώργος Δρίτσας, αρχίζει να δίνει καρπούς. Η καταδίκη που επιβλήθηκε τις μέρες του Πάσχα -και ούτε στα "ψιλά" δεν πέρασε- στον  πρόεδρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού, καταδεικνύουν με τον ευκρινέστερο τρόπο την βασιμότητα των καταγγελιών του μαχητικού μικρομεσαίου επιχειρηματία, για οργιώδη παράβαση καθήκοντος εκ μέρους της ηγεσίας της Επιτροπής. Η απόφαση κρίνεται, ιστορική! Στην εισήγηση του Εισαγγελέα, περιλήφθηκε και πρόταση για ποινή διετούς φυλάκισης του Ζησιμόπουλου, η οποία τελικά δεν υιοθετήθηκε, λόγω πρότερου έντιμου βίου του κατηγορουμένου. Είναι εντυπωσιακό, ότι του καταλογίστηκε και δόλος. Η αντιμονοπωλιακή νομοθεσία την οποία παρέβαινε εξόφθαλμα η πολυεθνική, άφηνε παγερά αδιάφορο το ηγετικό επιτελείο της Επιτροπής, καθώς επί χρόνια, επέμενε να μην το αναθέτει στον αρμόδιο ελεγκτικό μηχανισμό. 

(Παρατήρηση: Όπως κάθε φορά που αντιγράφω οποιοδήποτε κείμενο, έτσι και στο παραπάνω τηρήθηκε αυστηρά η ορθογραφία και η στίξη του πρωτοτύπου. Μόνη μου παρέμβαση είναι η υπογράμμιση του προστίμου.)

[Υστερόγραφο δικό μου:  Ανατριχιάσατε; Ο Γιώργος Δρίτσας σύρθηκε πάνω από χίλιες (!!) φορές στα δικαστήρια από την ΝΕΣΤΛΕ (περί αυτής πρόκειται). Τελικά, πέθανε στις 8 Ιουλίου, λίγο πριν δικαιωθεί οριστικά από τα δικαστήρια. Ποτέ, κανένα μεγαλοκάναλο δεν ασχολήθηκε με αυτό το τόσο σοβαρό θέμα και πουθενά δεν ακούστηκε ότι η ΝΕΣΤΛΕ καταδικάστηκε σε τόσο μεγάλο πρόστιμο για αθέμιτο ανταγωνισμό. Βλέπετε, τα κανάλια δεν θέλουν να χάσουν τις χρυσοτόκες διαφημίσεις του κολοσσού.]

13 Οκτωβρίου 2010

Τι είπε -και τι δεν είπε- ο Γιούνκερ

Παρ'ότι υπάρχουν αρκετά σημαντικώτερα θέματα για να ασχοληθώ στο ιστολόγιό μου, θα κρατήσω την χτεσινή μου υπόσχεση και θα συνεχίσω με τον Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ. Και, πρώτα-πρώτα, να σας θυμίσω ότι μιλάμε για τον χαμογελαστό κυριούλη ο οποίος, πριν λίγους μήνες, ευχήθηκε στους έλληνες με τα σπαστά ελληνικά του "καλό κουράγιο", με έναν ξεδιάντροπο κυνισμό. Δεν μπορεί να τον έχετε ξεχάσει, έτσι δεν είναι;

Μεταξύ των άλλων, λοιπόν, ο Γιούνκερ είπε ότι το πρόβλημα της Ελλάδος άρχισε πριν τρεις δεκαετίες. Αμέσως, οι νεοδημοκράτες έβγαλαν το συμπέρασμα ότι το πρόβλημα ξεκίνησε με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία. Βολικό συμπέρασμα και πιασάρικο.

Το δικό μου ημερολόγιο, όμως, δεν αναφέρει μόνο την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία εκείνη την περίοδο. Αναφέρει, επίσης, ότι λίγους μήνες πριν τις εκλογές του Οκτωβρίου του '81, η Ελλάδα είχε γίνει το δέκατο μέλος της τότε Ε.Ο.Κ. (και τώρα Ευρωπαϊκής Ένωσης). Νομίζω, λοιπόν, ότι θα είμαι πιο κοντά στην πραγματικότητα αν συνδέσω το "ελληνικό πρόβλημα" όχι με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία αλλά με την εισδοχή της Ελλάδος στην Ε.Ο.Κ. (όπου, ας μη ξεχνάμε, μπήκαμε με το σύνθημα και την ελπίδα ότι "θα φάμε με χρυσά κουτάλια").

Αλήθεια, τι έγινε σ' αυτές τις τρεις δεκαετίες; Έπεσαν "κοινοτικά πακέτα" (πακέτο Ντελόρ, πακέτο Σαντέρ, Γ'ΚΠΣ), εφαρμόστηκαν η "αναγκαία" συμφωνία του Μάαστριχτ, η "ριζοσπαστική" συμφωνία της Λισαβώνας κλπ. Βαρεθήκαμε να ακούμε για τις πολλαπλές ωφέλειες της χώρας μας από την Ευρώπη. Αλλά μετά από όλα τούτα τα "παραδεισένια", βρεθήκαμε να ζούμε σε μια κόλαση όπου καταρρέουν όλα τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, όπου καταρρέει κάθε έννοια κοινωνικού κράτους και όπου θα πρέπει να αισθανόμαστε ευτυχείς αν καταλήξουμε σε βιοτικά επίπεδα της προηγούμενης δεκαετίας. Στο μεταξύ, βέβαια, κάποιοι έγιναν (και συνεχίζουν να γίνονται) πολύ πλουσιώτεροι από ό,τι ήσαν τις προηγούμενες δεκαετίες.

Ακόμη, ο Γιούνκερ είπε ότι ήξερε πως Γερμανία και Γαλλία γνώριζαν τι συμβαίνει με την Ελλάδα αλλά δεν μιλούσαν επειδή κονόμαγαν από τις εξαγωγές τους στην χώρα μας. Αυτό, από μόνο του σημαίνει ότι τα περί άγνοιας (είτε της Κομισιόν και της Γιούροστατ είτε των Καραμανλή και Παπανδρέου), όσον αφορά τα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας, είναι ένας γελοίος επικοινωνιακός ισχυρισμός. Σημαίνει ότι οι πάντες γνώριζαν και ότι -και οι μέσα και οι έξω- έκαναν την δουλειά τους. Ποια δουλειά; Από τη μια βγάζανε κέρδη σε βάρος του ελληνικού λαού κι από την άλλη διαμόρφωναν τις συνθήκες επιβολής της σύγχρονης δουλείας που ζούμε.

Υπάρχει και κάτι που δεν είπε ο Γιούνκερ αλλά που βγαίνει ως αβίαστο συμπέρασμα από τα λεγόμενά του. Ότι, δηλαδή, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι μια ένωση ισότιμων εταίρων αλλά μια λυκοφωλιά, όπου οι μεγάλοι τρώνε τους μικρούς και όπου οι σχέσεις αλληλεξάρτησης, αλληλοδιαπλοκής και αντιθέσεων μεταξύ των ολιγοπωλίων μετατρέπονται σε δεσμά για τους λαούς. Ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι μια "αγία οικογένεια" αλλά ένα κεφαλαιοκρατικό κλαμπ, όπου οι ισχυροί πολυεθνικοί όμιλοι ληστεύουν τους πιο αδύναμους. Ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν λειτουργεί ως συμπόρευση με στόχο την σύγκλιση αλλά αποτελεί ένα οικοδόμημα όπου ζει και βασιλεύει ένας από τους βασικούς (κατά Μάρξ και Λένιν) νόμους του κεφαλαίου: ο νόμος της ανισόμετρης ανάπτυξης.

Συμπέρασμα; Με όλα όσα είπε (ή δεν είπε) ο Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ, σώριασε τον μύθο περί "Ευρώπης των λαών". Κι όσο θυμάμαι το αλήστου μνήμης σύνθημα του ΚΚΕ "όχι στην ΕΟΚ των μονοπωλίων", τόσο αναρωτιεμαι μήπως, τελικά, ο κύριος Γιούνκερ είναι...κομμουνιστής!

ΥΓ: Για την λεπτομέρεια του ποιος (νυν, τέως ή πρώην) είπε ότι κυβερνάει μια διεφθαρμένη χώρα, επαναλαμβάνω αυτό που είπα χτες: στα παπάρια μας.

12 Οκτωβρίου 2010

Ο Γιούνκερ και η ευρωπουτάνα

Φαίνεται πως ο πρόεδρος του Γιουρογκρούπ, ο Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ, δεν άναψε απλώς το φυτίλι αλλά εκσφενδόνισε κιόλας την βόμβα-μολότωφ που άναψε φωτιές στο πολιτικό μας σκηνικό. Στην ηλεκτρονική μου γραμματοθυρίδα έφτασαν ήδη τρεις ηλεκτρονικές επιστολές που με καλούν να ασχοληθώ με το θέμα σε τούτον εδώ τον ιστοτόπο.

Η αλήθεια είναι ότι δεν περίμενα την παρότρυνση των φίλων αναγνωστών για να ψάξω το τι συμβαίνει. Επειδή, όμως, δεν επιτρέπω στον εαυτό μου βιαστικά σχόλια, πρέπει να περάσει λίγος χρόνος πριν αφιερώσω κείμενο στον κύριο Γιούνκερ και τις δηλώσεις του. Ως τότε όμως, μπορώ με άνεση να διατυπώσω τις πρώτες μου σκέψεις:

1) Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου δεν είναι άτομο με μειωμένη κριτική ικανότητα. Εκτός αυτού, είναι και μαχητικός ευρωπαϊστής. Είχε δώσει σκληρές μάχες για να ψηφιστεί από όλες τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. το Ευρωσύνταγμα. Η κόντρα του, μάλιστα, με τους "αντιευρωπαϊστές" βρεττανούς προκάλεσαν εκ μέρους του μερικά ιστορικά "ευρωμπινελίκια". Τι του ήρθε, λοιπόν, τώρα και δήλωσε ότι οι ευρωπαίοι εταίροι μας ήξεραν το οικονομικό μας χάλι αλλά παρίσταναν τους τυφλούς επειδή έτσι τους συνέφερε, μιας και κονόμαγαν σε βάρος μας; Η απάντηση δεν είναι προφανής.

2) Η συνεργασία του Γιουρογκρούπ με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι δεδομένη. Δεδομένη είναι και η καλή σχέση των δυο προέδρων, του Γιούνκερ και του Τρισσέ (Ζαν-Κλωντ κι οι δυο). Γιατί, λοιπόν, ο Γιούνκερ καρφώνει τον Τρισσέ λέγοντας ότι "κι αυτός ήξερε"; Έλα ντε! Πάντως, τέτοια δήλωση και σε τέτοιο επίπεδο δεν γίνεται ποτέ "κατά λάθος".

3) Δεν είναι ευρέως γνωστό αλλά οι σχέσεις του Γιούνκερ με τον Γιώργο Παπανδρέου είναι εξαιρετικές. Στις 10 Μαρτίου 2010, ο Γιούνκερ με τον Παπανδρέου έστειλαν στον Μανουέλ Μπαρόζο (πρόεδρο της Κομισσιόν) και τον ισπανό πρωθυπουργό Ζοζέ Λουίς Θαπατέρο (τότε προεδρεύοντα της Ε.Ε.) μια επιστολή, την οποία προσυπέγραφαν η Μέρκελ κι ο Σαρκοζύ. Με αυτή την επιστολή, ζητούσαν κεντρικό έλεγχο "για το ρόλο και τις συνέπειες των κερδοσκοπικών πρακτικών σε σχέση με τις συναλλαγές των ασφαλίστρων έναντι κινδύνου (Credit Default Swaps, CDS) στα κρατικά ομόλογα ευρωπαϊκών χωρών (...) προκειμένου να αποτραπεί αδικαιολόγητη κερδοσκοπία, να προάγουμε τη διαφάνεια και να βελτιώσουμε την αξιοπιστία και την ασφάλεια των συναλλαγών σε παράγωγα" (σημ.: παράγωγα!!!) Πιο κάτω σημείωναν: "Εάν η έρευνα διαπιστώσει κατάχρηση στις αγορές ή ότι υπάρχει βάσιμη υποψία ότι οι πρακτικές κερδοσκοπίας έχουν σημαντικές συνέπειες στις εξελίξεις των αποδόσεων, θα πρέπει τάχιστα να εξετάσουμε μέτρα για να καθορίσουμε αν είναι κατάλληλα και, αν χρειαστεί, να υιοθετήσουμε την κατάλληλη νομοθεσία. Η διερεύνηση αυτή θα πρέπει επίσης να εξετάσει το ενδεχόμενο θέσπισης ελάχιστων περιόδων διακράτησης στην εμπορία των CDS, την απαγόρευση των κερδοσκοπικών συναλλαγών CDS, καθώς και την απαγόρευση της απόκτησης CDS που δε χρησιμοποιούνται για σκοπούς αντιστάθμισης των κινδύνων". Και τελείωναν με την παρατήρηση: "θα πρέπει τώρα να προχωρήσουμε και να εντείνουμε τις υφιστάμενες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες που στοχεύουν στη βελτίωση της διαφάνειας σχετικά με τις αγορές παραγώγων, βάσει των αποφάσεων των G20".

(Παρένθεση δι' αρχαρίους: Αν δεν καταλάβατε, Γιούνκερ και Παπανδρέου τα "χώνουν" στους κερδοσκόπους, αναζητώντας άλλοθι για τα βάρβαρα μέτρα που ετοιμάζονταν όχι μόνο για τους έλληνες αλλά για όλους τους λαούς της Ευρώπης. Κατανοητό; Κλείνει η παρένθεση.)

Συνεχίζω. Δεν ξέρω σε ποιον πρωθυπουργό της Ελλάδος αποδίδει ο Γιούνκερ την δήλωση ότι κυβερνά μια διεφθαρμένη χώρα. Δυο πράγματα, όμως, με παραξενεύουν:

1) Παρακολούθησα δελτία ειδήσεων σε αρκετούς τηλεοπτικούς σταθμούς. Πουθενά δεν είδα δημοσιογράφους να ασχολούνται με την αποκάλυψη του Γιούνκερ ότι Γαλλία και Γερμανία ήξεραν το οικονομικό μας χάλι αλλά το έκαναν μαστίχα (την οποία έφτυσαν όταν φοβήθηκαν ότι μπορεί να πάψουμε να πληρώνουμε). Όλοι ασχολούνταν με το ποιον πρωθυπουργό εννοούσε ο Γιούνκερ κι αν ήταν νυν, τέως ή πρώην. Α προπό, στα παπάρια μας όποιος κι αν ήταν.

2) Και καλά ο Γιούνκερ. Ας πούμε ότι άκουσε για "διεφθαρμένη χώρα" κι εξεπλάγη. Εμείς δεν το ξέρουμε ότι μας κυβερνάει η διαφθορά; Τον -νυν, τέως ή πρώην- πρωθυπουργό μας περιμένουμε να μας το πει; Προς τι, λοιπόν, τόση φασαρία; Ή, μήπως, τσινάμε επειδή (σύμφωνα με την λαϊκή ρήση) "την πουτάνα, απαγορεύεται να την αποκαλέσεις πουτάνα", έστω κι αν είναι "ευρωπουτάνα" σε "ευρωμπουρδέλο";

Φυσικά, θα επανέλθουμε.

11 Οκτωβρίου 2010

Κοσσυφοπέδιο: καίγεται ο κώλος μας ή όχι;

Δεν σας παραξενεύει, αλήθεια, η απόλυτη σιωπή των ΜΜΕ για όσα συμβαίνουν στο Κοσσυφοπέδιο; Ολόκληρο κράτος-σφραγίδα στήθηκε στην γειτονιά μας κι αμέτρητοι κανόνες διεθνούς δικαίου καταστρατηγήθηκαν για το στήσιμο αυτό αλλά από τους επιφορτισμένους για την ενημέρωσή μας...άκρα του τάφου σιωπή. Κοντεύει να πάρει φωτιά ο κώλος μας κι αυτοί...μούγκα. Για να δούμε, λοιπόν, τι συμβαίνει "εν κρυπτώ και παραβύστω" στην γειτονιά μας.

Ούτε λίγο ούτε πολύ, η Σερβία παρέδωσε το Κοσσυφοπέδιο στις ορέξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης! Σας φαίνεται απίστευτο; Ε, λοιπόν, όχι! Η Σερβία, στις 9 Σεπτεμβρίου, υπέβαλε στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ σχέδιο απόφασης όπου αναφέρεται ρητώς ο ηγετικός ρόλος της Ε.Ε. στις περαιτέρω εξελίξεις στο Κοσσυφοπέδιο και ανατίθεται στην Ε.Ε. η διαδικασία διαλόγου για εξεύρεση λύσης. Τώρα, τι στο διάβολο "διάλογο" θα κάνει η Ε.Ε., με δεδομένο τό ότι τα 4/5 των χωρών-μελών της έχουν αναγνωρίσει το νατοϊκό εξάμβλωμα, ένας θεός ξέρει. Φυσικά, το συγκεκριμένο σχέδιο ψηφίσματος έγινε ομόφωνα δεκτό.

Οπως αναφέρεται στο κείμενο, ο διάλογος αυτός "από μόνος του συνιστά παράγοντα για την ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή ...και θα είναι για να προωθηθεί η συνεργασία, για να βελτιωθεί η ζωή των λαών και να επιτευχθεί πρόοδος στο μονοπάτι για ένταξη και των δύο πλευρών στην Ε.Ε...". Αν δεν το καταλάβατε, να το πω με απλά λόγια: Η κυβέρνηση της Σερβίας απεμπολεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα στο Κοσσυφοπέδιο έναντι της ένταξής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Προφανώς, οι δυτικοθρεμμένοι "φιλελεύθεροι" κυβερνήτες της ξέχασαν ότι αυτή η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν που το 1999 προσυπέγραψε με τις Η.Π.Α. και το ΝΑΤΟ τους βομβαρδισμούς, τάχατες για να προστατευτούν τα "ανθρώπινα δικαιώματα" των κοσσοβάρων αλβανόφωνων. Και ξέχασαν, ακόμα-ακόμα, ότι αν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν συμφωνούσε, το μεν θέμα του ανεξάρτητου Κοσσυφοπεδίου ούτε καν θα είχε τεθεί ποτέ, ο δε Χασίμ Θάτσι θα βρισκόταν κρατούμενος στην Χάγη για εγκλήματα πολέμου (ως ηγέτης του "ΟυΤσεΚα") αντί να παριστάνει τον πρωθυπουργό ενός -ντε και καλά- κράτους

Να σημειώσουμε εδώ ότι δεν είναι μόνο η σερβική κυβέρνηση πουλημένη αλλά και η σερβική μείζων αντιπολίτευση. Ο "ανανεωτής" Βουκ Ντράσκοβιτς έσπευσε να συγχαρεί τον Μπόρις Τάντιτς γιατί επέδειξε "ετοιμότητα και ικανότητα για μία στρατηγική πολιτική επιλογή που θα οδηγήσει τη Σερβία στην Ε.Ε.". Οι "φιλελεύθεροι δημοκράτες" του Τσεντομίρ Γιοβάνοβιτς μίλησαν για "το πρώτο βήμα προκειμένου να σταματήσουν οι λανθασμένες πολιτικές για το Κοσσυφοπέδιο" και απαίτησαν την άμεση παραίτηση του υπουργού Εξωτερικών Βουκ Γέρεμιτς, ο οποίος ήταν αντίθετος στο ξεπούλημα. Μόνο το "Δημοκρατικό Κόμμα" (του πρώην πρωθυπουργού Βόισλαβ Κοστούνιτσα) χαρακτήρισε το ψήφισμα "μεγάλο κακό, ντροπή και συνθηκολόγηση ενόψει των τελεσιγράφων από την Ε.Ε.και τις δυτικές δυνάμεις για να πάρουν το Κοσσυφοπέδιο".

Μετά το ομόφωνο ψήφισμα του ΟΗΕ για το Κοσσυφοπέδιο, είναι σαφές πως όποιος "διάλογος" και να στηθεί, όχι μόνον θα είναι προσχηματικός αλλά θα υποσκάψει περαιτέρω τα ήδη δοκιμασμένα και ταλαιπωρημένα θεμέλια της ειρήνης και της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων. Διότι όταν μία χώρα ενδίδει στις ιμπεριαλιστικές πιέσεις και προσυπογράφει τον ακρωτηριασμό σημαντικού τμήματος του εδάφους της, τότε δεν υπογράφει μόνον τη δική της θανατική καταδίκη αλλά βάζει φωτιά και στα σπίτια των γειτόνων της, αφού -πολύ απλά- η εξέλιξη σ' αυτή την ιστορία θα ενθαρρύνει νέες αποσχιστικές κινήσεις (με το κατάλληλο "σπρώξιμο", φυσικά).

Το ψήφισμα, βέβαια, είχε μπει στον φούρνο για ψήσιμο προ μηνών, με την γνωμοδοτική απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου Διαιτησίας της Χάγης που έκρινε ότι δεν είναι αντίθετη με το διεθνές δίκαιο η κήρυξη μονομερούς ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου τον Φεβρουάριο του 2008. Τώρα που βγήκε από τον φούρνο, στέλνει προς κάθε κατεύθυνση το μήνυμα που λέει: "αφού πλέον η Σερβία δεν έχει πρόβλημα, τότε γιατί να έχουν άλλες χώρες και, επομένως, γιατί να μην αναγνωρίσουν το προτεκτοράτο;"

Τελειὠνω με λίγη "τροφή για σκέψη῾". Βάλτε την Δυτική Θράκη στην θέση του Κοσσυφοπεδίου και τους μουσουλμάνους της περιοχής στην θέση των αλβανοφώνων του Κοσσυφοπεδίου. Δεν νοιώθετε να παίρνει φωτιά ο κώλος σας;

10 Οκτωβρίου 2010

"Ουτς"

Καθώς το αντέγραφα πρόχειρα στο σημειωματάριό μου, μου φάνηκε πως άκουγα πάλι τον ένρινο ψίθυρο του Ουτς: "Στήνουν τ' αυτί τους, το στήνουν συνέχεια και στα πάντα αλλά... δεν ακούνε τίποτα!". Όπως συνήθως, είχε δίκιο. Οι Τυραννίδες στήνουν από μόνες τους το θάλαμο της αντήχησης τους. Εναν κενό χώρο όπου συγκεχυμένα σήματα βουίζουν άσκοπα. Οπου κάποιος ψίθυρος ή υπαινιγμός προκαλεί πανικό: και έτσι, τελικά, ο μηχανισμός της καταστολής το πιθανότερο είναι να διαλυθεί, όχι με πόλεμο ούτε μ' επανάσταση, αλλά από έναν ανεπαίσθητο θόρυβο, ή τη φωνή των φύλλων που πέφτουν... (απόσπασμα από το βιβλίο)

Ο Μπρους Τσάτουιν (Bruce Chatwin, 1940-1989) ήταν μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Ήταν εξαιρετικά κοινωνικός αλλά δεν δίσταζε να συγκρουστεί με τον περίγυρό του. Ήταν αμφιφυλόφιλος εν γνώσει της συζύγου του, η οποία τον χώρισε τελικά αλλά ξανάσμιξαν όταν εκείνος αρρώστησε από AIDS κι έμεινε κοντά του να τον φροντίζει μέχρι που ο Τσάτουιν υπέκυψε στην ασθένειά του. Έγινε διάσημος ως ταξιδιωτικός συγγραφέας αλλά του άρεσε στα βιβλία του να μπλέκει το πραγματικό με το φανταστικό, δημιουργώντας ενοχλήσεις και αντιδράσεις.

Ευτυχώς για όλους μας, πρόλαβε να αφήσει στον κόσμο το "Ουτς", το οποίο κυκλοφόρησε έναν χρόνο πριν τον θάνατό του. Η υπόθεση είναι απλή αλλά η πέννα του άγγλου συγγραφέα χαράσσει τόσο βαθειές συγκινήσεις ώστε ο αναγνώστης τις νοιώθει έντονα. Ο Τσάτουιν, αν και ταξιδιωτικός συγγραφέας, δεν περιγράφει απλώς. Ανατέμνει. Κι αν εκείνος χειρουργεί, εμείς αισθανόμαστε το νυστέρι του δίχως νάρκωση. Ας δούμε μια περίληψη του βιβλίου:
Ο Κάσπαρ Ουτς, πλούσιος κάτοικος της Πράγας από γερμανική οικογένεια, τρέφει ασίγαστο πάθος για τις φημισμένες πορσελάνες Μάισεν, τις οποίες αγοράζει όπου τις βρει και τις φυλάει όλες στο σπίτι του. Ο Ουτς, που έχει γνωρίσει πρώτα τη ναζιστική εισβολή και κατόπιν το κομμουνιστικό καθεστώς, διατηρεί με τη συλλογή του σχέση ολοκληρωτική, η οποία τον απομονώνει από τον ζοφερό κόσμο γύρω του. Η σχέση αυτή τον κάνει να χάνεται μέσα στις μύριες ιστορίες των προσώπων που εμφανίζονται στις πορσελάνες και τον οδηγεί πίσω στον 17ο-18ο αιώνα, σε ένα παρελθόν το ίδιο ίσως τρομερό με το παρόν, για αυτόν όμως ευτυχισμένο.

Αν και ζει στην Τσεχοσλοβακία την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, ο Ουτς βρίσκει τρόπους να ταξιδεύει στη Δύση για να αγοράζει κομμάτια για τη συλλογή του. Όταν βρίσκεται εκεί, συχνά σκέφτεται να αυτομολήσει. Δεν το κάνει όμως επειδή ξέρει ότι δεν μπορεί να πάρει μαζί του τον θησαυρό του.  Για την τελική τύχη της συλλογής, ο αφηγητής, που δεν είναι άλλος από τον συγγραφέα, διατυπώνει μια συγκλονιστική υπόθεση, που αποκαλύπτει δραματικά τον βαθύ δεσμό του συλλέκτη μαζί της.

Ο "Ουτς", το τελευταίο μυθιστόρημα του Μπρους Τσάτουιν, είναι η ιστορία, ειρωνική και μαζί σπαρακτική, ενός ανθρώπου που έχει κάνει λάβαρό του τη φυγή από τον κόσμο αρνούμενος να υποταχθεί στους καταπιεστικούς κανόνες του. Παρόμοιος ήταν ο δρόμος που ακολούθησε και ο συγγραφέας σε όλη του τη ζωή, και η ομοιότητα αυτή προσδίδει στο βιβλίο του βάθος και υποβλητικότητα και το φορτίζει με σπάνια συγκίνηση.

Ίσως δυσκολευτείτε να βρείτε αυτό το 162 σελίδων βιβλιαράκι αλλά αξίζει τον κόπο να το αναζητήσετε. Κυκλοφόρησε το 1991 από τις εκδόσεις Χατζηνικολή και κυκλοφορεί ακόμη.

9 Οκτωβρίου 2010

Η αποχή δεν είναι μαγκιά

Είναι γνωστό στους περισσότερους ότι οι αρχαίοι αθηναίοι αποκαλούσαν "ιδιώτες" όσους δεν ασχολούνταν με τα "κοινά" (δηλαδή, με τα ζητήματα που αφορούσαν όλους τους δημότες). Η λέξη "ιδιώτης" αποτελούσε μεγίστη ύβρη. Οι αγγλοσάξονες την μεταχειρίζονται ακόμη και σήμερα για να χαρακτηρίσουν κάποιον ως πολύ βλάκα, πανηλίθιο (στα αγγλικά, το "idiot" αποτελεί περίπου τον υπερθετικό του "stupid").

Εκείνο που βολεύει την πάσης φύσεως εξουσία είναι να περιστοιχίζεται από "ιδιώτες". Προσέξτε με πόσο ύπουλο τρόπο προσπαθούν οι πολιτικοί να αποπολιτικοποιήσουν τους πολίτες και, κυρίως, την νεολαία. Ώρες-ώρες, μοιάζουν σαν να μας λένε: "μην ασχολείστε μαζί μας, είμαστε άχρηστοι και μας αξίζει να μας φτύνετε και να μη μας δίνετε σημασία". Αυτό τους βολεύει: το "μην ασχολείστε μαζί μας".

Προσέξτε, ακόμη, με πόσο ύπουλο τρόπο υποστηρίζουν αυτή την επιλογή των πολιτικών όλα τα ξεπουλημένα μουμουέ. Αναμασούν συνέχεια την τσίκλα "ο κόσμος γυρίζει την πλάτη στους πολιτικούς" και, ουσιαστικά, προπαγανδίζουν την αποχή από τις εκλογικές διαδικασίες. Με μορφή διαπίστωσης ("ο κόσμος γυρίζει την πλάτη στους πολιτικούς"), διατυπώνεται το ξεκάθαρο παράγγελμα "γυρίστε την πλάτη στους πολιτικούς". Μόνο που δεν έχουν τα κότσια να διατυπώσουν ολόκληρη την πρόταση: "γυρίστε την πλάτη στους πολιτικούς κι αφήστε τους να κάνουν ό,τι θέλουν ερήμην σας".

Το παιχνίδι παίζεται με πολύ πούστικους όρους. Ενώ τα Μέσα Μαζικής Εξαπάτησης ωθούν τους πολίτες στην αποχή, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ προωθούν στις τοπικές εκλογές πρωτοκλασσάτα στελέχη τους. Η ιδέα είναι "αφού η αποχή θα χτυπήσει κόκκινο, πάμε να μαζέψουμε τις πελατειακές ψήφους των προβεβλημένων στελεχών μας". Απλό και σίγουρο.

Μην αμφιβάλλετε ότι τα κουκιά των ισχυρών θα πέσουν κανονικά. Θυμηθείτε τι έγινε πριν εφτά χρόνια, όταν πάνω από ένα εκατομύριο άτομα πήγαν να ψηφίσουν τον Γιώργο Παπανδρέου για πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, παρ' ότι δεν υπήρχε άλλη υποψηφιότητα. Θυμηθείτε τι έγινε πέρυσι, όταν μια διαλυμένη ΝΔ έφερε στην κάλπη σχεδόν ένα εκατομμύριο μέλη της για να διαλέξουν τον νέο πρόεδρο του κόμματος. Έχετε την εντύπωση ότι όλοι αυτοί θα επιλέξουν την αποχή από τις επερχόμενες τοπικές εκλογές; Κάθε άλλο! Εμάς, τους "αντιφρονούντες" θέλουν να κρατήσουν μακρυά από την εκλογική διαδικασία, ώστε στις κάλπες να βρεθούν μόνο τα δικά τους κουκιά.

Ας σκεφτούμε κάτι ακόμη. Πέρυσι το καλοκαίρι είχαμε ευρωεκλογές με 47% αποχή. Τα αποτελέσματα, όμως, μέτρησαν με βάση τις ψήφους που έπεσαν στην κάλπη κι έγραψαν ΠΑΣΟΚ 36,65% και ΝΔ 32,29%. Δεν έγραψαν ΠΑΣΟΚ 19% και ΝΔ 16,5%. Εξ άλλου, αν ρωτήσετε σήμερα κάποιον βουλευτή του ΠΑΣΟΚ, θα σας πει ότι το κόμμα του έχει την στήριξη του 44% του λαού κι όχι την στήριξη του 44% όσων πήγαν να ψηφίσουν. Γιατί αν κάνουμε αναγωγή των ψήφων όχι στους ψηφίσαντες αλλά στους εγγεγραμμένους, θα διαπιστώσουμε ότι το ΠΑΣΟΚ στις περασμένες εκλογές πήρε 30%. Πώς γίνεται και θεωρείται πλειοψηφία ένα κόμμα που ψηφίστηκε από έναν στους τρεις έλληνες; Ας είναι καλά η αποχή.

Αν, λοιπόν, έχουμε οργιστεί (ή, έστω,απογοητευτεί) από τους κυβερνώντες, ένας τρόπος υπάρχει να τους δώσουμε γερό μάθημα: να τους μαυρίσουμε στην κάλπη, με την ψήφο μας. Η αποχή δεν είναι μαγκιά. Ας μη παίξουμε το παιχνίδι τους. Ας μη γίνουμε "ιδιώτες".